1 / 1
أهَمِّیَّةُ عِلمِ الطِّبِّ
10698.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : العِلمُ عِلمانِ : عِلمُ الأَدیانِ وعِلمُ الأَبدانِ.(1)
10699.عنه صلى الله علیه و آله : العُلومُ أربَعَةٌ : الفِقهُ لِلأَدیانِ ، وَالطِّبُّ لِلأَبدانِ ، وَالنَّحوُ لِلِّسانِ ، وَالنُّجومُ لِمَعرِفَةِ الأَزمانِ.(2)
1 / 2
لِکُلِّ دَاءٍ دَواءٌ
10700.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : لِکُلِّ داءٍ دَواءٌ ، فَإِذا اُصیبَ دَواءُ الدّاءِ بَرَأَ بِإِذنِ اللّه ِ عز و جل.(3)
10701.عنه صلى الله علیه و آله : إنَّ الَّذی خَلَقَ الأَدواءَ خَلَقَ لَها دَواءً.(4)
1 / 1
اهمّیت دانش پزشکى
10698.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : دانش بر دو گونه است : دانش دین ها و دانش بدن ها.
10699.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : دانش ها بر چهار گونه اند : فقه (دین شناسى) براى دین ها ، طب براى بدن ها ، نحو براى زبان ، و نجوم براى شناخت زمان ها.
1 / 2
هر دردى درمانى دارد
10700.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر دردى، درمانى دارد. پس چون دارو به درد برسد ، به اذن خداوند عز و جلبهبود مى یابد.
10701.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : آن که دردها را آفریده ، براى آنها درمان نیز آفریده است.
10702.عنه صلى الله علیه و آله : تَداوَوا ؛ فَإِنَّ اللّه َ عز و جل لَم یُنزِل داءً إلّا وأنزَلَ لَهُ شِفاءً.(5)
10703.الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام : إنَّ رَسولَ اللّه ِ صلى الله علیه و آله قالَ : تَداوَوا ؛ فَما أنزَلَ اللّه ُ داءً إلّا أنزَلَ مَعَهُ دَواءً إلَا السّامَ ـ یَعنِی : المَوتَ ـ ؛ فَإِنَّهُ لا دَواءَ لَهُ.(6)
10704.المستدرک على الصحیحین عن أبی سعید الخدری عن رسول إنَّ اللّه َ لَم یُنزِل داءً ـ أو لَم یَخلُق داءً ـ إلّا أنزَلَ ـ أو خَلَقَ ـ لَهُ دَواءً ؛ عَلِمَهُ مَن عَلِمَهُ ، وجَهِلَهُ مَن جَهِلَهُ إلَا السّامَ. قالوا : یا رَسولَ اللّه ِ ، ومَا السّامُ؟ قالَ : المَوتُ.(7)
10705.تاریخ بغداد عن جابر : إنَّ رَسولَ اللّه ِ صلى الله علیه و آله عادَ مَریضاً وأنَا مَعَهُ ، فَقالَ : ألا نَدعو لَکَ طَبیباً؟ قالَ : وأنتَ تَأمُرُ بِهذا یا رَسولَ اللّه ِ؟ ! قالَ : نَعَم ، إنَّ اللّه َ لَم یُنزِل داءً إلّا وقَد أنزَلَ لَهُ دَواءً.(8)
10706.المصنّف لابن أبی شیبة عن هلال بن یساف : جُرِحَ رَجُلٌ عَلى عَهدِ رَسولِ اللّه ِ صلى الله علیه و آله ، فَقالَ : اُدعوا لَهُ الطَّبیبَ. فَقالَ : یا رَسولَ اللّه ِ ، هَل یُغنی عَنهُ الطَّبیبُ؟ قالَ : نَعَم ، إنَّ اللّه َ ـ تَبارَکَ وتَعالى ـ لَم یُنزِل داءً إلّا أنزَلَ مَعَهُ شِفاءً.(9)
10702.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : خود را مداوا کنید ؛ زیرا خداوند عز و جل هیچ دردى را فرو نفرستاده ، مگر این که براى آن ، شفایى هم نازل کرده است.
10703.امام صادق علیه السلام ـ به نقل از پدرانش علیهم السلام ـ: پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود : «خود را مداوا کنید ؛ چرا که خداوند ، هیچ دردى فرو نفرستاده ، مگر این که به همراهش درمانى نیز نازل کرده است ؛ جز مرگ، که هیچ درمانى ندارد».
10704.المستدرک على الصحیحین ـ به نقل از ابو سعید خُدْرى ـ: پیامبر خدا فرمود : «خداوند ، هیچ دردى را فرو نفرستاده (/ هیچ دردى را نیافریده) ، مگر این که درمانى نیز برایش فرو فرستاده (/ آفریده) است و کسانى از آن آگاهى یافته اند و کسانى نیز از آن ناآگاه مانده اند ، مگر سام». پرسیدند : سام چیست؟ فرمود : «مرگ».
10705.تاریخ بغداد ـ به نقل از جابر ـ: پیامبر خدا ، در حالى که همراهش بودم ، بیمارى را عیادت کرد و به او فرمود : «آیا برایت طبیبى فرا نخوانیم؟». گفت : آیا تو ـ اى پیامبر خدا ـ به این کار ، فرمان مى دهى؟! فرمود : «آرى. خداوند ، هیچ دردى فرو نفرستاده ، مگر این که درمانى نیز برایش فرو فرستاده است».
