7 / 1
الحَثُّ عَلى قَضاءِ الحَوائِجِ
7182 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: مَن سَعى فی حاجَةِ أخیهِ المؤمنِ فکأنّما عَبدَ اللّهَ تِسعَةَ آلافِ سَنةٍ، صائما نَهارَهُ قائما لَیلَهُ.(1)
7183 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن مَشى فی عَونِ أخیهِ و مَنْفعتِهِ فلَهُ ثَوابُ المُجاهِدینَ فی سبیلِ اللّهِ.(2)
7184 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن قضى لأخیهِ المؤمنِ حاجَةً کانَ کمَنْ عَبدَاللّهَ دَهرَهُ.(3)
7185 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن قضى لمؤمنٍ حاجةً قضى اللّهُ لَهُ حوائجَ کَثیرَةً أدْناهُنَّ الجَنّةُ.(4)
7186 . کتاب من لا یحضره الفقیه عن مَیمونَ بنِ مِهرانَ: کُنتُ جالِسا عِندَ الحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ علیهماالسلام
7 / 1
تشویق به بر آوردن حاجت مردم
7182 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: کسى که در راه بر آوردن نیاز برادر مؤمن خود بکوشد، چنان است که نُه هزار سال با روزه گرفتن و شبْ زندهدارى، خدا را عبادت کرده باشد.
7183 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: کسى که براى کمک به برادر خود و نفع رساندن به او اقدام کند، پاداش مجاهدان در راه خدا را خواهد داشت.
7184 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر کس براى برادر مؤمن خود، حاجتى برآورَد، چنان است که همه ی عمرش را به عبادت خدا سر کرده باشد.
7185 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر کس یک نیاز مؤمنى را روا سازد، خداوند، نیازهاى فراوانِ او را روا مىسازد، که کمترینِ آنها بهشت است.
7186 . کتاب من لا یحضره الفقیه – به نقل از میمون بن مهران -: در خدمت امام حسن علیه السلام [هنگام اعتکاف در مسجد] نشسته بودم که مردى آمد و گفت: اى پسر پیامبر خدا! فلانى
فأتاهُ رَجُلٌ فقالَ لَهُ: یَابنَ رَسولِ اللّهِ، إنَّ فُلانا لَهُ عَلَیَّ مالٌ و یُریدُ أن یَحبِسَنی، فقالَ: وَ اللّهِ ما عِندی مالٌ فأقضِیَ عَنکَ قالَ: فَکَلِّمْهُ، قالَ: فلَبِسَ علیه السلام نَعلَهُ، فقُلتُ لَهُ: یَابنَ رَسولِ اللّهِ، أنَسِیتَ اعتِکافَکَ؟ فقالَ لَهُ: لَم أنسَ، و لکِنّی سَمِعتُ أبی علیه السلام یُحَدِّثُ عَن جَدّی رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله أنَّهُ قالَ: مَن سَعى فی حاجَةِ أخیهِ المُسلِمِ فَکَأنَّما عَبَدَ اللّهَ عزوجل تِسعَةَ آلافِ سَنَةٍ، صائما نَهارَهُ، قائما لَیلَهُ.(5)
7 / 2
ثَوابُ خِدمَةِ المُؤمِن
7187 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: أیُّما مُسلمٍ خَدَمَ قَوما مِن المُسلمینَ إلّا أعْطاهُ اللّهُ مِثْلَ عَدَدِهِم خُدّاما فی الجَنّةِ.(6)
7188 . عنه صلى الله علیه و آله: خِدْمَةُ المؤمنِ لأخیهِ المؤمنِ دَرَجةٌ لا یُدْرَکُ فَضْلُها إلّا بمِثْلِها.(7)
7 / 3
ثَوابُ مَن کَسا أخاهُ المُؤمنَ
7189 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: مَن کسا أخاهُ المؤمنَ مِن عُرْیٍ کَساهُ اللّهُ مِن سُنْدُسِ الجَنّةِ و إسْتَبْرَقِها و حَریرِها، و لَم یَزَلْ یَخوضُ فی رِضْوانِ اللّهِ ما دامَ على المَکْسُوِّ مِنهُ سِلْکٌ.(8)
از من مبلغى پول طلبکار است و مىخواهد مرا حبس کند.
امام علیه السلام فرمود: «به خدا من پولى ندارم که بدهکارىِ تو را بپردازم».
گفت: پس، با آن مرد، سخنى بگو [تا به احترام شما، به من مهلت دهد].
امام علیه السلام کفشهاى خود را پوشید [و آماده ی رفتن شد]. من گفتم: اى پسر پیامبر خدا! مگر فراموش کردهاى که در حال اعتکاف هستى؟
فرمود: «فراموش نکردهام؛ امّا از پدرم شنیدم که از جدّم پیامبر خدا نقل فرمود: هر که در راه برآوردن نیاز برادر مسلمان خود بکوشد، چنان است که خدا را نُه هزار سال، به روزهدارى و شب زندهدارى، عبادت کرده باشد».
