35 / 1 فَضلُ النَّصیحَة
الکتاب
«أُبَلِّغُکُمْ رِسالاتِ رَبِّی وَ أَنْصَحُ لَکُمْ وَ أَعْلَمُ مِنَ اَللّهِ ما لا تَعْلَمُونَ» (1)
«أُبَلِّغُکُمْ رِسالاتِ رَبِّی وَ أَنَا لَکُمْ ناصِحٌ أَمِینٌ» (2)
الحدیث
6153 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: قالَ اللّهُ عز و جل: أحَبُّ ما تَعَبَّدَ لی بهِ عَبدی، النُّصحُ لی(3)
6154 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن لا یَهتَمَّ بأمرِ المُسلِمینَ فلَیسَ مِنهُم، ومَن لَم یُصبِحْ ویُمسِ ناصِحا للّهِ ولرَسولِهِ ولکِتابِهِ ولإمامِهِ ولعامَّةِ المسلِمینَ فلَیسَ مِنهُم(4)
6155 . عنه صلى الله علیه و آله: إنّ أعظَمَ النّاسِ مَنزِلَةً عِندَ اللّهِ یَومَ القِیامَةِ أمشاهُم فی أرضِهِ بالنَّصیحَةِ لِخَلقِهِ(5)
35 / 1
فضیلت خیرخواهى
قرآن
«پیام‌هاى پروردگارم را به شما مى‌رسانم و اندرزتان مى‌دهم و چیزهایى از خدا مى‌دانم که [شما] نمى‌دانید» .
«پیام‌هاى پروردگارم را به شما مى‌رسانم و براى شما خیرخواهى امینم» .
حدیث
6153 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند عز و جل فرمود: «محبوب‌ترین چیزى که بنده‌ام به وسیله آن مرا عبادت کرد، خیرخواهى (خلوص) براى من است» .
6154 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر که به کار مسلمانان اهتمام نورزد، از آنان نیست و هر که صبح و شام، خیرخواه خدا و پیامبر او و کتاب و امامش و توده مسلمانان نباشد، از آنان نیست.
6155 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بامنزلت‌ترینِ مردم نزد خداوند در روز قیامت، کسى است که در راه خیرخواهى براى خلق او، بیش از دیگران قدم بر دارد.
6156 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن یَضمَن لی خَمسا أضمَن لَهُ الجَنَّةَ: النَّصیحَةُ للّهِ عز و جل، والنَّصیحَةُ لرَسولِهِ، والنَّصیحَةُ لکِتابِ اللّهِ، والنَّصیحَةُ لدِینِ اللّهِ، والنَّصیحَةُ لجَماعَةِ المُسلِمینَ(6)
6157 . عنه صلى الله علیه و آله: أنسَکُ النّاسِ نُسُکا أنصَحُهُم جَیبا (7)، وأسلَمُهُم قَلبا لجَمیعِ المُسلِمینَ(8)
6158 . عنه صلى الله علیه و آله: لِیَنصَحِ الرّجُلُ مِنکُم أخاهُ کنَصیحَتِهِ لنَفسِهِ(9)
6159 . صحیح مسلم عن تمیم الداری: أنّ النبیّ صلى الله علیه و آله قالَ: الدِّینُ النَّصیحَةُ، قُلنا: لِمَن؟ قالَ: للّهِ، ولکِتابِهِ، ولرَسولِهِ، ولأئمَّةِ المُسلِمینَ، وعامَّتِهِم(10)
35 / 2 علامةُ النّاصحِ
6160 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: أمّا علامَةُ النّاصِحِ فأربَعةٌ: یَقضی بالحَقِّ، ویُعطی الحَقَّ مِن نَفسِهِ، ویَرضى للنّاسِ ما یَرضاهُ لنَفسِهِ، ولا یَعتدی على أحَدٍ(11)
6156 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: چه کسى پنج چیز را به من تضمین مى‌دهد تا من بهشت را براى او ضمانت کنم؟ خیرخواهى براى خداوند عز و جل، خیرخواهى براى پیامبر او، خیرخواهى براى کتاب خدا، خیرخواهى براى دین خدا و خیرخواهى براى جامعه مسلمانان.
6157 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: عابدترینِ مردم، خیرخواه‌ترین (بى‌غَلّ وغش‌ترین) و پاک‌دل‌ترینِ آنها نسبت به همه مسلمانان است.
6158 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر یک از شما همان گونه که خیرخواه خویش است، باید خیرخواه برادرش نیز باشد.
6159 . صحیح مسلم به نقل از تمیم دارى : پیامبر خدا فرمود: «دین، خیرخواهى است» .
گفتیم: خیرخواهى براى چه کسى؟
فرمود: «براى خدا، براى کتاب او، براى پیامبر او، براى پیشوایان مسلمانان و براى توده آنها» .
35 / 2
نشانه خیرخواه
6160 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نشانه خیرخواه، چهار چیز است: به حق قضاوت مى‌کند؛ از جانب خود، حقّ دیگران را رعایت مى‌کند؛ براى مردمْ همان چیزى را مى‌پسندد که براى خود مى‌پسندد؛ و به [حقّ] هیچ کس دست‌درازى نمى‌کند.
1) الأعراف:62.
2) الأعراف:68.
3) الترغیب والترهیب: ج 2 ص 577 ح 16 عن أبی أمامة.
4) الترغیب والترهیب: ج 2 ص 577 ح 17 عن حذیفة بن الیمان.
5) الکافی: ج 2 ص 208 ح 5 عن السکونی عن الإمام الصادق علیه السلام، بحار الأنوار: ج 74 ص 358 ح 8.
6) مشکاة الأنوار: ص 533 ح 1786، بحار الأنوار: ج 75 ص 65 ح 1.
7) ناصِحُ الجَیب: یعنی بذلک قلبُه وصَدرُه، أی أمین (لسان العرب: ج 1 ص 288).
8) الکافی: ج 2 ص 163 ح 2 عن السکونیّ عن الإمام الصادق علیه السلام، بحار الأنوار: ج 74 ص 338 ح 117.
9) الکافی: ج 2 ص 208 ح 4 عن جابر عن الإمام الباقر علیه السلام، بحار الأنوار: ج 74 ص 358 ح 7.
10) صحیح مسلم: ج 1 ص 74 ح 95.
11) تحف العقول: ص 20، بحار الأنوار: ج 1 ص 120 ح 11.