10706.المصنّف ، ابن ابى شیبه ـ به نقل از هلال بن یساف ـ: در روزگار پیامبر خدا ، مردى مجروح شد. پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود : «برایش طبیبى بخوانید». کسى گفت : اى پیامبر خدا! آیا طبیب ، او را سودى مى بخشد؟ فرمود : «آرى. خداوند ـ تبارک و تعالى ـ هیچ دردى فرو نفرستاده ، مگر این که به همراهش شفایى نیز فرو فرستاده است».
1 / 3
الدَّواءُ مِنَ القَدَرِ
10707.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : الدَّواءُ مِنَ القَدَرِ ، وقَد یَنفَعُ بِإِذنِ اللّه ِ.(10)
10708.عنه صلى الله علیه و آله : الدَّواءُ مِنَ القَدَرِ ، وهُوَ یَنفَعُ مَن یَشاءُ بِما شاءَ.(11)
10709.سنن ابن ماجة عن أبی خزامة : سُئِلَ رَسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : أرَأَیتَ أدِویَةً نَتَداوى بِها ، ورُقىً نَستَرقی بِها ، وتُقىً نَتَّقیها ، هَل تَرُدُّ مِن قَدَرِ اللّه ِ شَیئاً؟ قالَ : هِیَ مِن قَدَرِ اللّه ِ.(12)
1 / 4
الشِّفاءُ مِنَ اللّه ِ
الکتاب
» وَ إِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ «.(13)
1 / 3
درمان ، از تقدیر است
10707.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : درمان ، از تقدیر [خداوند] است و ممکن است به اذن خداوند ، نافع باشد.
10708.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : درمان ، از تقدیر [خداوند] است و هر کس را که او بخواهد ، به همان گونه که بخواهد ، سود مى رساند.
10709.سنن ابن ماجة ـ به نقل از ابو خزامه ـ: از پیامبر خدا پرسیدند: آیا این که با دارویى درمان کنیم یا دعایى را بر خود ببندیم یا پرهیزى بکنیم ، این کار چیزى از تقدیر خداوند را باز مى دارد؟ فرمود: «این ، خود از تقدیر خداوند است».
1 / 4
شفا از خداوند است
قرآن
«و چون بیمار شوم، او مرا درمان مى بخشد».
الحدیث
10710.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : اللّهُمَّ… فَلَکَ الحَمدُ کَما خَلَقتَ وصَوَّرتَ وقَضَیتَ ، وأضلَلتَ وهَدَیتَ ، وأضحَکتَ وأبکَیتَ ، وأمَتَّ وأحیَیتَ ، وأمرَضتَ وشَفَیتَ ، وأطعَمتَ وسَقَیتَ.(14)
10711.عنه صلى الله علیه و آله ـ فی دُعاءِ الجَوشَنِ الکَبیرِ ـ: یا دَلیلَنا یا مُعینَنا ، یا حَبیبَنا یا طَبیبَنا… یا طَبیبَ مَن لا طَبیبَ لَهُ.(15)
حدیث
10710.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : خداوندا!… تو را ستایش ، که آفریدى و صورت بخشیدى و تقدیر کردى ، و گم راه کردى و راه نمودى ، و خنداندى و گریاندى ، و میراندى و زنده گرداندى ، و بیمار کردى و شفا بخشیدى ، و خوراک دادى و آب دادى.
10711.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله ـ در دعاى جوشن کبیر ـ: اى راه نماى ما ، اى یارى رسانِ ما ، اى حبیب ما ، اى طبیب ما… اى طبیبِ آن کس که او را طبیبى نیست!
1) کنز الفوائد: ج 2 ص 107 ، بحار الأنوار: ج 1 ص 220 ح 52.
2) معدن الجواهر: ص 40 عن الإمام علیّ علیه السلام ، بحار الأنوار: ج 1 ص 218 ح 42.
3) صحیح مسلم: ج 4 ص 1729 ح 69 عن جابر ؛ بحار الأنوار: ج 62 ص 76.
4) دعائم الإسلام: ج 2 ص 144 ح 500 ، بحار الأنوار: ج 62 ص 73 ح 30.
5) مکارم الأخلاق: ج 2 ص 179 ح 2460 ، بحار الأنوار: ج 62 ص 68 ح 20.
6) دعائم الإسلام: ج 2 ص 143 ح 499 ، بحار الأنوار: ج 62 ص 65 ؛ تاریخ بغداد: ج 9 ص 198 عن اُسامة بن شریک نحوه.
7) المستدرک على الصحیحین ، ج 4 ص 445 ح 8220.
8) تاریخ بغداد: ج 14 ص 348.
9) المصنّف لابن أبی شیبة: ج 5 ص 421 ح 1 ؛ بحار الأنوار: ج 62 ص 72 ح 27.
10) المعجم الکبیر: ج 12 ص 131 ح 12784 عن ابن عبّاس.
11) کنز العمّال: ج 10 ص 5 ح 28082 نقلاً عن ابن السنی عن ابن عبّاس.
12) سنن ابن ماجة: ج 2 ص 1137 ح 3437 ؛ بحار الأنوار: ج 62 ص 77.
13) الشعراء : 80.
14) البلد الأمین: ص 350.
15) البلد الأمین : ص 406 ، بحار الأنوار: ج 94 ص 391.