1 / 1
الحَثُّ عَلَى الزَّواجِ
الکتاب
» وَ أَنکِحُواْ الْأَیَـمَى مِنکُمْ وَ الصَّــلِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَ إِمَآئِکُمْ إِن یَکُونُواْ فُقَرَآءَ یُغْنِهِمُ اللهُ مِن فَضْلِهِى وَ اللهُ وَ سِعٌ عَلِیمٌ » .(1)
» وَ مِنْ ءَایَـتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَ جًا لِّتَسْکُنُواْ إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِى ذَ لِکَ لَأَیَـتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ » .(2)
» وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلاً مِّن قَبْلِکَ وَ جَعَلْنَا لَهُمْ أَزْوَ جًا وَ ذُرِّیَّةً وَ مَا کَانَ لِرَسُولٍ أَن یَأْتِىَ بِـایَةٍ إِلَا بِإِذْنِ اللهِ لِکُلِّ أَجَلٍ کِتَابٌ » .(3)
الحدیث
9656.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن أحَبَّ أن یَلقَى اللّه َ طاهِرا مُطَهَّرا فَلْیَلْقَهُ بزَوجَةٍ .(4)
1 / 1
تشویق به ازدواج
قرآن
«بى همسرانِ خود را و غلامان و کنیزانِ درستکارتان را همسر دهید . اگر تنگ دست اند ، خداوند ، آنان را با فضل خویش ، بى نیاز خواهد کرد ؛ و خدا ، گشایشگر داناست» .
«و از نشانه هاى او ، این است که از [نوع] خودتان ، همسرانى براى شما آفرید تا بدانها آرام گیرید، و میانتان دوستى و رحمت نهاد. آرى . در این [نعمت] ، براى مردمى که مى اندیشند ، قطعاً نشانه هایى هست» .
«و قطعاً پیش از تو [نیز] فرستادگانى را فرستادیم و براى آنان ، زنان و فرزندانى قرار دادیم. و هیچ پیامبرى را نرسد که جز به اذن خدا ، معجزه اى بیاورد. براى هر زمانى ، کتابى است» .
حدیث
9656.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس دوست دارد که پاک و پاکیزه خدا را دیدار کند ، با داشتن همسر ، به دیدارش برود .
9657.عنه صلى الله علیه و آله : ما بُنِیَ فی الإسلامِ بِناءٌ أحَبَّ إلى اللّه ِ عزّوجلّ ، وأعَزَّ مِنَ التَّزویجِ .(5)
9658.عنه صلى الله علیه و آله : تَناکَحُوا تَکثُرُوا فإنّی اُباهِی بِکُمُ الاُمَمَ یَومَ القِیامَةِ حَتَّى بِالسِّقْطِ .(6)
9659.عنه صلى الله علیه و آله : مَن نَکَحَ للّه ِ وأنکَحَ للّه ِ ، استَحَقَّ وَلایَةَ اللّه ِ .(7)
1 / 2
النِّکاحُ سُنَّةٌ
9660.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : النِّکاحُ سُنَّتِی ، فَمَن لَم یَعمَلْ بِسُنَّتِی فَلَیسَ مِنّی ، وتَزَوَّجُوا فإنّی مُکاثِرٌ بِکُمُ الاُمَمَ.(8)
9661.عنه صلى الله علیه و آله : النِّکاحُ سُنَّتِی ، فَمَن رَغِبَ عَن سُنَّتی فَلَیسَ مِنّی .(9)
9662.عنه صلى الله علیه و آله : مَن أحَبَّ فِطرَتی فَلْیَستَنَّ بِسُنَّتی ، ومِن سُنَّتی النِّکاحُ .(10)
9663.الإمامُ علیٌّ علیه السلام : تَزَوَّجُوا فإنَّ رسولَ اللّه ِ صلى الله علیه و آله کثیرا ما کانَ یقـولُ : مَن کانَ یُحِبُّ أن یَتَّبِعَ سُنَّتی فَلْیَتَزَوَّجْ، فإنَّ مِن سُنَّتِی التَّزویجَ .(11)
1 / 3
مَن تَزوَّجَ فی حَداثَةِ سِنِّهِ
9664.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : أیُّما شابٍّ تَزَوَّجَ فی حَداثَةِ سِنِّهِ عَجَّ شَیطانُهُ: یا وَیلَهُ ! عَصَمَ مِنّی دِینَهُ.(12)
9657.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : در اسلام ، هیچ بنایى ساخته نشده که نزد خداوند عز و جلمحبوب تر و ارجمندتر از ازدواج باشد .
9658.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : ازدواج کنید تا جمعیت شما افزون شود ؛ زیرا من در روز قیامت ، به وجود شما ، حتّى به فرزندان سقط شده تان ، بر سایر امّت ها مى بالم .
9659.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که به خاطر خدا ازدواج کند یا براى خدا به کسى همسر دهد ، سزاوارِ درآمدن در سرپرستىِ خداست .
1 / 2
ازدواج، سنّت پیامبر است
9660.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : ازدواج ، سنّت من است و هر که به سنت من عمل نکند ، از من نیست . ازدواج کنید ؛ زیرا من به فراوانىِ جمعیت شما ، بر سایر امّت ها مى بالم .
9661.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : ازدواج ، سنّت من است و هر که از سنّت من روى گردانَد ، از من نیست .
9662.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که آیین مرا دوست دارد ، باید به سنّت من عمل کند و ازدواج ، از سنّت هاى من است .
9663.امام على علیه السلام : ازدواج کنید ؛ زیرا پیامبر خدا فراوان مى فرمود : «هر که دوست دارد از سنّت من پیروى کند ، ازدواج کند ؛ چرا که ازدواج ، از سنّت من است» .
1 / 3
کسى که در جوانى ازدواج کند
9664.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر جوانى که در دوره جوانى اش ازدواج کند ، شیطانش فریاد برمى آورد که : اى واى! دینش را از [گزندِ]من ، حفظ کرد .
9665.عنه صلى الله علیه و آله : ما مِن شابٍّ تَزَوَّجَ فی حَداثَةِ سِنِّهِ إلّا عَجَّ شَیطانُهُ : یا وَیْلَهُ ، یا وَیْلَهُ ! عَصَمَ مِنّی ثُلُثَی دِینِهِ ، فَلْیَتَّقِ اللّه َ العَبدُ فیالثُّلُثِ الباقِی .(13)
1 / 4
مَن تَزوَّجَ أحرَزَ نِصفَ دِینِهِ
9666.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إذا تَزَوَّجَ العَبدُ فقدِ استَکمَلَ نِصفَ الدینِ ، فَلْیَتَّقِ اللّه َ فی النِّصفِ الباقی .(14)
9667.عنه صلى الله علیه و آله : مَن تَزَوَّجَ فقد اُعطِیَ نِصفَ العِبادَةِ .(15)
9668.عنه صلى الله علیه و آله : مَن تَزَوَّجَ فقد أحرَزَ نِصفَ دِینِهِ، فَلْیَتَّقِ اللّه َ فی النِّصفَ الباقی .(16)
1 / 5
صَلاةُ المُتَزَوِّجِ ونَومُهُ
9669.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : المُتَزَوِّجُ النائمُ أفضَلُ عِندَ اللّه ِ مِنَ الصائمِ القائمِ العَزَبِ .(17)
1 / 6
زِیادةُ الرِّزقِ بالنِّکاحِ
الکتاب
» وَ أَنکِحُواْ الْأَیَـمَى مِنکُمْ وَ الصَّــلِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَ إِمَآئِکُمْ إِن یَکُونُواْ فُقَرَآءَ یُغْنِهِمُ اللهُ مِن فَضْلِهِ وَ اللهُ وَ سِعٌ عَلِیمٌ » .(1)
9665.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هیچ جوانى نیست که در دوره جوانى اش ازدواج کند ، مگر آن که شیطانِ او فریاد برمى آورد که : اى واى ، اى واى! دوْ سومِ دینش را از [گزند] من ، حفظ کرد . بنا بر این ، بنده باید براى حفظ یکْ سومِ دیگر ، پروا از خدا را در پیش گیرد .
