1 / 1
اِغتِنامُ فُرصَةِ الشَّبابِ
الکتاب
«وَ اِبْتَغِ فِیما آتاکَ اَللهُ اَلدّارَ اَلْآخِرَةَ وَ لا تَنْسَ نَصِیبَکَ مِنَ اَلدُّنْیا».(1)
«وَ هُمْ یَصْطَرِخُونَ فِیها رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً غَیْرَ اَلَّذِی کُنّا نَعْمَلُ أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْکُمْ ما یَتَذَکَّرُ فِیهِ مَنْ تَذَکَّرَ وَ جاءَکُمُ اَلنَّذِیرُ».(2)
الحدیث
5418. رسول الله صلى الله علیه و آله مِن وَصِیَّتِهِ لِلإِمامِ عَلِیٍّ علیه السلام : یا عَلِیُ، بادِر بِأَربَعٍ قَبلَ أربَعٍ: شَبابِکَ قَبلَ هَرَمِکَ، وصِحَّتِکَ قَبلَ سُقمِکَ، وغِناکَ قَبلَ فَقرِکَ، وحَیاتِکَ قَبلَ مَوتِکَ.(3)
5419. عنه صلى الله علیه و آله: لِیَتَزَوَّدِ العَبدُ مِن دُنیاهُ لآخِرَتِهِ، ومِن حَیاتِهِ لِمَوتِهِ، ومِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ، فَإِنَّ الدُّنیا خُلِقَت لَکُم وأنتُم خُلِقتُم لِلآخِرَةِ.(4)
1 / 1
غنیمت دانستن جوانى
قرآن
«و با آنچه خدایت داده، سراى آخرت را بجوى و سهم خود را از دنیا فراموش مکن».
«و آنان (دوزخیان) در آن جا فریاد بر مى‌آورند: پروردگارا! ما را بیرون بیاور تا غیر از آنچه مى‌کردیم، کار شایسته کنیم [ولى پاسخ مى‌شنوند که] مگر شما را آن قدر عمر دراز ندادیم که هر کس اهل عبرت گرفتن باشد، عبرت گیرد؟ ! و [آیا] براى شما هشداردهنده نیامد؟ !».
حدیث
5418. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در سفارش به امام على علیه السلام : اى على! چهار چیز را پیش از چهار چیز دریاب: جوانى‌ات را پیش از پیرى، تن‌درستى‌ات را پیش از بیمارى، بى‌نیازى‌ات را پیش از نیازمندى، و زندگى‌ات را پیش از مرگ
5419. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بنده باید براى سراى آخرتش از دنیا، و براى مرگش از زندگى، و براى پیرى‌اش از جوانى، توشه برگیرد؛ زیرا دنیا براى شما آفریده شده و شما براى
آخرت آفریده شده‌اید
5420. عنه صلى الله علیه و آله: أیُّهَا النّاسُ، إنَّ لَکُم مَعالِمَ فَانتَهوا إلى مَعالِمِکُم، وإنَّ لَکُم نِهایَةً فَانتَهوا إلى نِهایَتِکُم، إنَّ المُؤمِنَ بَینَ مَخافَتَینِ: یَومٌ قَد مَضى لا یَدری مَا اللهُ قاضٍ فیهِ، ویَومٌ قَد بَقِیَ لا یَدری مَا اللهُ صانِعٌ بِهِ، فَلیَاخُذِ العَبدُ لِنَفسِهِ مِن نَفسِهِ، ومِن دُنیاهُ لآِخِرَتِهِ، ومِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ، ومِن صِحَّتِهِ لِسُقمِهِ، ومِن حَیاتِهِ لِوَفاتِهِ، فَوَالَّذی نَفسی بِیَدِهِ وما بَعدَ المَوتِ مِن مُستَعتَبٍ، ولا بَعدَ الدُّنیا مِن دارٍ إلَا الجَنَّةَ أوِ النّارَ.(5)
5421. عنه صلى الله علیه و آله: الاُمورُ مَرهونَةٌ بِأَوقاتِها.(6)
5422. عنه صلى الله علیه و آله: الدُّنیا ساعَةٌ فَاجعَلها طاعَةً.(7)
1 / 2
مُحاسَبَةُ أیّامِ الشَّبابِ
