مروان بن حَکَم بن ابى العاص، پسر عموى عثمان، در مکّه یا طائف به دنیا آمد. چون زمانى که پیامبر صلى الله علیه و آله پدرش را به طائف تبعید کرد، او با پدرش بود، لذا پیامبر خدا را ندید. پیامبر صلى الله علیه و آله درباره پدرش فرمود: «واى بر امّت من از دست کسى که در پشتِ این مرد است!» . عثمان، عموى خود و پسرش را به مدینه باز گرداند و مروان بن حَکَم، به دخالت در امور خلافت پرداخت. وى در هنگام دفاع از عثمان، زخم برداشت. او در جنگ‌هاى جمل و صِفّین با امیر مؤمنان جنگید. وى در سال 42 ق، حاکم مدینه شد. او همان کسى است که نگذاشت امام مجتبى علیه السلام در کنار جدّش محمّد مصطفى صلى الله علیه و آله به خاک سپرده شود. وى پس از یزید بن معاویه، نُه یا ده ماه بر مسلمانان، فرمان‌روایى کرد و در سال 65 ق، به هلاکت رسید.
ر. ک: اُسد الغابة: ج 5 ص 139 ش 4848 و ج 2 ص 49 ش 1217، الاستیعاب: ج 3 ص 444 ش 2399.