1 / 4
کسى که ازدواج کند ، نصف دینش را به دست آورده است
9666.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر گاه آدمى ازدواج کند ، نصف دین را به دست آورده است و براى نصف دیگر ، باید پروا از خدا را پیشه کند .
9667.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که ازدواج کند ، نصف عبادت به او داده شده است .
9668.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : کسى که ازدواج کند ، نیمى از دین خود را حفظ کرده است و براى نیمه دوم ، باید پَروا از خدا را در پیش گیرد .
1 / 5
نماز و خواب شخص متأهّل
9669.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : ازدواج کرده خفته ، نزد خدا برتر است از ازدواج نکرده روزه گیرِ شب زنده دار .
1 / 6
افزوده شدن روزى با ازدواج
قرآن
«بى همسرانِ خود را و غلامان و کنیزان درستکارتان را همسر دهید. اگر تنگ دست اند ، خداوند ، آنان را با فضل خویش ، بى نیاز خواهد کرد ؛ و خدا ، گشایشگر داناست» .
الحدیث
9670.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : اِتَّخِذُوا الأهلَ ؛ فإنّه أرْزَقُ لَکُم .(18)
9671.عنه صلى الله علیه و آله : زَوِّجُوا أیاماکُم ، فَإنَّ اللّه َ یُحسِنُ لَهُم فی أخلاقِهِم ، ویُوَسِّعُ لَهُم فی أرزاقِهِم ، ویَزِیدُهُم فی مُرُوّاتِهِم .(19)
9672.عنه صلى الله علیه و آله : مَن تَرَکَ التَّزویجَ مَخافَةَ العَیْلَةِ فَلَیسَ مِنّا .(20)
9673.عنه صلى الله علیه و آله : حَقٌّ عَلَى اللّه ِ عَونُ مَن نَکَحَ اِلتِماسَ العَفافِ عَمّا حَرَّمَ اللّه ُ .(21)
9674.مجمع البیان عن أنس بن مالک : سألَ النبیُّ صلى الله علیه و آله رَجُلاً من أصحابهِ فقالَ: یا فلانُ ، هَل تَزَوَّجتَ ؟ قالَ : لا ولَیسَ عِندی ما أتَزَوَّجُ بهِ ، قالَ : ألَیسَ مَعکَ «قُلْ هُوَ اللّه ُ أحَدٌ» ؟ قالَ : بَلى ، قالَ : رُبُعُ القرآنِ ، قالَ : ألَیسَ مَعکَ : «قُل یا أَیُّها الکافِرونَ» ؟قالَ : بَلى ، قالَ : رُبُعُ القرآنِ ، قالَ : ألَیسَ مَعکَ «إذا زُلْزِلَتْ» ؟ قالَ : بَلى ، قالَ : رُبُعُ القرآنِ . ثُمّ قالَ : تَزَوَّج ، تَزَوَّج ، تَزَوَّج !!!(22)
1 / 7
التَّحذِیرُ مِن تَرکِ الزَّواجِ
9675.جامع الأخبار : قالَ [رَسولُ اللّه ِ] صلى الله علیه و آله لرجُلٍ اسمُهُ عَکّافٌ : ألَکَ زَوجَةٌ ؟ قالَ : لا یا رسولَ اللّه ِ ، قالَ : ألَکَ جارِیَةٌ ؟ قالَ : لا یا رسولَ اللّه ِ ، قالَ : أفَأنتَ مُوسِرٌ ؟ قالَ : نَعَم ، قالَ : تَزَوَّجْ ، وإلّا فَأنتَ مِنَ المُذنِبِینَ .(23)
حدیث
9670.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : زن بگیرید ، که ازدواج کردن ، روزىِ شما را بیشتر مى کند .
9671.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : مردانِ بى همسرِ خود را زن دهید ؛ زیرا با این کار ، خداوند ، اخلاق آنان را نیکو مى گرداند و روزى هایشان را افزون مى کند و بر جوان مردى هاى آنان مى افزاید .
9672.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که از ترس تنگ دستى ازدواج نکند، از ما نیست .
9673.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که به منظور پاک نگه داشتنِ خود از آنچه خداوند حرام کرده است ، ازدواج کند ، بر خداست که او را یارى رسانَد .
9674.مجمع البیان ـ به نقل از اَ نَس بن مالک ـ: پیامبر خدا از یکى از اصحاب خود پرسید : «فلانى! ازدواج کرده اى؟» . گفت : خیر . چیزى ندارم که ازدواج کنم . پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود : «آیا «قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ» را با خود ندارى؟» . گفت : چرا . فرمود : «یکْ چهارم قرآن [را دارى]» . سپس فرمود : «آیا «قُلْ یَـأَیُّهَا الْکَـفِرُونَ» را با خود ندارى؟» . گفت : چرا . فرمود : «یکْ چهارم [دیگر]قرآن [را دارى]» . و باز فرمود : «آیا «إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ» را ندارى؟» . گفت : چرا . فرمود : «یکْ چهارم [دیگر]قرآن [را دارى]» . سپس فرمود : «ازدواج کن ، ازدواج کن ، ازدواج کن!» .
1 / 7
هشدار درباره ترک ازدواج
9675.جامع الأخبار : پیامبر صلى الله علیه و آله به مردى به نام عَکّاف گفت : «آیا همسرى دارى؟» . گفت : خیر ، اى پیامبر خدا ! پرسید : «آیا کنیزى دارى؟» . گفت : نه ، اى پیامبر خدا! پرسید : «آیا توان مالى دارى؟» . گفت : آرى . پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود : «ازدواج کن ؛ وگرنه ، از گنهکاران هستى» .
1 / 8
ذمُّ العُزّاب
9676.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : شِرارُ مَوتاکُمُ العُزّابُ .(24)
9677.عنه صلى الله علیه و آله : رُذالُ مَوتاکُم العُزّابُ .(25)
9678.عنه صلى الله علیه و آله : شِرارُکُم عُزّابُکُم ، وأراذِلُ مَوتاکُم عُزّابُکُم .(26)
9679.عنه صلى الله علیه و آله : شِرارُکُم عُزّابُکُم ، رَکعَتانِ مِن مُتَأهِّلٍ خَیرٌ مِن سَبعِینَ رکعةً مِن غَیرِ مُتَأهِّلٍ .(27)
1 / 9
ثَوابُ تَزویجِ الإخوانِ
9680.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن زَوَّجَ أخاهُ المؤمنَ امرَأةً یَأنَسُ بِها وتَشُدُّ عَضُدَهُ ویَستَرِیحُ إلَیها ، زَوَّجَهُ اللّه ُ مِنَ الحُورِ العِینِ وآنَسَهُ بِمَن أحَبَّهُ مِنَ الصِّدِّیقِینَ مِن أهْلِ بیتِهِ وإخوانِهِ وآنَسَهُم بهِ .(28)
1 / 8
نکوهش عَزَب ها
9676.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بدترین مردگان شما ، عزب هایند .
9677.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : مردگانِ فرومایه شما ، عزب هایند .
9678.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بدترین شما ، عزب هاى شمایند و فرومایه ترین مردگان شما نیز ، عزب هاى شمایند .
9679.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بدترین افراد شما ، عزب هاى شمایند . دو رکعت نماز فرد متأهّل ، بهتر است از هفتاد رکعت نماز فرد غیر متأهّل .
1 / 9
ثواب زن گرفتن براى برادران دینى
9680.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که برادر مؤمنِ خود را زن دهد تا آن زن ، همدم و مایه پشت گرمى و آسایش او باشد ، خداوند ، او را از حوریان بهشتى همسر خواهد داد و با هر راستْ کردارى از میان خانواده و برادران [دینى] خود که دوست داشته باشد ، همدمش خواهد کرد و آنان را با وى اُنس [و الفت] خواهد داد .
