قرآن
«خداوند به شما فرمان مى دهد که امانت ها را به صاحبانش باز گردانید و هر گاه میان مردم داورى کردید، به داد، داورى کنید. خدا چه نیکو شما را بِدان پند مى دهد. به راستى که خدا شنوا و بیناست».(1)
حدیث
277. الکافى- به نقل از برید عجلى-: از امام باقر علیه السلام در باره ی این سخن خداوند عز و جل: «خدا به شما فرمان مى دهد که امانت ها را به صاحبانش باز گردانید و هر گاه میان مردم داورى کردید، به داد، داورى کنید» پرسیدم.
فرمود: «مقصودش ما هستیم، که باید امام پیشین، نوشته ها و دانش و جنگ افزار [ویژه] را به امامِ پس از خویش بدهد. «و هر گاه میان مردم داورى کردید، به داد، داورى کنید»، [یعنى] همان [عدالتى] که در دستان شماست.
278. الکافى- به نقل از احمد بن عمر-: از امام رضا علیه السلام در باره ی این سخن خداوند عز و جل: «خدا به شما فرمان مى دهد که امانت ها را به صاحبانش باز گردانید» پرسیدم.
فرمود: «صاحبانش همان امامانِ از دودمان محمد صلى الله علیه و آله هستند، که امام باید امانت [امامت] را به امامِ پس از خود بسپارد و آن را به کسى جز او ندهد و از او پنهان نکند».
279. الکافى- به نقل از مُعَلَّى بن خُنَیس-: از امام صادق علیه السلام درباره ی این سخن خداوند عز و جل: «خدا به شما دستور مى دهد که امانت ها را به صاحبانش بپردازید» پرسیدم.
فرمود: «خدا به امامِ پیشین فرموده است که هر چه نزد اوست، به امام پس از خود بدهد».
280. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: همه ی شما سرپرست هستید و همه تان در باره ی زیردست خود، بازخواست مى شوید. امام [نیز] سرپرست است و در باره ی زیردستانش، بازخواست مى شود.
281. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هیچ امیرى نیست که بر ده نفر امیر شود، مگر آن که در روز قیامت، در باره ی آنان از او بازخواست مى گردد.
282. صحیح البخارى- به نقل از ابو هریره-: پیامبر خدا فرمود: «هر گاه امانت تباه شد، منتظر قیامت باش».
گفت [م]: تباه کردن آن، چگونه است، اى پیامبر خدا؟
فرمود: «هر گاه کار به نااهلش واگذار شد، منتظر قیامت باش».
283. امام رضا علیه السلام: امام، امین خداست در میان خلقش، و حجّت اوست بر بندگانش.
1) منظور از امانت در این آیه ی شریف، همان گونه که در احادیث مشاهده مى کنیم، امامت است. این معنا آن گاه بیشتر، خود را مى نمایاند که ما در احادیثى در باره ی شرایط امامت (مانند تعیین شدن از جانب خداوند) و احادیث ذیل این شرط و عنوان، دقّت کنیم. پس امامت، از جهت این که منصبى الهى براى امام است، نوعى امانت خداوند در اختیار امام به حساب مى آید و بر او واجب است که آن را نگهدارى کند و رعایت و نگهدارىِ شایسته ی آن، عمل به دستورهاى خداوند و تسلیم کردن لوازم امامت (از قبیل کتاب و اسلحه)، به امام بعدى در هنگام وفات است.
