6 / 1
تَفسِیرُ سُبحانَ اللّه ِ
الکتاب
» سُبْحَـنَ اللهِ عَمَّا یَصِفُونَ » .(1)
» سُبْحَـنَ رَبِّکَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا یَصِفُونَ » .(2)
الحدیث
11440.رسول اللّه صلى الله علیه و آله ـ لَمّا سَألَهُ طَلحةُ بنُ عُبیدِاللّه ِ عن تفسیر: هُو تَنزیهُ اللّه ِ مِن کلِّ سُوءٍ .(3)
6 / 2
تَسبِیحُ الأشیاءِ
الکتاب
» تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَـوَ تُ السَّبْعُ وَ الْأَرْضُ وَ مَن فِیهِنَّ وَ إِن مِّن شَىْ ءٍ إِلَا یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لَـکِن لَا تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ إِنَّهُ کَانَ حَلِیمًا غَفُورًا » .(4)
6 / 1
معناى «سبحان اللّه «
قرآن
«خدا ، منزّه است از آنچه در وصف مى آورند!» .
«منزّه است پروردگار تو، پروردگار شکوهمند، از آنچه وصف مى کنند!» .
حدیث
11440.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله ـ در پاسخ به سؤال طلحة بن عبیداللّه درباره معناى: آن ، منزّه دانستن خداوند است از هر ناشایست .
6 / 2
تسبیحگویىِ اشیا
قرآن
«آسمان هاى هفتگانه و زمین و هر کس که در آنهاست ، او را تسبیح مى گویند . و هیچ چیز نیست، مگر این که در حال ستایش، تسبیح او مى گوید؛ولى شما، تسبیحِ آنها را در نمى یابید. به راستى که او همواره ، بردبار [و] آمرزنده است» .
» وَ یُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَ الْمَلَـئِکَةُ مِنْ خِیفَتِهِ وَ یُرْسِلُ الصَّوَ عِقَ فَیُصِیبُ بِهَا مَن یَشَآءُ وَ هُمْ یُجَـدِلُونَ فِى اللهِ وَ هُوَ شَدِیدُ الْمِحَالِ » .(5)
» فَفَهَّمْنَـهَا سُلَیْمَـنَ وَ کُلاًّ ءَاتَیْنَا حُکْمًا وَ عِلْمًا وَ سَخَّرْنَا مَعَ دَاوُودَ الْجِبَالَ یُسَبِّحْنَ وَ الطَّیْرَ وَ کُنَّا فَـعِلِینَ » .(6)
الحدیث
11441.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن قَرَأ «بِسمِ اللّه ِ الرّحمنِ الرّحیمِ» مُوقِنا سَبَّحَتْ مَعهُ الجِبالُ ، إلّا أ نَّهُ لا یَسمَعُ ذلکَ مِنها.(7)
راجع : نهج الذکر : القسم الثالث : التسبیح .
«رعد، به ستایشِ او، و فرشتگان [جملگى] از بیمش ، تسبیح مى گویند، و صاعقه ها را فرو مى فرستد و با آنها ، هر که را بخواهد، مورد اصابت قرار مى دهد و با این حال ، آنان ، درباره خدا مجادله مى کنند، و او سختْ کیفر است» .
«پس آن [داورى] را به سلیمان فهماندیم و به هر یک [از آن دو ،] حکمت و دانش عطا کردیم، و کوه ها را با داوود و پرندگان ، به نیایش وا داشتیم، و ما کننده[ى این کار]بودیم» .
حدیث
11441.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که از روى یقین ، «بسم اللّه الرحمن الرحیم» بگوید، کوه ها هم صدا با او تسبیح مى گویند ؛ امّا او تسبیحِ آنها را نمى شنود .
ر . ک : نهج الذکر : بخش سوم : تسبیح .
1) الصافّات : 159.
2) الصافّات : 180.
3) الدرّ المنثور : ج 1 ص 269 عن طلحة بن عبیداللّه.
4) الإسراء : 44.
5) الرعد : 13.
6) الأنبیاء : 79.
7) الدرّ المنثور : ج 1 ص 26 نقلاً عن أبی نعیم والدیلمى عن عائشة.