1 / 10
الحَثُّ عَلَى التَّعجیلِ فی تَزویجِ البَناتِ
9681.الإمامُ الرِّضا علیه السلام : نَزَلَ جَبرئیلُ على النبِیّ صلى الله علیه و آله فقالَ : یا محمّدُ ، إنّ رَبَّکَ یُقرِئُکَ السلامَ ، ویقولُ : إنّ الأبکارَ مِنَ النساءِ بمَنزِلَةِ الثَّمَرِ على الشَّجَرِ ، فإذا أینَعَ الثَّمرُ فلا دَواءَ لَهُ إلّا اجتِناؤهُ وإلّا أفسَدَتْهُ الشَّمسُ ، وغَیَّرَتْهُ الرِّیحُ ، وإنّ الأبکارَ إذا أدرَکنَ ما تُدرِکُ(29) النساءُ فلا دَواءَلَهُنَ إلّا البُعُولُ، وإلّا لَم یُؤمَنْ علَیهِنَّ الفِتنَةُ . فَصَعِدَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله المِنبَرَ فَجَمَعَ(30) الناسَ ثُمّ أعلَمَهُم ما أمَرَ اللّه ُ تعالى بِهِ .(31)
1 / 11
الاهتِمامُ بدِینِ المرأةِ فی الزَّواج
9682.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن نَکَحَ امرأةً بِمالٍ حَلالٍ غیرَ أ نّهُ أرادَ بها فَخرا ورِیاءً لَم یَزِدْهُ اللّه ُ عزّوجلّ بذلکَ إلّا ذُ لّاً وهَوانا .(32)
9683.عنه صلى الله علیه و آله : مَن تَزَوَّجَ امرَأةً لا یَتَزَوَّجُها إلّا لِجَمالِها لَم یَرَ فیها ما یُحِبُّ ، ومَن تَزَوَّجَها لِمالِها لا یَتَزَوَّجُها إلّا له وَکَلَهُ اللّه ُ إلَیهِ ، فعلَیکُم بذاتِ الدِّینِ .(33)
9684.عنه صلى الله علیه و آله : لا تَزَوَّجُوا النساءَ لِحُسنِهِنَّ ؛ فَعَسى حُسنُهُنَّ أن یُردِیَهُنّ ، ولا تَزَوَّجُوهنَّ لِأموالِهِنَّ ؛ فَعَسى أموالُهُنَّ أن تُطغِیَهُنَّ ، ولکِنْ تَزَوَّجُوهُنَّ على الدِّینِ .(34)
1 / 10
تشویق به زود شوهر دادن دختران
9681.امام رضا علیه السلام : جبرئیل علیه السلام بر پیامبر صلى الله علیه و آله فرود آمد و گفت : اى محمّد! پروردگارت به تو سلام مى رساند و مى فرماید : «دوشیزگان ، همچون میوه روى درخت هستند . میوه چون برسد ، درمانى جز چیدن ندارد ؛ و گرنه ، بر اثر آفتاب و باد ، خراب مى شود . دوشیزگان نیز هر گاه به مرحله زنان برسند ، درمانى جز شوهر دادن ندارند ؛ و گرنه ، از گم راهى و فساد ، ایمن نخواهند بود» . سپس پیامبر خدا بر منبر رفت و مردم را جمع کرد و فرمان خداوند عز و جل را به آگاهى آنان رساند .
1 / 11
اهمّیت دادن به دیندارى زن ، در ازدواج
9682.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که با مال حلال ، با زنى ازدواج کند، امّا هدفش از گرفتنِ او ، فخرفروشى و خودنمایى باشد ، خداوند عز و جل جز بر خوارى و سرشکستگىِ او نیفزاید .
9683.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که با زنى به خاطر زیبایى اش ازدواج کند ، دلخواه خود را در او نمى بیند ، و هر که با زنى به خاطر مال [و ثروت] او ازدواج کند ، خداوند او را به همان مال [و ثروت] وا مى گذارد . پس بر شما باد [ازدواج با]زنان متدیّن !
9684.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : با زنان به خاطر زیبایى شان ازدواج نکنید ؛ زیرا چه بسا زیبایىِ آنها موجب تباهى و هلاکتشان شود. براى مال [و ثروت] نیز با آنان ازدواج نکنید ؛ زیرا چه بسا مال [و ثروت] ، آنان را به طغیان و سرکشى وا دارد ؛ بلکه بر اساس دیندارى ، با آنها ازدواج کنید .
9685.عنه صلى الله علیه و آله : مَن تَزَوَّجَ إمرَأةً لِدِینِها وجَمالِها، کانَ لَهُ فی ذلکَ سِدادٌ مِن عَوَزٍ .(35)
9686.عنه صلى الله علیه و آله : لا یُختارُ حُسنُ وَجهِ المَرأةِ على حسُنِ دِینِها .(36)
9687.عنه صلى الله علیه و آله : تُنکَحُ المَرأةُ على أربَعِ خِلالٍ: على مالِها ، وعَلى دِینِها ، وعَلى جَمالِها ، وعَلى حَسَبِها ونَسَبِها ، فعلَیکَ بذاتِ الدِّینِ .(37)
9688.الإمامُ الباقرُ علیه السلام : أتى رَجُلٌ رسولَ اللّه ِ صلى الله علیه و آله یَستَأمِرُهُ فی النِّکاحِ ، فقالَ رسول اللّه صلى الله علیه و آله : نَعَم اِنْکِحْ ، وعلَیکَ بذَواتِ الدِّینِ تَرِبَتْ یَداکَ .(38)
1 / 12
الاهتِمامُ بدِینِ الرَّجُلِ فی الزَّواجِ
9689.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إذا جاءَکُم مَن تَرضَونَ دِینَهُ وأمانَتَهُ یَخطُبُ إلَیکُم فَزَوِّجُوهُ ، إن لا تَفعَلُوا تَکُن فِتنَةٌ فی الأرضِ وفَسادٌ کبیرٌ(39) .(40)
1 / 13
ذَمُّ غَلاءِ المَهرِ
9690.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : أفضَلُ نِساءِ اُمَّتِی أصبَحُهُنَّ وَجها وأقَلُّهُنَّ مَهرا .(41)
9685.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که به خاطر دیندارى و زیبایى با زنى ازدواج کند ، این کار ، مانع فقر [و تنگ دستى] او خواهد بود .
9686.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : نباید حُسن صورت زن را بر حُسن دیندارىِ او برترى داد .
9687.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : با زن ، به خاطر چهار ویژگى ازدواج مى شود : ثروتش ، زیبایى اش ، دیندارى اش ، و شرافت و خانواده اش . و تو با زنان متدیّن ، ازدواج کن .
9688.امام باقر علیه السلام : مردى خدمت پیامبر صلى الله علیه و آله آمد و براى ازدواج ، از ایشان کسب تکلیف کرد . پیامبر خدا فرمود : «آرى، ازدواج کن ؛ و بر تو باد [ازدواج با]زنان متدیّن . خدایت خیر دهد!» .
1 / 12
اهمّیت دادن به دیندارى مرد ، در ازدواج
9689.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر گاه کسى به خواستگارى نزد شما آمد و دیندارى و امانتدارىِ او را پسندیدید ، به او زن دهید ؛ که اگر چنین نکنید ، در روى زمین ، تبهکارى و فسادِ بسیار پدید خواهد آمد .
1 / 13
نکوهش مهریه سنگین
9690.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بهترینِ زنان امّت من ، آن است که خوب روترین و کم مهریه ترینِ آنها باشد .
