زمان مطالعه: < 1 دقیقه به طور کلى، واژه «دعا» ، گاه در مورد خداوند متعال به کار مى‌رود و گاه در مورد انسان. دعاى خداوند متعال، دو گونه است: الف- دعاى تکوینى دعاى تکوینىِ خداوند متعال، به معناى ایجاد چیزى است براى هدفى خاص، چنان که گویا آنچه ایجاد مى‌شود، به آنچه خداوند مى‌خواهد، دعوت مى‌گردد، مانند این سخن خداوند متعال: «یَوْمَ یَدْعُوکُمْ فَتَسْتَجِیبُونَ

زمان مطالعه: 6 دقیقه دعاى انسان، چه در تعبیر حقیقى و چه مجازى‌اش، کاربردهاى مختلفى در قرآن و حدیث دارد(1) که طرح آنها در این جا ضرورى نیست. آنچه در این جا مهم و لازم است، تبیین مفهوم حقیقى «دعاى انسان در برابر آفریدگار» و جمع‌بندى اجمالى آیات و احادیثى است که درباره آن وارد شده است: الف- حقیقتِ دعا با تأمل در کاربرد

زمان مطالعه: 8 دقیقه 1 / 1 الاِهتِمامُ بِالدُّعاءِ الکتاب «وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ اَلدّاعِ إِذا دَعانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَ لْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ» .(1) «وَ قالَ رَبُّکُمُ اُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ اَلَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ» .(2) «اُدْعُوا رَبَّکُمْ تَضَرُّعاً وَ خُفْیَةً إِنَّهُ لا یُحِبُّ اَلْمُعْتَدِینَ- وَ لا تُفْسِدُوا فِی اَلْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاحِها وَ اُدْعُوهُ خَوْفاً

زمان مطالعه: 5 دقیقه 2 / 1 مُخُّ العِبادَةِ الکتاب «وَ اَللهُ یَقْضِی بِالْحَقِّ وَ اَلَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ لا یَقْضُونَ بِشَیْءٍ إِنَّ اَللهَ هُوَ اَلسَّمِیعُ اَلْبَصِیرُ».(1) الحدیث 7651 . رسول الله صلى الله علیه و آله: الدُّعاءُ مُخُّ(2) العِبادَةِ.(3) 7652 . عنه صلى الله علیه و آله: الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَةِ، ولا یَهلِکُ مَعَ الدُّعاءِ أحَدٌ.(4) 7653 . عنه صلى الله علیه و آله:

زمان مطالعه: 8 دقیقه 3 / 1 نَجاحُ الحَوائِجِ الکتاب «وَ قالَ رَبُّکُمُ اُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ اَلَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ».(1) الحدیث 7667 . رسول الله صلى الله علیه و آله: مَن نَزَلَت بِهِ فاقَةٌ فَأَنزَلَها بِالنّاسِ لَم تُسَدَّ فاقَتُهُ، ومَن نَزَلَت بِهِ فاقَةٌ فَأَنزَلَها بِاللهِ فَیوشِکُ اللهُ لَهُ بِرِزقٍ عاجِلٍ أو آجِلٍ.(2) 7668 . عنه صلى الله علیه و آله:

زمان مطالعه: 3 دقیقه 4 / 1 التَّحذیرُ مِن تَرکِ الدُّعاءِ الکتاب «وَ قالَ رَبُّکُمُ اُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ اَلَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ» .(1) «قُلْ ما یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْ لا دُعاؤُکُمْ فَقَدْ کَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ یَکُونُ لِزاماً» .(2) الحدیث 7690 . رسول الله صلى الله علیه و آله: تَرکُ الدُّعاءِ مَعصِیَةٌ.(3) 7691 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن لَم