1 / 1
فَضلُ الجِهاد والمُجاهِدِ
الکتاب
«لَا یَسْتَوِى الْقَعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیْرُ أُوْلِى الضَّرَرِ وَالْمُجَهِدُونَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَ لِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَهِدِینَ بِأَمْوَ لِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَعِدِینَ دَرَجَةً وَکُلاًّ وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَهِدِینَ عَلَى الْقَعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا» .(1)
الحدیث
9058.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إنَّ لکلِّ اُمَّةٍ سِیاحةً ، وسِیاحةُ اُمَّتی الجِهادُ فی سبیلِ اللّه ِ .(2)
9059.عنه صلى الله علیه و آله : ما مِن خُطْوَةٍ أحَبُّ إلى اللّه ِ مِن خُطْوَتَینِ : خُطْوَةٌ یَسُدُّ بِها مُؤمنٌ صَفّا فی سبیلِ اللّه ِ ، وخُطْوَةٌ یَخْطوها مُؤمنٌ إلى ذِی رَحِمٍ قاطِعٍ یَصِلُها .(3)
9060.عوالى اللآلی : رُوِیَ أنَّ رجُلاً أتى جَبَلاً لِیَعْبُدَ اللّه َ فیهِ ، فجاءَ بهِ أهلُهُ إلى رَسولِ اللّه ِ صلى الله علیه و آله فنَهاهُ عَن ذلکَ ، وقالَ له : إنَّ صَبرَ المسلمِ فی بعضِ مَواطِنِ الجِهادِ یَوما واحدا خَیرٌ لَهُ مِن عِبادَةِ أربعینَ سنةً .(4)
1 / 1
فضیلت جهاد و مجاهد
قرآن
«مؤمنان خانه نشین که زیان دیده نیستند ، با آن مجاهدانى که با مال و جان خود در راه خدا جهاد مى کنند ، یکسان نیستند . خداوند ، کسانى را که با مال و جان خود جهاد مى کنند ، به درجه اى ، بر خانه نشینان مزیّت بخشیده است و همه را خدا وعده [پاداش] نیکو داده، ولى مجاهدان را بر خانه نشینان ، به پاداشى بزرگ، برترى بخشیده است» .
حدیث
9058.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر امّتى را سیاحتى است و سیاحت امّت من ، جهاد در راه خداست.
9059.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : نزد خدا ، هیچ گامى دوست داشتنى تر از دو گام نیست: گامى که مؤمن با آن ، صفى را که در راه خدا بسته مى شود ، پُر مى کند ؛ و گامى که مؤمن براى رابطه برقرار کردن با خویشاوندى که از او بُریده ، بر مى دارد.
9060.عوالى اللآلى : روایت شده که مردى براى عبادت خدا به کوهى رفته بود . خانواده اش او را نزد پیامبر صلى الله علیه و آله آوردند. پیامبر خدا ، او را از این کار ، نهى کرد و فرمود: «اگر مسلمان ، یک روز در میدانى از میدان هاى جهاد پایدارى بورزد ، برایش از چهل سال عبادت کردن بهتر است» .