9691.عنه صلى الله علیه و آله : خَیرُ الصَّداقِ أیسَرُهُ .(42)
9692.عنه صلى الله علیه و آله : إنَّ مِن یُمنِ المرأةِ تَیسِیرَ خِطبَتِها ، وتَیسِیرَ صَداقِها ، وتَیسِیرَ رَحِمِها .(43)
9693.عنه صلى الله علیه و آله : تَیاسَرُوا فی الصَّداقِ ، فإنّ الرجُلَ لَیُعطِی المَرأةَ حتّى یَبقى ذلکَ فی نفسِهِ علَیها حَسِیکَةً(44) .(45)
1 / 14
تَخَیَّرُوا لِنُطَفِکُم
9694.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : تَزَوَّجُوا فی الحِجْزِ الصالِحِ، فإنّ العِرْقَ دَسّاسٌ .(46)
9695.عنه صلى الله علیه و آله : تَخَیَّرُوا لِنُطَفِکُم فانْکِحُوا الأکْفاءَ، وأنکِحُوا إلَیهِم .(47)
9696.عنه صلى الله علیه و آله : تَخَیَّرُوا لِنُطَفِکُم ، فإنَّ النساءَ یَلِدْنَ أشباهَ إخوانِهِنَّ وأخَواتِهِنَّ .(48)
9697.عنه صلى الله علیه و آله : تَخَیَّرُوا لِنُطَفِکُم ، وانتَخِبُوا المَناکِحَ ، وعلَیکُم بِذَواتِ الأوْراکِ ، فَإنّهُنّ أنجَبُ .(49)
1 / 15
المؤمنةُ کُفوُ المؤمِنِ
9698.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إنّما زَوَّجْتُ مَولایَ زیدَ بنَ حارِثَةَ زَینبَ بِنتَ جَحْشٍ ، وزَوَّجْتُ المِقدادَ ضباعَةَ بنتَ الزُّبیرِ ، لِتَعلَمُوا أنّ أکرَمَکُم عِندَ اللّه ِ أحسَنُکُم إسلاما .(50)
9691.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بهترین مهریه، سبُک ترینِ آن است .
9692.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : از خُجستگىِ زن ، این است که خواستگارى اش راحت ، و مهریه اش سبُک باشد و راحتْ بچّه دار شود .
9693.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : در [تعیین] مهریه ، آسان بگیرید ؛ زیرا مرد ، مهریه [سنگینِ]زن را مى دهد ، امّا در دلش نسبت به او کینه [و دشمنى] پدید مى آید .
1 / 14
براى نطفه هاى خود ، گلچین کنید
9694.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : با خانواده شایسته وصلت کنید ؛ زیرا رگ و ریشه ، اثر دارد .
9695.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : براى نطفه هاى خود ، [دامن هاى شایسته را] گزینش کنید و با کسانى که همتاى شما هستند ، ازدواج کنید .
9696.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : براى نطفه هاى خود ، [از میان زنانْ] گلچین کنید ؛ زیرا زنان ، بچه هایى همانند برادران و خواهران خود به دنیا مى آورند .
9697.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : براى نطفه هاى خود ، گلچین کنید و همسران را برگزینید . بر شما باد زنانى که لگن بزرگ دارند ؛ زیرا آنان نجیب ترند .
1 / 15
زنِ مؤمن، همتاى مرد مؤمن است
9698.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : من غلام خود ، زید بن حارثه ، را به شوهرىِ زینب دختر جَحْش در آوردم و مِقداد را به همسرىِ ضباعه دختر زُبیر، تا بدانید که گرامى ترینِ شما نزد خداوند ، کسى است که مسلمانى اش از همه نیکوتر باشد .
9699.عنه صلى الله علیه و آله : أنکَحتُ زیدَ بنَ حارِثَةَ زینبَ بنتَ جَحْشٍ ، وأنکَحتُ المِقدادَ ضباعَةَ بنتَ الزُّبیرِ بنِ عبدِ المُطَّلِبِ ، لِیَعلَمُوا أنَّ أشرَفَ الشَّرَفِ الإسلامُ .(51)
1 / 16
مَن لا ینبغی تَزویجُهُم
9700.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إنّما النِّکاحُ رِقٌّ ، فإذا أنکَحَ أحَدُکُم وَلِیدَةً فقد أرَقَّها ، فَلْیَنظُرْ أحَدُکُم لِمَن یُرِقُّ کَرِیمَتَهُ .(52)
1 / 17
مَن لا یَنبَغی تَزَوُّجُهُنَّ
9701.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إیّاکُم وتَزَوُّجَ الحَمْقاءِ ، فإنَّ صُحبَتَها ضَیاعٌ ووُلْدَها ضِباعٌ .(53)
9702.عنه صلى الله علیه و آله : لا تَتَزَوَّجَنَّ شَهْبَرَةً ولا لَهْبَرَةً ولا نَهْبَرَةً ولا هَیْدَرَةً ولا لَفُوتا … أمّا الشَّهبَرَةُ فالزَّرقاءُ البَذِیَّةُ ، وأمّا اللهبَرَةُ فالطویلَةُ المَهْزُولَةُ ، وأمّا النَهْبَرَةُ فالقَصیرةُ الذَّمیمَةُ(54) ، وأمّا الهَیدَرَةُ فالعَجوزَةُ المُدبِرَةُ ، وأمّا اللفُوتُ فذاتُ الوَلَدِ مِن غَیرِکَ .(55)
9703.الإمام الحسین علیه السلام : أنّ رسولَ اللّه ِ صلى الله علیه و آله قالَ لِلنّاسِ : إیّاکُم وخَضْراءَ الدِّمَنِ ، قیلَ : یا رسولَ اللّه ِ، وما خَضراءُ الدِّمَنِ ؟ قالَ : المَرأةُ الحَسناءُ فی مَنبِتِ السُّوءِ .(56)
9699.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : من زینب دختر جَحْش را به ازدواج زید بن حارثه در آوردم و ضباعه دختر زبیر بن عبد المطّلب را به ازدواج مقداد، تا [مردم] بدانند که والاترین شرافت ، اسلام است .
1 / 16
به چه کسانى نباید زن داد
9700.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : ازدواج ، طوق بندگى است . بنا بر این ، هر کس از شما که دختر خود را شوهر دهد، او را به بندگى داده است . پس ، هر یک از شما باید بنگرد که دختر عزیز خود را به بندگىِ چه کسى در مى آورَد .
1 / 17
با چه زنانى نباید ازدواج کرد
9701.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : از ازدواج با زن احمق بپرهیزید ؛ زیرا همنشینى با او ، تباهى است و فرزندانش کفتارْ [صفت] هستند .
9702.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : با زنِ شَهبَره و لَهبَره و نَهبَره و هَیدَره و لَفُوت ، ازدواج نکن . . . ؛ شَهبَره، زنِ چشم کبودِ بدزبان است . لَهبَره ، زن درازقدِ لاغراندام است . نَهبَره ، زنِ کوتاه قدِ زشت است . هَیدَره، پیرزن رو به مرگ است . و لَفوت، زنى است که از شوهر قبلى اش فرزند داشته باشد .
9703.امام حسین علیه السلام : پیامبر خدا به مردم فرمود : «از خَضراءُ الدِّمَن (سبزه روییده در مُرداب) بپرهیزید» . گفته شد : اى پیامبر خدا! خَضراءُ الدِّ مَن چیست؟ فرمود : «زن زیبارویى که در خانواده اى فاسد ، رشد کرده باشد» .
1 / 18
حُقوقُ الزَّوجِ
9704.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : أعظَمُ الناسِ حَقّا على المرأةِ زَوجُها ، وأعظَمُ الناسِ حقّا عَلَى الرَّجُلِ اُمُّهُ .(57)
9705.عنه صلى الله علیه و آله : ویلٌ لِامرَأةٍ أغضَبَتْ زَوجَها ، وطُوبى لِامرَأةٍ رَضِیَ عنها زَوجُها .(58)
9706.عنه صلى الله علیه و آله : لَو أمَرتُ أحَدا أن یَسجُدَ لِأَحَدٍ لَأَمَرتُ المرأةَ أن تَسجُدَ لِزَوجِها .(59)
9707.سنن أبی داوود عن قیس بن سعدٍ : أتَیتُ الحِیرَةَ فَرَأیتُهُم یَسجُدُونَ لِمَرْزُبانٍ لَهُم ، فَقُلتُ : رسولُ اللّه ِ أحَقُّ أن یُسجَدَ لَهُ ، قالَ : فَأتَیتُ النبیَّ صلى الله علیه و آله فقلتُ : إنّی أتَیتُ الحِیرَةَ فَرَأیتُهُم یَسجُدُونَ لِمَرزُبانٍ لَهُم ، فأنتَ یا رسولَ اللّه ِ أحَقُّ أن نَسجُدَ لکَ ، قالَ : أرَأیتَ لو مَرَرتَ بِقَبرِی أکُنتَ تَسجُدُ لَهُ ؟ قلتُ : لا . قالَ: فلا تَفعَلُوا ، لَو کُنتُ آمِرا أحَدا أن یَسجُدَ لِأحَدٍ لَأمَرتُ النساءَ أن یَسجُدْنَ لِأزواجِهِنَّ، لِما جَعَلَ اللّه ُ لَهُم علَیهِنَّ مِنَ الحَقِّ .(60)
1 / 18
حقوق شوهر
9704.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بزرگ ترین حق را بر زن ، شوهر او دارد و بزرگ ترین حق را بر مرد ، مادر او دارد .
