38 / 1
ذَمُّ الغِناءِ
الکتاب
«ذلِکَ وَ مَنْ یُعَظِّمْ حُرُماتِ اَللّهِ فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَ أُحِلَّتْ لَکُمُ اَلْأَنْعامُ إِلاّ ما یُتْلى عَلَیْکُمْ فَاجْتَنِبُوا اَلرِّجْسَ مِنَ اَلْأَوْثانِ وَ اِجْتَنِبُوا قَوْلَ اَلزُّورِ».(1)
«وَ مِنَ اَلنّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ اَلْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اَللّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَ یَتَّخِذَها هُزُواً أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ مُهِینٌ».(2)
الحدیث
6835 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: إنَّ اللّهَ تبارک و تعالى بَعَثَنَی رَحمَةً للعالَمینَ، و لأِمحَقَ المَعازِفَ و المَزامیرَ و اُمورَ الجاهِلیّةِ.(3)
6836 . عنه صلى الله علیه و آله: إیّاکُم و استِماعَ المَعازِفِ و الغِناءِ؛ فإنّهُما یُنبِتانِ النِّفاقَ فی القَلبِ کما یُنبِتُ
38 / 1
نکوهش خُنیاگرى(4)
قرآن
«این است [آنچه مقرّر شده]، و هر کس مقررّات خدا را بزرگ دارد، آن براى او نزد پروردگارش بهتر است و براى شما دامها حلال شده است، مگر آنچه بر شما خوانده مىشود. پس، از پلیدىِ بتها دورى کنید و از گفتار باطل، اجتناب ورزید».
«و برخى از مردم، کسانىاند که سخن بیهوده را خریدارند تا [مردم را] بى [هیچ] دانشى از راه خدا گمراه کنند و آن (راه خدا) را به ریشخند گیرند براى آنان، عذابى خوار کننده خواهد بود» .
حدیث
6835 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند – تبارک و تعالى – مرا به عنوان رحمتى براى جهانیان برانگیخت و من، سازها و نىها و کارهاى جاهلى را نابود (ممنوع) مىکنم.
6836 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: زنهارتان باد از گوش دادن به سازها وآوازها؛ زیرا این دو، نفاق را در
الماءُ البَقلَ.(5)
6837 . عنه صلى الله علیه و آله: صَوتانِ مَلعونانِ فی الدنیا و الآخِرَةِ: مِزمارٌ عندَ نِعمَةٍ، ورَنَّةٌ عندَ مُصیبَةٍ.(6)
6838 . سنن أبی داوود: عن سلام بن مسکین عن شَیخٍ شَهِدَ أبا وائلٍ فی وَلِیمةٍ، فَجَعَلُوا یَلعَبُونَ، یَتَلَعَّبُونَ یُغَنُّونَ، فَحَلَّ أبو وائلٍ حَبوَتَهُ و قالَ: سَمِعتُ عبدَاللّهِ یَقولُ: سَمِعتُ رسولَ اللّه صلى الله علیه و آله یقول: الغِناءُ یُنبِتُ النِّفاقَ فی القَلبِ.(7)
38 / 2
میراثُ الغِناءِ
6839 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: الغِناءُ رُقْیَةُ الزِّنا.(8)
6840 . عنه صلى الله علیه و آله: ثلاثٌ یُقسِینَ القَلبَ: استِماعُ اللهوِ، و طَلَبُ الصَّیدِ، و إتیانُ بابِ السُّلطانِ.(9)
6841 . عنه صلى الله علیه و آله: أربعٌ یُفسِدنَ القَلبَ و یُنبِتنَ النِّفاقَ فی القَلبِ کما یُنبِتُ الماءُ الشَّجَرَ: استِماعُ اللهوِ، و البَذاءُ، و إتیانُ بابِ السُّلطانِ، و طَلَبُ الصَّیدِ.(10)
6842 . عنه صلى الله علیه و آله: الغِناءُ یُنبِتُ النِّفاقَ فی القَلبِ کما یُنبِتُ الماءُ الزَّرعَ.(11)
دل مىرویانند، همچنان که آب، سبزه را مىرویانَد!
6837 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: دو آوازند که در دنیا و آخرت، لعنت شده هستند: آوازِ نى به هنگام خوشى، و شیون در مصیبت.
6838 . سنن أبى داوود – به نقل از سلام بن مسکین -: پیرى که ابو وائل را در مجلس ولیمهاى دیده بود، نقل کرد که مجلسیان، شروع به لهو و لعب و پایکوبى و آوازهخوانى کردند. ابو وائل بلند شد و گفت: از عبداللّه شنیدم که مىگوید: از پیامبر خدا شنیدم که مىفرمود: «آوازهخوانى، نفاق را در دل مىرویانَد».
38 / 2
میراث خُنیاگرى
6839 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: آوازهخوانى، طلسم زِناست.
6840 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: سه چیز، دل را سخت مىگردانَد: شنیدن سخنان بیهوده، شکار کردن، و آمد و شد به دربار سلطان.
6841 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: چهار چیز است که دل را تباه مىکند و نفاق در دل مىرویانَد، همچنان که آب، درخت را مىرویانَد: گوش دادن به سخنان بیهوده، بد زبانى، آمد و شد به دربار سلطان، و شکار کردن.
6842 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: آوازهخوانى، نفاق را در دل مىرویانَد، همچنان که آب، زراعت را.
1) الحجّ:30.
2) لقمان:6.
3) الأمالی للصدوق: ص 502 ح 688 عن محمد بن مسلم الثقفی عن الإمام الصادق علیه السلام، بحارالأنوار: ج 79 ص 250 ح 2.
4) خُنیاگرى، به معناى: «آوازهخوانى و نوازندگى» است و در این جا، به عنوان معادلى فارسى براى واژه ی عربىِ «غِناء» آمده است.
5) کنز العمّال: ج 15 ص 220 ح 40667 نقلاً عن ابن صصری فی أمالیه عن ابن مسعود.
6) کنز العمّال: ج 15 ص 219 ح 40661 نقلاً عن البزار و الضیاء عن أنس.
7) سنن أبی داوود: ج 4 ص 282 ح 4927.
8) جامع الأخبار: ص 433 ح 1212، بحارالأنوار: ج 79 ص 247 ح 26.
9) الخصال: ص 126 ح 122 عن انس بن محمّد عن أبیه عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 79 ص 252 ح 6.
10) الخصال: ص 227 ح 63 عن موسى المروزی عن أبی الحسن الأول علیه السلام، بحارالأنوار: ج 75 ص 370 ح 10.
11) کنز العمّال: ج 15 ص 219 ح 40659 عن جابر.