9061.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : لِلجنّةِ بابٌ یُقالُ له : «بابُ المجاهِدینَ» ، یَمْضونَ إلَیهِ فإذا هُو مَفْتوحٌ ، وَهُم مُتَقَلِّدونَ سُیُوفَهُم ، والجَمْعُ فی المَوْقِفِ، والمَلائکةُ تُرحِّبُ بِهِم .(5)
9062.عنه صلى الله علیه و آله : خَیرُ النّاسِ رَجُلٌ حَبَسَ نفْسَهُ فی سبیلِ اللّه ِ یُجاهِدُ أعْداءَهُ یَلتَمِسُ المَوتَ ، أوِ القَتلَ فی مَصافِّهِ .(6)
9063.عنه صلى الله علیه و آله : ما أعْمالُ العِبادِ کُلِّهِم عِند المُجاهِدینَ فی سبیلِ اللّه ِ إلّا کَمِثْلِ خُطّافٍ أخَذَ بمِنْقارِهِ مِن ماءِ البَحرِ .(7)
9064.عنه صلى الله علیه و آله : لا یَجْتمِعُ غُبارٌ فی سبیلِ اللّه ِ ودُخانٌ فی جَهَنّمَ .(8)
9065.عنه صلى الله علیه و آله : السُّیوفُ مَفاتِیحُ الجَنّةِ .(8)
9066.عنه صلى الله علیه و آله : أجْوَدُ النّاسِ مَن جادَ بنَفسِهِ ومالِهِ فی سبیلِ اللّه ِ .(9)
9067.عنه صلى الله علیه و آله : ألا اُخبِرُکُمْ عنِ الأجوَدِ الأجوَدِ ؟ اللّه ُ الأجوَدُ (الأجوَدُ) ، وأنا أجوَدُ ولدِ آدَمَ ، وأجوَدُهمْ مِن بَعدِی رجُلٌ علِمَ عِلْما فَنَشرَ عِلمَهُ یُبعَثُ یَومَ القِیامَةِ اُمَّةً واحِدةً ، ورجُلٌ جادَ بِنَفسِه فی سَبیل اللّه ِ حتّى یُقتلَ .(10)
9061.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بهشت ، دروازه اى دارد به نام «دروازه مجاهدان». مجاهدان ، با شمشیرهاى حمایل شده خود ، به سوى این دروازه که به رویشان باز است ، پیش مى روند و خلایقِ در محشر و فرشتگان ، به آنان خوشامد مى گویند.
9062.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بهترینِ مردم ، مردى است که خود را وقفِ راه خدا کرده است و با دشمنان او جهاد مى کند و خواستار مرگ یا کُشته شدن در میدان کارزار است .
9063.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : اعمال همه بندگان ، در مقایسه با ارزش جهاد مجاهدانِ در راه خدا ، تنها به اندازه مقدار آبى است که پرستویى دریایى ، با منقار خود از دریا برداشته باشد .
9064.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : گرد و غبارِ در راه خدا ، با دود جهنّم ، جمع نمى شود .
9065.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : شمشیرها ، کلیدهاى بهشت اند .
9066.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بخشنده ترینِ مردم ، کسى است که جان و مال خود را در راه خدا ببخشد .
9067.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : آیا درباره بخشنده ترینِ بخشنده ترها برایتان بگویم؟ خداوند ، بخشنده ترین [ِ- بخشنده تران] است . من نیز بخشنده ترینِ آدمى زادگان هستم و پس از من ، بخشنده ترینشان ، کسى است که دانشى را فرا بگیرد و آن را [با آموختن به دیگران] بپراکنَد . او در روز قیامت ، به تنهایى چون یک امّت برانگیخته خواهد شد . و [پس از او ،]مردى که جان خود را در راه خدا ببخشد تا کشته شود .
1 / 2
إعانةُ المُجاهِدینَ وذَمُّ إیذائِهِم
9068.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن جَهّزَ غازیا بسِلْکٍ أو إبْرَةٍ غَفَرَ اللّه ُ لَهُ ما تَقدَّمَ من ذَنبهِ وما تَأخّرَ .(11)
9069.عنه صلى الله علیه و آله : مَن جَبُنَ عَنِ الجِهادِ فَلْیُجَهِّزْ بمالِهِ رجُلاً یُجاهِدُ فی سبیلِ اللّه ِ . والمُجاهِدُ فی سبیلِ اللّه ِ وإن جَهَزَّهُ بمالِهِ غَیرُهُ فلَهُ فَضْلُ الجِهادِ ، ولِمَنْ جَهّزَهُ فَضْلُ النَّفَقةِ فی سبیلِ اللّه ِ ، ولِکِلَیهِما فَضلٌ ، والجُودُ بالنَّفْسِ أفْضَلُ فی سبیلِ اللّه ِ مِن الجُودِ بالمالِ فیهِ .(12)
9070.عنه صلى الله علیه و آله : مَن بَلّغَ رسالةَ غازٍ کانَ کَمَنْ أعْتقَ رَقَبةً، وهُو شَریکُهُ فی ثوابِ غَزْوَتِهِ .(13)
9071.عنه صلى الله علیه و آله : اتَّقوا أذَى المُجاهِدینَ فی سبیلِ اللّه ِ ، فإنَّ اللّه َ یَغْضَبُ لَهُم کَما یَغْضَبُ للرُّسُلِ ، ویَسْتَجیبُ لَهُم کَما یَسْتَجیبُ لَهُم .(14)
9072.عنه صلى الله علیه و آله : مَنِ اغْتابَ غازِیا أو آذاهُ أو خَلَفهُ فی أهلِهِ بخِلافةِ سُوءٍ، نُصِبَ لَهُ یومَ القِیامةِ عَلَمٌ ، فَلْیَستَفْرِغْ لِحِسابِهِ ویُرْکَسْ فی النّارِ .(15)
1 / 3
فَضلُ الجِهادِ فی البَحر
9073.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن جَلَسَ على البَحرِ احْتِسابا ونِیَّةً احْتِیاطا للمسلمینَ ، کتَبَ اللّه ُ لَهُ بکُلِّ قَطْرَةٍ فی البَحرِ حَسَنةً .(16)
1 / 2
یارىِ مجاهدان و نکوهش آزردنشان
9068.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس رزمنده اى را به یک نخ یا سوزن مجهّز کند ، خداوند ، گناهان گذشته و آینده او را مى بخشاید .