9705.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : واى بر زنى که شوهرش را ناراحت کند و خوشا به حال زنى که شوهرش از او راضى باشد !
9706.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : اگر قرار بود دستور دهم کسى در برابر کسى سجده کند ، حتما به زن دستور مى دادم که شوهرش را سجده کند .
9707.سنن أبى داوود ـ به نقل از قیس بن سعد ـ: به حیره(61) وارد شدم . دیدم [مردم]در برابر حکمران خود ، به سجده مى افتند . [با خود] گفتم : پیامبر خدا به سجده شدن ، سزاوارتر است . سپس نزد پیامبر صلى الله علیه و آله آمدم و گفتم : من به حیره رفتم و دیدم که [مردم آن جا] در برابر حکمران خود به سجده مى افتند ؛ در حالى که تو ـ اى پیامبر خدا ـ بیشتر سزاوارى که ما سجده ات کنیم . پیامبر خدا فرمود : «اگر بر قبر من بگذرى ، آن را سجده خواهى کرد؟» . گفتم : نه . پیامبر خدا فرمود : «این کار را نکنید . اگر بنا بود دستور دهم کسى در برابر کسى سجده کند، هر آینه ، به زنان دستور مى دادم تا به دلیل حقّى که خداوند براى شوهرانشان به گردن آنان نهاده است ، ایشان را سجده کنند» .
1 / 19
حُقوقُ الزَّوجَةِ
9708.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : ما زالَ جَبرَئیلُ یُوصی بالمرأةِ حتّى ظَنَنتُ أ نَّهُ لا یَنبَغِی طَلاقُها إلّا مِن فاحِشَةٍ مُبَیِّنَةٍ .(62)
9709.عنه صلى الله علیه و آله : حَقُّ المرأةِ على زَوجِها أن یَسُدَّ جَوعَتَها ، وأن یَستُرَ عَورَتَها ، ولا یُقَبِّحَ لَها وَجها .(63)
9710.عنه صلى الله علیه و آله : قَولُ الرَّجُلِ للمرأةِ : «إنّی اُحِبُّکِ» لا یَذهَبُ مِن قَلبِها أبدا .(64)
1 / 20
خِدمَةُ الزَّوجِ
9711.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : أیُّما امرَأةٍ خَدَمَتْ زَوجَها سَبعَةَ أیّامٍ ، غَلَّقَ اللّه ُ عَنها سَبعةَ أبوابِ النارِ وفَتَحَ لَها ثمانِیَةَ أبوابِ الجَنَّةِ تَدخُلُ مِن أینَما شاءَتْ . وقالَ علیه السلام : ما مِنِ امرَأةٍ تَسقِی زَوجَها شَربَةَ ماءٍ إلّا کانَ خَیرا لَها مِن سَنةٍ صِیامِ نَهارِها وقِیامِ لَیلِها .(65)
9712.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : سَألَتْ اُمُّ سَلَمَةَ رسولَ اللّه صلى الله علیه و آله عن فَضلِ النساءِ فی خِدمَةِ أزواجِهِنَّ ، فقال : ما مِن امرَأةٍ رَفَعَتْ مِن بَیتِ زَوجِها شیئا مِن مَوضِعٍ إلى مَوضِعٍ تُرِیدُ بهِ صَلاحا إلَا نَظَرَ اللّه ُ إلَیها ، ومَن نَظَرَ اللّه ُ إلَیهِ لَم یُعَذِّبْهُ .(66)
1 / 19
حقوق زن
9708.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : جبرئیل علیه السلام پیوسته درباره زن سفارش مى کرد ، تا جایى که گمان بردم طلاق او جایز نیست ، مگر در صورت زشتکارىِ آشکار .
9709.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : حقّ زن بر شوهرش ، این است که شکمش را سیر کند و بدنش را بپوشانَد و براى او ، روى درهم نکشد .
9710.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : این سخن مرد به زن که «دوستت دارم» ، هرگز از دل زن بیرون نمى رود .
1 / 20
خدمت به شوهر
9711.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر زنى که هفت روز شوهرش را خدمت کند ، خداوند عز و جلهفت درِ دوزخ را به روى او مى بندد و هشت درِ بهشت را به رویش مى گشاید ، تا از هر در که خواهد ، وارد شود . هیچ زنى نیست که جرعه اى آب به شوهرش بنوشاند ، مگر آن که این عمل او برایش بهتر از یک سالى است که روزهایش را روزه بگیرد و شب هایش را به عبادت ، سپرى کند .
9712.امام صادق علیه السلام : اُمّ سَلَمه از پیامبر خدا درباره فضیلت خدمت کردن زنان به شوهرانشان پرسید . پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود : «هر زنى که در خانه شوهر خود به قصد مرتّب کردن آن ، چیزى را جابه جا کند ، خداوند به او نظر مى افکند و هر که خداوند به او نظر افکنَد ، عذابش نخواهد کرد» .
1 / 21
خِدمَةُ الزَّوجَةِ
9713.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إذا سَقَى الرجلُ امرَأتَهُ اُجِرَ .(67)
9714.عنه صلى الله علیه و آله : لا یَخدُمُ العِیالَ إلّا صِدِّیقٌ أو شَهیدٌ أو رَجُلٌ یُرِیدُ اللّه ُ بهِ خَیرَ الدنیا والآخِرَةِ .(68)
9715.عنه صلى الله علیه و آله : اِتَّقُوا اللّه َ ، اِتَّقُوا اللّه َ فی الضَّعِیفَینِ : الیَتیمِ والمرأةِ ، فإنَّ خِیارَکُم خِیارُکُم لِأهلِهِ .(69)
9716.عنه صلى الله علیه و آله : جُلوسُ المَرءِ عندَ عِیالِهِ أحَبُّ إلى اللّه ِ تعالى مِنِ اعتِکافٍ فی مَسجِدِی هذا .(70)
9717.عنه صلى الله علیه و آله : إنَّ الرَّجُلَ لَیُؤجَرُ فی رَفعِ اللُّقمَةِ إلى فِی امرَأتِهِ .(71)
1 / 22
إیذاءُ الزَّوجِ
9718.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن کانَ لَهُ امرَأةٌ تُؤذِیهِ لَم یَقبَلِ اللّه ُ صلاتَها ولا حَسَنَةً مِن عَمَلِها حتّى تُعِینَهُ وتُرضِیَهُ وإن صامَتِ الدَّهرَ … وعلى الرَّجُلِ مِثلُ ذلکَ الوِزْرِ والعَذابِ إذا کانَ لَها مُؤذِیا ظالِما .(72)
1 / 23
إیذاءُ الزَّوجَةِ
9719.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : ألا وإنَّ اللّه َ عزّوجلّ ورَسُولَهُ بَرِیئانِ مِمَّن أضَرَّ بِامرَأةٍ حتّى تَختَلِعَ مِنهُ .(73)
1 / 21
خدمت به زن
9713.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر گاه مرد به زن خود آبى بنوشانَد ، پاداش مى بَرَد .
9714.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : کسى به زن خود خدمت نمى کند ، مگر راست کردار ، یا شهید، یا مردى که خداوند خیر دنیا و آخرتِ او را بخواهد .
9715.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : از خدا درباره دو ناتوان بترسید : یتیم و زن . به راستى که بهترینِ شما ، کسى است که براى خانواده اش بهتر باشد .
9716.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : نشستن مرد نزد زن و فرزندش ، نزد خداى متعال ، محبوب تر است از اعتکاف او در این مسجد من .
