39 / 1 الحَثُّ عَلَى السَّکینَةِ والوَقارِ
الکتاب
«وَ عِبادُ اَلرَّحْمنِ اَلَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَى اَلْأَرْضِ هَوْناً وَ إِذا خاطَبَهُمُ اَلْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً» (1)
«وَ اِقْصِدْ فِی مَشْیِکَ وَ اُغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ اَلْأَصْواتِ لَصَوْتُ اَلْحَمِیرِ» (2)
«هُوَ اَلَّذِی أَنْزَلَ اَلسَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ اَلْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدادُوا إِیماناً مَعَ إِیمانِهِمْ وَ لِلّهِ جُنُودُ اَلسَّماواتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ کانَ اَللّهُ عَلِیماً حَکِیماً» (3)
الحدیث
6189 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: علَیکُم بالسَّکِینَةِ والوَقارِ(4)
6190 . عنه صلى الله علیه و آله: لَیس البِرُّ فی حُسنِ اللِّباسِ والزِّیِّ، ولکنَّ البِرَّ فی السَّکِینَةِ والوَقارِ(5)
39 / 1
تشویق به آرامى و وقار
قرآن
«و بندگان [خداى] رحمان، کسانى هستند که روى زمین، به نرمى گام بر مىدارند و هنگامى که نادانان، ایشان را طرف خطاب قرار دهند، به ملایمت پاسخ مىدهند» .
«و در راه رفتنِ خود، میانهرو باش، و صدایت را آهسته ساز، که بدترینِ آوازها بانگ خران است» .
«اوست آن کس که در دلهاى مؤمنان، آرامش را فرو فرستاد تا ایمانى بر ایمان خود بیفزایند. و سپاهیانِ آسمانها و زمین، از آنِ خدایند، و خدا همواره داناى سنجیدهکار است» .
حدیث
6189 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بر شما باد آرامش و وقار!
6190 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نیکى، به نیکویىِ لباس و شکل ظاهرى نیست؛ بلکه نیکى، به آرامش و وقار است.
6191 . عنه صلى الله علیه و آله: أحسَنُ زِینَةِ الرّجُلِ السَّکِینَةُ مَع الإیمانِ(6)
39 / 2 ما یَتشَعَّبُ من الرَّزانَةِ
6192 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله فی جَوابِ شَمعونَ بنِ لاوی بنِ یهودا مِن حَواریِّی عیسى علیه السلام عمّا یَتَشَعَّبُ مِن الرَّزانَةِ (7) : أمّا الرَّزانَةُ فیَتشَعَّبُمِنها اللُّطفُ والحَزمُ، وأداءُ الأمانَةِ، وتَرکُ الخِیانَةِ، وصِدقُ اللِّسانِ، وتَحصینُ الفَرجِ، واستِصلاحُ المالِ، والاستِعدادُ لِلعَدُوِّ، والنَّهیُ عَنِالمُنکَرِ، وتَرکُ السَّفَهِ، فهذا ما أصابَ العاقِلُ بالرَّزانَةِ، فطُوبى لِمَن تَوَقَّرَ ولِمَن لَم تَکُن لَهُ خِفَّةٌ ولا جاهِلیَّةٌ وعَفا وصَفَحَ(8)
6191 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نیکوترین زیور مرد، آرامشِ توأم با ایمان است.
39 / 2
آثار متانت
6192 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در پاسخ پرسش شمعون بن لاوى، از نوادگان یهودا، حوارىِ عیسى علیه السلام درباره آنچه از متانت نشئت مىگیرد : آنچه از متانت بر مىخیزد، عبارت است از: مهربانى و دوراندیشى و امانتدارى و ترک خیانت و راستگویى و حفظ شرمگاه و آباد کردن مال و آمادگى در برابر دشمن و نهى از منکر و ترک سبکسرى.
اینها صفاتى هستند که بر اثر متانت، به خردمند مىرسند. پس خوشا به حال کسى که باوقار باشد و سبکى و نادانى در او نباشد و ببخشد و گذشت کند!
1) الفرقان:63.
2) لقمان:19.
3) الفتح:4.
4) کنز العمال: ج 3 ص 252 ح 6402 عن اسامة بن زید.
5) کنز العمال: ج 3 ص 252 ح 6401 نقلاً عن الفردوس عن أبی سعید.
6) الأمالی للصدوق: ص 577 ح 788 عن أبی الصباح الکنانی عن الإمام الصادق علیه السلام، بحارالأنوار: ج 71 ص 337 ح 2.
7) الرَّزانة: الوقار، رَزُن الرجل: فهو رزین، أی وقور (الصحاح: ج 5 ص 2123).
8) تحف العقول: ص 17، بحارالأنوار: ج 1 ص 118 ح 11.