9069.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس از جهاد بترسد، باید به مردى که در راه خدا جهاد مى کند، کمک مالى برساند. اگر مجاهدِ در راه خدا، با مال شخص دیگرى تجهیز شود، فضیلت جهاد ، از آنِ رزمنده است و فضیلت و ثواب خرج کردن در راه خدا، از آنِ تجهیز کننده . هر دو کار ، فضیلت [و ثواب] دارد ؛ امّا جانبازى در راه خدا، از صرف پول ، برتر است.
9070.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس نامه رزمنده اى را برسانَد ، همچون کسى است که بنده اى را آزاد کند و در ثواب جنگ نیز با وى ، شریک خواهد بود .
9071.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : از آزردن مجاهدانِ راه خدا بپرهیزید؛ زیرا خداوند به خاطر آنان به خشم مى آید ، همچنان که به خاطر پیامبران به خشم مى آید، و دعاى آنان را اجابت مى کند ، همچنان که دعاى پیامبران را اجابت مى کند.
9072.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس درباره رزمنده اى غیبت کند یا به او آزار برساند یا در غیاب او ، با خانواده اش بدرفتارى کند، روز قیامت ، براى او پرچمى بر افراشته مى شود به نشانه این که کاملاً به حسابش رسیدگى گردد و در آتش ، سرنگون شود.
1 / 3
فضیلت جهاد در دریا
9073.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس براى خدا و به خاطر دفاع از مسلمانان، قدم به دریا بگذارد، خداوند به تعداد هر قطره اى از دریا، برایش حَسَنه مى نویسد .
9074.عنه صلى الله علیه و آله : مَن لَم یُدْرِکِ الغَزْوَ مَعی فلْیَغْزُ فی البَحرِ .(17)
9075.عنه صلى الله علیه و آله : إنَّ شُهَداءَ البحرِ أفْضَلُ عندَ اللّه ِ مِن شُهَداءِ البَرِّ .(18)
1 / 4
تَرکُ الجِهادِ
الکتاب
«قُلْ إِن کَانَ ءَابَآؤُکُمْ وَأَبْنَآؤُکُمْ وَإِخْوَ نُکُمْ وَأَزْوَ جُکُمْ وَعَشِیرَتُکُمْ وَأَمْوَ لٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَرَةٌ تَخْشَوْنَ کَسَادَهَا وَمَسَکِنُ تَرْضَوْنَهَآ أَحَبَّ إِلَیْکُم مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِى سَبِیلِهِ فَتَرَبَّصُواْ حَتَّى یَأْتِىَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَاللَّهُ لَا یَهْدِى الْقَوْمَ الْفَسِقِینَ» .(19)
الحدیث
9076.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن لَقِیَ اللّه َ بغیرِ أثَرٍ مِن جِهادٍ لَقِیَ اللّه َ وفیهِ ثُلْمَةٌ .(20)
9077.عنه صلى الله علیه و آله : مَن ماتَ ولَم یَغْزُ ، ولَم یُحدِّثْ بهِ نَفسَهُ ، ماتَ على شُعْبَةٍ مِن نِفاقٍ .(21)
9078.عنه صلى الله علیه و آله : فمَن تَرکَ الجِهادَ ألْبسَهُ اللّه ُ ذُلّاً فی نفسِهِ، وفَقْرا فی مَعیشَتِهِ، ومَحْقا فی دِینهِ . إنَّ اللّه َ تبارکَ وتعالى أعَزَّ اُمّتی بسَنابِکِ خَیْلِها ومَراکِزِ رِماحِها .(22)
9074.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : کسى که موفّق نشده در رکاب من بجنگد، در دریا به جنگ برود.