5423. رسول الله صلى الله علیه و آله: لا تَزولُ قَدَمُ ابنِ آدَمَ یَومَ القِیامَةِ مِن عِندِ رَبِّهِ حَتّى یُسأَلَ عَن خَمسٍ: عَن عُمُرِهِ فیمَ أفناهُ، وعَن شَبابِهِ فیمَ أبلاهُ، ومالِهِ مِن أینَ اکتَسَبَهُ وفیمَ أنفَقَهُ، وماذا عَمِلَ فیما عَلِمَ.(8)
5424. عنه صلى الله علیه و آله: لا تَزولُ قَدَما عَبدٍ یَومَ القِیامَةِ حَتّى یُسأَلَ عَن أربَعٍ: عَن عُمُرِهِ فیما أفناهُ، وعَن شَبابِهِ فیما أبلاهُ، وعَن مالِهِ مِن أینَ اکتَسَبَهُ وفیما أنفَقَهُ، وعَن حُبِّنا أهلَ البَیتِ.(9)
5420. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: اى مردم! براى شما نشانه‌هایى است، پس به سوى آنها حرکت کنید و براى شما پایانى است، پس به سوى آن بشتابید به راستى که مؤمن، میان دو هراس قرار دارد: روزى که [بر او] گذشته است و نمى‌داند خداوند، چگونه درباره‌اش داورى مى‌کند، و روزى که باقى مانده و نمى‌داند خداوند با او چه خواهد کرد پس بنده باید از خود براى خویش مایه برگیرد، و از دنیایش براى سراى آخرتش، و از جوانى‌اش براى پیرى‌اش، و از تن‌درستى‌اش براى بیمارى‌اش، و از زندگى‌اش براى مرگش سوگند به آن که جانم در دست اوست، پس از مرگ، راهى براى کسب خوش‌بختى و پس از دنیا، سرایى جز بهشت یا دوزخ نیست
5421. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: کارها در گِرو زمان خویش‌اند
5422. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: دنیا، ساعتى است آن را براى اطاعت [از خداوند] قرار ده
1 / 2
حسابرسى روزگار جوانى
5423. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: آدمى در روز قیامت، از نزد خداوند قدمى بر نمى‌دارد، جز آن که درباره پنج چیز از او پرسش مى‌شود: از عمرش که در چه راهى سپرى کرده، و از جوانى‌اش که در چه راهى هدر داده، و از ثروتش که چگونه به دست آورده، و چگونه خرج کرده است، و از این که به دانسته‌هایش چگونه عمل کرده است
5424. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بنده، در روز قیامت، گام از گام بر نمى‌دارد، مگر آن که از چهار چیز پرسیده مى‌شود: از عمرش که چگونه سپرى ساخته، و از جوانى‌اش که چگونه هدر داده، و از ثروتش که از کجا به دست آورده و چگونه خرج کرده است؛ و از دوستىِ ما اهل بیت
1) القصص: 77.
2) فاطر: 37.
3) کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 4 ص 357 ح 5762 عن حمّاد بن عمرو وأنس بن محمّد عن أبیه جمیعا عن الإمام الصادق عن أبیه عن جدّه عن الإمام علیّ علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 77 ص 49 ح 3.
4) تنبیه الخواطر: ج 1 ص 131.
5) أعلام الدین: ص 333 عن ابن عبّاس، بحارالأنوار: ج 77 ص 177 ح 10.
6) عوالی اللآلی: ج 1 ص 293 ح 180، بحارالأنوار: ج 77 ص 165 ح 2.
7) عوالی اللآلی: ج 1 ص 285 ح 131، بحار الأنوار: ج 70 ص 68 ح 14.
8) سنن الترمذی: ج 4 ص 612 ح 2416 عن ابن مسعود.
9) الخصال: ص 253 ح 125 عن إسحاق بن موسى بن جعفر عن أبیه عن آبائه علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 7 ص 258 ح 1.