7 / 2
پاداش خدمت کردن به مؤمن
7187 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر مسلمانى که به گروهى از مسلمانان خدمت کند، خداوند به تعداد آنان، در بهشت به او خدمتکار مىدهد.
7188 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خدمت کردن مؤمن به برادر مؤمنش، مقامى است که فضیلت و ثواب آن، جز با همانند آن (خدمت) به دست نمىآید.
7 / 3
پاداش کسى که برادر مؤمن خود را بپوشاند
7189 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر که برادر مؤمن برهنه ی خود را بپوشاند، خداوند از دیباى نازک و دیباى ستبر و حریر بهشت، بر تن او خواهد کرد، و تا زمانى که نخى از آن جامه باقى است، پیوسته او در رضوان الهى غوطهور خواهد بود
7 / 4
ثَوابُ السَّقیِ
7190 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: فی الکَبِدِ الحارَّةِ أجرٌ.(9)
7191 . عنه صلى الله علیه و آله: إنّ الرَّجُلَ إذا سَقَى امرَأتَهُ الماءَ اُجِرَ.(10)
7192 . عنه صلى الله علیه و آله: إذا کَثُرَت ذُنوبُکَ فاسْقِ الماءَ عَلَى الماءِ.(11)
7 / 5
أدب السَّقیِ
7193 . عنه صلى الله علیه و آله: لِیَشرَبْ ساقِی القَومِ آخِرَهُم.(12)
7194 . عنه صلى الله علیه و آله: سَیِّدُ القَومِ خادِمُهُم، و ساقِیهِم آخِرُهُم شُربا.(13)
7 / 6
إثمُ مَنِ امتَنَعَ عَن قَضاءِ حاجَةِ أخیهِ
7195 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: مَن مَنَعَ طالِبا حاجَتَهُ و هُو قادِرٌ على قَضائها فَعلَیهِ مثْلُ خَطیئةِ عَشّارٍ.(14)
7 / 4
ثواب آب دادن
7190 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: سیراب کردن جگر تشنه، اجر دارد.
7191 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: اگر مرد به همسر خود آب بنوشانَد، اجر داده شود.
7192 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر گاه گناهانت زیاد شد، پشت سرِ هم آب [به تشنگان] بنوشان.
7 / 5
ادب آب دادن
7193 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: آب دهنده ی گروه، باید آخر از همه آب بنوشد
7194 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مِهتر گروه، خدمتگزار آنهاست و آب دهنده ی آنها، آخر از همه آب مىنوشد
7 / 6
گناه خوددارى از بر آوردن نیاز برادر
7195 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: کسى که بتواند حاجت نیازمندى را بر آورد، ولى دست رد به سینه ی او بزند، گناهش چون گناه باجگیر است
1) بحارالأنوار: ج 74 ص 315 ح 72 نقلاً عن کتاب قضاء الحقوق عن ابن مهران عن الإمام الحسین عن أبیه علیهماالسلام.
2) ثواب الأعمال: ص 340 ح 1 عن أبی هریرة و عبداللّه بن عبّاس، بحارالأنوار: ج 76 ص 367 ح 30.
3) الأمالی للطوسی: ص 481 ح 1051 عن أبی بصیر یحیى بن القاسم الأسدی عن الإمام الصادق عن أبیه عن جدّه عن الإمام علیّ علیه السلام، بحارالأنوار: ج 74 ص 302 ح 40.
4) قرب الإسناد: ص 119 ح 418 عن الحسین بن علوان عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 74 ص 285 ح 7.
5) کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 2 ص 189 ح 2108.
6) الکافی: ج 2 ص 207 ح 1 عن أبی المعتمر عن الإمام علیّ علیه السلام، بحارالأنوار: ج 74 ص 357 ح 3.
7) مستدرک الوسائل: ج 12 ص 429 ح 14524 نقلاً عن أبی القاسم الکوفی فی کتاب الأخلاق.
8) بحارالأنوار: ج 77 ص 192 ح 11 نقلاً عن الشهید الثانی فی کتاب الغیبة عن عبداللّه بن سلیمان النوفلی عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام.
9) کنز العمّال: ج 6 ص 361 ح 16063 عن سراقة بن مالک.
10) کنز العمّال: ج 6 ص 425 ح 16380 عن العرباض.
11) کنز العمّال: ج 6 ص 425 ح 16377 عن أنس.
12) المحاسن: ج 2 ص 240 ح 1740 عن إبن القدّاح عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 75 ص 455 ح 24.
13) کنز العمّال: ج 6 ص 710 ح 17518 نقلاً عن أبی نعیم فی الأربعین الصوفیة عن أنس.
14) ثواب الأعمال: ص 341 ح 1 عن أبی هریرة و عبداللّه بن عبّاس، بحارالأنوار: ج 76 ص 369 ح 30.