9075.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : شهداى جنگ دریایى، نزد خداوند، برتر از شهداى جنگ زمینى هستند.
1 / 4
ترک کردن جهاد
قرآن
«بگو: «اگر پدران و پسران و برادران و زنان و خاندان شما و اموالى که گِرد آورده اید و تجارتى که از کسادش بیمناکید و سراهایى که دوستشان مى دارید، نزد شما از خدا و فرستاده اش و جهاد در راه وى ، دوست داشتنى تر هستند ، پس منتظر باشید تا خدا ، فرمانش را [به اجرا در]بیاورَد . و خداوند ، گروه فاسقان را راه نمایى نمى کند»» .
حدیث
9076.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس بدون آن که نشانى از جهاد در خود داشته باشد، خدا را دیدار کند، هنگام ملاقات با او، در خود خللى مى یابد .
9077.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : کسى که جهاد نکرده یا آرزوى جهاد نداشته باشد و بمیرد ، به نوعى نفاق مُرده است.
9078.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس جهاد را وا گذارد ، خداوند ، جامه خوارى بر جان او مى پوشاند و زندگى اش را دست خوش فقر مى سازد و دینش را از بین مى برد. خداوند – تبارک و تعالى – عزّت و اقتدار امّت مرا در سُم هاى اسبان [جنگى] شان و نوک نیزه هایشان قرار داده است .
1) النساء : 95.
2) کنز العمّال : ج 4 ص 286 ح 10527 عن أبی أمامة.
3) الأمالی للمفید : ص 11 ح 8 عن أبی حمزة عن الإمام زین العابدین علیه السلام ، بحارالأنوار : ج 78 ص 152 ح 13.
4) عوالی اللآلی : ج 1 ص 282 ح 121.
5) الأمالی للصدوق : ص 673 ح 906 عن وهب القرشی عن الإمام الصادق عن أبیه عن جده علیهم السلام ، بحارالأنوار : ج 8 ص 186 ح 153.
6) شرح الأخبار : ج 1 ص 327 ح 296 ، مستدرک الوسائل : ج 11 ص 17 ح 12310.
7) کنز العمّال : ج 4 ص 316 ح 10680 نقلاً عن أبی الشیخ عن أنس.
8) مستدرک الوسائل : ج 11 ص 13 ح 12293.
9) النوادر للراوندی : ص 138 ح 183 ، بحارالأنوار : ج 76 ص 12 ح 47.
10) مسند أبی یعلى : ج 3 ص 190 ح 2782 عن أنس.
11) مستدرک الوسائل : ج 11 ص 24 ح 12333 نقلاً عن لب اللباب المخطوط.
12) شرح الأخبار : ج 2 ص 219.
13) تهذیب الأحکام : ج 6 ص 123 ح 214 عن الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام ، بحارالأنوار : ج 100 ص 9 ح 7.
14) کنز العمّال : ج 4 ص 314 ح 10664 عن الإمام علیّ علیه السلام.
15) النوادر للراوندی : ص 141 ح 192 ، بحارالأنوار : ج 100 ص 50 ح 28.
16) کنز العمّال : ج 4 ص 334 ح 10767 عن أبی الدرداء.
17) کنز العمّال : ج 4 ص 335 ح 10775 عن علقمة بن شهاب.
18) کنز العمّال : ج 4 ص 399 ح 11108 عن سعد بن جنادة.
19) التوبة : 24.
20) کنز العمّال : ج 4 ص 281 ح 10495 عن أبی هریرة.
21) صحیح مسلم : ج 3 ص 1517 ح 158 عن أبی هریرة.
22) الأمالی للصدوق : ص 673 ح 906 عن وهب بن وهب القرشی عن الإمام الصادق عن أبیه عن جدّه علیهم السلام ، بحارالأنوار : ج 100 ص 8 ح 6.