9717.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : کسى که به طرف دهان همسرش لقمه اى را بالا ببرد ، پاداش [ـِ الهى] مى گیرد .
1 / 22
آزردنِ شوهر
9718.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس زنى داشته باشد که شوهرش را بیازارد ، خداوند ، نه نماز آن زن را قبول مى کند و نه کار نیکش را ـ هر چند همه عمر را روزه بگیرد ـ ، مگر زمانى که به شوهرش کمک کند و او را خشنود سازد . . . مرد نیز اگر زن خودرا بیازارد و به او ستم کند، همین گناه و عذاب را دارد .
1 / 23
آزردنِ زن
9719.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بدانید که خداوند عز و جل و پیامبرش ، بیزارند از کسى که به زنى آزار مى رساند تا طلاق خُلع(74) بگیرد.
9720.عنه صلى الله علیه و آله : إنّی لَأتَعَجَّبُ مِمَّن یَضرِبُ امرَأتَهُ وهُو بِالضَّربِ أولى مِنها !(75)
1 / 24
الصّبرُ على سُوءِ خُلُقِ الزَّوجَةِ
9721.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن صَبَرَ عَلى سُوءِ خُلُقِ امرَأتِهِ واحتَسَبَهُ ، أعطاهُ اللّه ُ تعالى بکُلِّ یَومٍ ولَیلةٍ یَصبِرُ علَیها مِنَ الثَّوابِ ما أعطى أیُّوبَ علیه السلام عَلى بَلائهِ ، وکانَ علَیها مِنَ الوِزْرِ فی کُلِّ یَومٍ ولَیلةٍ مِثلُ رَمْلٍ عالِجٍ .(76)
1 / 25
الصّبرُ على سُوءِ خُلُقِ الزَّوجِ
9722.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن صَبَرَتْ عَلى سُوءِ خُلُقِ زَوجِها أعطاها اللّه مِثلَ ثَوابِ آسِیَةَ بنتِ مُزاحِمٍ .(77)
1 / 26
الزَّوجَةُ الصّالِحةُ
9723.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : ما استَفادَ المؤمنُ بعدَ تَقوَى اللّه ِ عزّوجلّ خَیرا لَهُ مِن زَوجَةٍ صالِحَةٍ .(78)
9724.عنه صلى الله علیه و آله : خَیرُ مَتاعِ الدنیا المرأةُ الصالِحَةُ .(79)
9725.عنه صلى الله علیه و آله : المَرأةُ الصالِحَةُ خَیرٌ مِن ألْفِ رَجُلٍ غَیرِ صالِـحٍ .(65)
9720.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : من در شگفتم از کسى که زنش را کتک مى زند ، در حالى که خودش به کتک خوردن سزاوارتر از اوست .
1 / 24
شکیبایى بر کج خُلقى زن
9721.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر مردى که به خاطر خدا و به امید پاداش او ، در برابر بداخلاقى همسرش صبر کند ، خداوند متعال براى هر روز و شبى که او شکیبایى مى ورزد، همان ثوابى را به وى دهد که به ایّوب علیه السلام در برابر گرفتارى اش ، عطا کرد . و گناه آن زن نیز در هر روز و شب ، به اندازه ریگ هاى ریگستان است .
1 / 25
شکیبایى بر کج خُلقى مرد
9722.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر زنى که در برابر بداخلاقىِ شوهرش شکیبایى ورزد ، خداوند ، ثوابى همانند ثواب آسیه بنت مزاحم (همسر فرعون) به او عطا مى فرماید .
1 / 26
همسر شایسته
9723.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : مؤمن ، بعد از پروا از خداوند عز و جل ، بهره اى بهتر از زن شایسته نبرده است .
9724.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بهترین متاع دنیا، زن شایسته است .
9725.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : یک زن شایسته ، بهتر از هزار مرد ناشایست است .
9726.عنه صلى الله علیه و آله : مِن سَعادَةِ المَرءِ الزوجَةُ الصالِحَةُ .(80)
9727.عنه صلى الله علیه و آله : الدنیا مَتاعٌ ، وخَیرُ مَتاعِها الزوجَةُ الصالِحَةُ .(81)
9728.عنه صلى الله علیه و آله : المَرأةُ الصالِحَةُ أحَدُ الکاسِبَینِ .(82)
9729.الإمام الباقر علیه السلام : قال رَسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : إنّما مَثَلُ المرأةِ الصالِحَةِ مَثَلُ الغُرابِ الأعْصَمِ الذی لا یَکادُ یُقدَرُ علَیهِ . قیلَ : وما الغُرابُ الأعْصَمُ الذی لا یَکادُ یُقدَرُ علَیهِ ؟ قال : الأبیَضُ إحْدى رِجلَیهِ .(83)
1 / 27
الزَّوجَةُ السَّیِّئةُ
9730.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : شَرُّ الأشیاءِ المَرأةُ السَّوءِ .(84)
9731.عنه صلى الله علیه و آله : أغلَبُ أعداءِ المؤمنینَ زَوجَةُ السُّوءِ .(85)
9732.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : کانَ مِن دعاءِ رسولِ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : أعُوذُ بِکَ مِنِ امرَأةٍ تُشَیِّبُنی قَبلَ مَشِیبِی .(86)
9726.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : از خوش بختىِ مرد ، داشتن زن شایسته است .
9727.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : دنیا متاع است ، و بهترین متاع آن ، زن شایسته است .
9728.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : زن شایسته ، یکى از دو روزى آور است .
9729.امام باقر علیه السلام : پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود : «مَثَل زن شایسته ، همانند کلاغ اَعصَم است، که تقریبا نایاب است» . پرسیده شد : کلاغ اَعصَم چیست که تقریبا نایاب است؟ پیامبر خدا فرمود : «کلاغى که یکى از پاهایش سفید باشد» .
1 / 27
زن ناشایست
9730.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بدترینِ چیزها، زن ناشایست است .
9731.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : چیره ترین دشمنِ مؤمنان ، همسر ناشایست است .
9732.امام صادق علیه السلام : یکى از دعاهاى پیامبر خدا این بود : «[خدایا!] پناه مى برم به تو ، از زنى که پیش از فرا رسیدنِ زمان پیرى ام ، مرا پیر کند» .
1 / 28
طاعةُ الزَّوجَةِ فی مَعصیةِ اللّه ِ
9733.الإمامُ الصّادقُ عن آبائه علیهم السلام : قالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : مَن أطاعَ امرَأتَهُ أکَبَّهُ اللّه ُ على وَجهِهِ فی النارِ. قیل : وما تلکَ الطّاعَةُ؟ قالَ : تَطلُبُ منه … الثِّیابَ الرِّقاقَ فَیُجِیبُها .(87)
1 / 29
ما یَنبَغِی رِعایَتُهُ فی نَفَقَةِ العِیالِ
9734.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إنَّ المؤمنَ یَأخُذُ بِأدَبِ اللّه ِ، إذا أوسَعَ اللّه ُ علَیهِ اتَّسَعَ وإذا أمسَکَ عنهُ أمسَکَ .(88)
9735.عنه صلى الله علیه و آله : مَن دَخَلَ السُّوقَ فاشتَرى تُحْفةً فَحَمَلَها إلى عِیالِهِ کانَ کَحامِلِ صَدَقَةٍ إلى قَومٍ مَحاوِیجَ ، ولْیَبدَأْ بِالْاءناثِ قَبلَ الذُّکُورِ .(89)
1 / 30
تَعَدُّدُ الزَّوجاتِ
الکتاب
» وَإِنْ خِفْتُمْ أَلَا تُقْسِطُواْ فِى الْیَتَـمَى فَانکِحُواْ مَا طَابَ لَکُم مِّنَ النِّسَآءِ مَثْنَى وَثُلَـثَ وَرُبَـعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَا تَعْدِلُواْ فَوَ حِدَةً أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَـنُکُمْ ذَ لِکَ أَدْنَى أَلَا تَعُولُواْ » .(90)
1 / 28
اطاعت از زن در معصیت خدا
9733.امام صادق علیه السلام ـ به نقل از پدرانش علیهم السلام ـ: پیامبر خدا فرمود : «هر که از زن خود فرمان ببرد ، خداوند ، او را به رو در آتش مى افکند» . کسى پرسید : منظور از فرمان بردن چیست؟ فرمود : » … لباس هاى نازک از او درخواست کند و مرد بپذیرد» .
1 / 29
آنچه رعایتش در تأمین هزینه خانواده ، شایسته است
9734.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : همانا مؤمن ، به ادب الهى رفتار مى کند : هر گاه خداوند به او گشایش دهد ، گشاده دست است و هر گاه از او باز گیرد ، او هم دست نگه مى دارد .
9735.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس وارد بازار شود و هدیه اى بخرد و آن را براى خانواده خود ببرد ، همانند کسى است که براى گروهى نیازمند ، صدقه اى مى بَرَد ، و باید در دادن هدیه ، از دختران شروع کند .
1 / 30
چند همسرى
قرآن
«و اگر در اجراى عدالت میان دختران یتیم ، بیمناکید، هر چه از زنان [ـِ دیگر] که شما را پسند افتاد، دو دو، سه سه، چهار چهار، به زنى بگیرید . پس اگر بیم دارید که به عدالت رفتار نکنید، به یک [زنِ آزاد] یا به آنچه [از کنیزان] مالک شده اید [، اکتفا کنید] . این [خوددارى ، راهى]نزدیک تر است براى این که ستم نکنید» .
الحدیث
9736.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : ومَن کانَت لَهُ امرَأتانِ فلَم یَعدِلْ بَینَهُما فی القَسْمِ مِن نَفسِهِ ومالِهِ ، جاءَ یَومَ القِیامَةِ مَغلولاً مائلاً شِقُّهُ حتّى یَدخُلَ النارَ .(91)
9737.عنه صلى الله علیه و آله : إن کانَت عِندَ الرَّجُلِ امرأتانِ فلَم یَعدِلْ بینَهُما ، جاءَ یَومَ القِیامَةِ وشِقُّهُ ساقِطٌ .(92)
1 / 31
أدَبُ استِجابَةِ الدَّعوةِ إلى العُرسِ
9738.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إذا دُعِیتُم إلى العُرُساتِ فَأبطِئُوا فإنّها تُذَکِّرُ الدنیا ، وإذا دُعِیتُم إلى الجَنائزِ فَأسرِعُوا فإنّها تُذَکِّرُ الآخِرَةَ .(93)
9739.عنه صلى الله علیه و آله : إذا دُعِیَ أحَدُکُم إلى وَلِیمَةِ عُرسٍ فَلْیُجِبْ .(94)
9740.عنه صلى الله علیه و آله : بِئسَ الطَّعامُ طَعامُ العُرسِ ؛ یُطعَمُهُ الأغنیاءُ ویُمنَعُهُ المَساکینُ .(95)
9741.عنه صلى الله علیه و آله : الدَّعوةُ أوَّلَ یَومٍ حَقٌّ ، والثانِیَ مَعروفٌ ، والثالِثَ رِیاءٌ وسُمعَةٌ .(96)
حدیث
9736.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که دو زن داشته باشد و در تقسیم خود و خرجى دادن به آنها، میانشان به یکسان رفتار نکند ، روز قیامت ، در حالى او را مى آورند که دست هایش بسته و نیمى از بدنش به یک طرف ، کج شده است ، و سپس به آتش مى رود .
9737.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : اگر مردى دو زن داشته باشد و میان آنها به برابرى رفتار نکند ، روز قیامت ، در حالى آورده مى شود که نیمى از بدنش افتاده است .
1 / 31
آداب پذیرفتن دعوت عروسى
9738.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر گاه به مراسم عروسى دعوت شدید ، در رفتن ، کُندى کنید ؛ زیرا این مراسم ، انسان را به یاد دنیا مى اندازد ؛ امّا هرگاه به مراسم تشییع جنازه فرا خوانده شدید ، شتاب ورزید ؛ زیرا این مراسم ، یادآور آخرت است .
9739.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر گاه یکى از شما به ولیمه عروسى دعوت شد ، بپذیرد .
9740.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : چه بدْ ولیمه اى است ولیمه عروسى ؛ در آن ، ثروتمندان را اطعام مى کنند و مستمندان را باز مى دارند !
9741.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : دعوت روز اوّل [عروسى] ، حق (وظیفه) است و دعوت روز دوم ، احسان ؛ ولى دعوت روز سوم ، خودنمایى و شهرت طلبى است .
1 / 32
الحَثُّ عَلى إعلانِ النِّکاحِ
9742.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : أعلِنُوا هذا النِّکاحَ واجعَلُوهُ فی المَساجِدِ .(97)
9743.عنه صلى الله علیه و آله : أشِیدُوا النِّکاحَ وأعلِنُوهُ .(98)
9744.عنه صلى الله علیه و آله : أظهِرُوا النِّکاحَ وأخفُوا الخِطبَةَ .(99)
1 / 32
تشویق به اعلان ازدواج
9742.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : این ازدواج را آشکار کنید و [مراسم] آن را در مساجد انجام دهید .(100)
9743.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : [مراسم] ازدواج به پا کنید و آشکارا [هم] برگزار نمایید .
9744.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : [مراسم] ازدواج را آشکار برگزار کنید ، و خواستگارى را پنهان .
1) النور : 32.
2) الروم : 21.
3) الرعد : 38.
4) روضة الواعظین : ص 409 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 220 ح 18.
5) بحار الأنوار : ج 103 ص 222 ح 40 نقلاً عن الهدایة.
6) عوالی اللآلی : ج 3 ص 286 ح 29 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 220 ح 24.
7) المحجّة البیضاء : ج 3 ص 54.
8) کنز العمّال : ج 16 ص 271 ح 44407 عن عائشة.
9) جامع الأخبار : ص 271 ح 737 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 220 ح 23.
10) الکافی : ج 5 ص 494 ح 1 عن إبن القداح عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحارالأنوار : ج 22 ص 264 ح 3.
11) الخصال : ص 614 ح 10 عن أبی بصیر ومحمّد بن مسلم عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 10 ص 93 ح 1.
12) کنز العمّال : ج 16 ص 276 ح 44441 عن جابر.
13) النوادر للراوندی : ص 113 عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 221 ح 34.
14) کنز العمّال : ج 16 ص 271 ح 44403 عن أنس.
15) روضة الواعظین : ص 411 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 220 ح 22.
16) الأمالى للطوسی : ص 518 ح 1137 عن هارون بن عمرو المجاشعی عن الإمام الرضا عن آبائه علیهم السلام ، بحارالأنوار : ج 103 ص 219 ح 14 ؛ کشف الخفاء : ج 2 ص 239 ح 2432.
17) جامع الأخبار : ص 272 ح 741 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 221 ح 25.
18) الکافی : ج 5 ص 329 ح 6 عن إبن القداح عن الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 217 ح 1.
19) النوادر للراوندی : ص 178 عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 222 ح 38.
20) کنز العمّال : ج 16 ص 279 ح 44460 نقلاً عن الدیلمی عن أبی سعید.
21) کنز العمّال : ج 16 ص 276 ح 44443 عن أبی هریرة.
22) مجمع البیان : ج 10 ص 796.
23) جامع الأخبار : ص 272 ح 743 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 221 ح 27.
24) عوالی اللآلی : ج 2 ص 125 ح 344 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 220 ح 19.
25) الکافی : ج 5 ص 329 ح 3 عن محمّد الأصم عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 220 ح 21.
26) کنز العمّال : ج 16 ص 277 ح 44449 عن أبی ذرّ.
27) کنز العمّال : ج 16 ص 277 ح 44448 عن أبی هریرة.
28) بحار الأنوار : ج 77 ص 192 ح 11 نقلاً عن الشیهد الثانی فى کتاب الغیبة عن عبداللّه بن سلیمان النوفلی عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام.
29) وفی المصدر : «یدرک» ، وما أثبتناه من بحارالأنوار.
30) وفی المصدر : «فخطب» وما أثبتناه من بحارالأنوار.
31) علل الشرائع : ص 578 ح 4 عن أبی حیون مولى الرضا علیه السلام ، بحار الأنوار : ج 16 ص 223 ح 22.
32) بحار الأنوار : ج 76 ص 362 ح 30 عن أبی هریرة وعبداللّه بن عباس.
33) تهذیب الأحکام : ج 7 ص 399 ح 592 عن برید العجلی عن الإمام الباقر علیه السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 235 ح 19.
34) سنن ابن ماجة : ج 1 ص 597 ح 1859 عن عبداللّه بن عمرو.
35) کنز العمّال : ج 16 ص 301 ح 44588 نقلاً عن ابن النجار عن ابن عبّاس.
36) کنز العمّال : ج 16 ص 301 ح 44590 نقلاً عن الدیلمی عن عبادة بن الصامت.
37) کنز العمّال : ج 16 ص 303 ح 44602 عن مکحول.
38) تهذیب الأحکام : ج 7 ص 401 ح 1600 عن محمّد بن مسلم ، وسائل الشیعة: ج 14 ص 21 ح 2.
39) وفی المصدر : «عریض» وما أثبتناه من بحارالأنوار.
40) الأمالى للطوسی : ص 519 ح 1145 عن هارون بن عمرو المجاشعى عن الإمام الرضا عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 372 ح 3.
41) الکافی : ج 5 ص 324 ح 4 عن السکونیّ عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 237 ح 25.
42) کنز العمّال : ج 16 ص 320 ح 44707 عن عقبة بن عامر.
43) کنز العمّال : ج 16 ص 322 ح 44721 عن عائشة.
44) حسیکة : أی عداوة وحقدا (النهایة : ج 1 ص 386).
45) کنز العمّال : ج 16 ص 324 ح 44731 عن ابن أبی حسین.
46) کنز العمّال : ج 16 ص 296 ح 44559 عن أنس.
47) کنز العمّال : ج 16 ص 296 ح 44556 عن عائشة.
48) کنز العمّال : ج 16 ص 295 ح 44557 عن عائشة.
49) کنز العمّال : ج 16 ص 302 ح 44594 عن ابن عمر.
50) کنز العمّال : ج 1 ص 78 ح 313 نقلاً عن الدیلمی عن ابن عبّاس.
51) مکارم الأخلاق : ج 1 ص 452 ح 1546 ، بحارالأنوار : ج 103 ص 266 ح 7.
52) الأمالى للطوسی : ص 519 ح 1144 عن هارون بن عمرو المجاشعی عن الإمام الرضا عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 371 ح 2.
53) بحار الأنوار : ج 103 ص 237 ح 35 عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام.
54) وفی المصدر : «الدّمیمه» وما اثبتناه من بحار الأنوار.
55) معانی الأخبار : ص 318 ح 1 عن یزید بن ثابت ، بحار الأنوار : ج 103 ص 231 ح 6.
56) معانى الأخبار : ص 316 ح 1 عن محمّد بن أبی طلحه الصیرفى عن الإمام الصادق عن أبیه عن جدّه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 232 ح 10.
57) کنز العمّال : ج 16 ص 331 ح 44771 عن عائشة.
58) عیون أخبار الرضا علیه السلام : ج 2 ص 11 ح 24 عن عبدالعظیم بن عبداللّه الحسنی عن الإمام الجواد عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 246 ح 24.
59) الکافی : ج 5 ص 508 ح 6 عن سلیمان بن خالد عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحارالأنوار : ج 103 ص 247 ح 29.
60) سنن أبی داوود: ج 2 ص 244 ح 2140.
61) حیره ، شهرى در جنوب عراق امروز است که در آن زمان ، در قلمرو حکومت ساسانیان بود و فرهنگ و آیین ایرانیان ، در میان مردم آن جا رواج داشت.
62) عدة الداعی : ص 81 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 253 ح 58.
63) عدة الداعی : ص 81 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 254 ح 60.
64) الکافی: ج 5 ص 569 ح 59 عن عمرو بن جمیع عن الإمام الصادق علیه السلام.
65) إرشاد القلوب : ص 175.
66) الأمالی للطوسی : ص 618 ح 1273 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 251 ح 49.
67) کنز العمّال : ج 16 ص 275 ح 44435 عن العرباض.
68) جامع الأخبار : ص 276 ح 751 عن الإمام علیّ علیه السلام ، بحار الأنوار : ج 104 ص 132 ح 1.
69) قرب الإسناد : ص 92 ح 306 الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام ، بحار الأنوار : ج 79 ص 268 ح 5.
70) تنبیه الخواطر : ج 2 ص 122.
71) المحجّة البیضاء : ج 3 ص 70.
72) ثواب الأعمال : ص 335 ح 1 عن أبی هریرة وعبد اللّه بن عبّاس ، بحار الأنوار : ج 76 ص 363 ح 30.
73) ثواب الأعمال : ص 338 ح 1 عن أبی هریرة وعبد اللّه بن عبّاس ، بحار الأنوار : ج 76 ص 366 ح 30.
74) هنگامى که زن با بخشیدن مهریه خود، یا حتّى بیشتر، از شوهرش طلاق بگیرد ، آن را «طلاق خُلع» مى نامند.
75) جامع الأخبار : ص 447 ح 1259 ، بحارالأنوار : ج 103 ص 249 ح 38.
76) ثواب الأعمال : ص 339 ح 1 عن أبی هریرة وعبداللّه بن عبّاس ، بحارالأنوار : ج 76 ص 367 ح 30.
77) مکارم الأخلاق : ج 1 ص 462 ح 1570 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 247 ح 30.
78) کنز العمّال : ج 16 ص 272 ح 44410 عن أبی أمامة.
79) کنز العمّال : ج 16 ص 278 ح 44451 عن ابن عمرو.
80) الکافی : ج 5 ص 327 ح 4 عن السکونیّ عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحارالأنوار : ج 76 ص 154 ح 34.
81) النوادر للراوندی : ص 177 عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 222 ح 37.
82) الأمالی للطوسی : ص 614 ح 1269 عن الحسین بن علوان عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 238 ح 39.
83) الکافی : ج 5 ص 515 ح 4 عن محمد بن مسلم.
84) بحار الأنوار : ج 103 ص 240 ح 52 نقلاً عن کتاب الغایات.
85) بحار الأنوار : ج 103 ص 240 ح 53 نقلاً عن کتاب الغایات.
86) الکافی : ج 5 ص 326 ح 3 عن السکونیّ.
87) مکارم الأخلاق : ج 1 ص 495 ح 1713 ، بحار الأنوار : ج 103 ص 228 ح 27.
88) تحف العقول : ص 52 ، بحار الأنوار : ج 77 ص 157 ح 135.
89) الأمالی للصدوق : ص 672 ح 904 عن إبن عبّاس ، بحار الأنوار : ج 104 ص 69 ح 2.
90) النساء : 3.
91) ثواب الأعمال : ص 333 ح 1 عن أبی هریرة وعبداللّه بن عبّاس ، بحارالأنوار : ج 7 ص 214 ح 116.
92) کنز العمّال : ج 16 ص 341 ح 44820 عن أبی هریرة.
93) قرب الاسناد : ص 86 ح 281 عن مسعدة بن زیاد عن الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام ، بحار الأنوار : ج 103 ص 279 ح 2.
94) کنز العمّال : ج 16 ص 305 ح 44617 عن ابن عمر.
95) کنز العمّال : ج 16 ص 306 ح 44625 عن أبی هریرة.
96) کنز العمّال : ج 16 ص 307 ح 44628 نقلاً عن الدیلمی عن أنس.
97) کنز العمّال : ج 16 ص 291 ح 44536 عن عائشة.
98) کنز العمّال : ج 16 ص 291 ح 44531 عن هبار بن الأسود.
99) کنز العمّال : ج 16 ص 291 ح 44532 عن أمّ سلمة.
100) این حدیث را به گونه دیگر نیز مى توان معنا کرد : «این کار ـ یعنى ازدواج ـ را اِعلان کنید و اعلان را در مساجد انجام دهید» . م.