12 / 1
مَثَلُهُم مَثَلُ سفَینَةِ نوحٍ
3199 . المستدرک على الصحیحین عن حنش الکنانیّ: سَمِعتُ أبا ذَرٍّ رضىاللهعنه یَقولُ وهُوَ آخِذٌ بِبابِ الکَعبَةِ: مَن عَرَفَنی فَأَنَا مَن عَرَفَنی، ومَن أنکَرَنی فَأَنَا أبو ذَرٍّ، سَمِعتُ النَّبِیَّ صلى الله علیه و آله یَقولُ: ألا إنَّ مَثَلَ أهلِبَیتیفیکُم مَثَلُ سَفینَةِ نوحٍ مِن قَومِهِ، مَن رَکِبَها نَجا، ومَنتَخَلَّفَ عَنها غَرِقَ.(1)
3200 . رسول الله صلى الله علیه و آله: إنَّما مَثَلُ أهلِ بَیتی کَسَفینَةِ نوحٍ، مَن رَکِبَها نَجا، ومَن تَخَلَّفَ عَنها غَرِقَ.(2)
3201 . عنه صلى الله علیه و آله: مَثَلُ أهلِ بَیتی فیکُم مَثَلُ سَفینَةِ نوحٍ مَن رَکِبَها نَجا ومَن تَخَلَّفَ عَنها هَلَکَ.(3)
3202 . عنه صلى الله علیه و آله: نَحنُ سَفینَةُ النَّجاةِ، مَن تَعَلَّقَ بِها نَجا، ومَن حادَ عَنها هَلَکَ، فَمَن کانَ لَهُ إلَى اللهِ حاجَةٌ فَلیَسأَل بِنا أهلَ البَیتِ.(4)
12 / 1
اهل بیت، چونان کشتى نوح
3199 . المستدرک على الصحیحین به نقل از حَنَش کِنانى : از ابو ذر رضىاللهعنه در حالى که درِ کعبه را گرفته بود شنیدم که مىگفت: هر که مرا مىشناسد، که مىشناسد و هر که مرا نمىشناسد، بداند که من، ابو ذرم. از پیامبر صلى الله علیه و آله شنیدم که فرمود: «هان! مَثَل اهل بیت من در میان شما، چونان کشتى نوح است در میان قومش هر که بر آن در آمد، نجات یافت و هر که از آن باز مانْد، غرق شد» .
3200 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مَثَل اهل بیت من، چونان کشتى نوح است که هر کس بر آن در آمد، نجات یافت و هر که از آن باز مانْد، غرق شد.
3201 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مَثَل اهل بیت من در میان شما، چونان کشتى نوح است که هر کس بر آن در آمد، نجات یافت و هر که از آن باز مانْد، نابود شد.
3202 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: ما کشتى نجات هستیم هر که بدان در آویخت، رهایى یافت و هر که از آن کناره گرفت، نابود شد هر که از خدا حاجتى دارد، باید به وسیله ما اهل بیت بخواهد.
3203 . عنه صلى الله علیه و آله: مَثَلُ أهلِ بَیتی فیکُم کَمَثَلِ سَفینةِ نوحٍ مَن رَکِبَها نَجا، ومَن تَخَلَّفَ عَنها زُجَّ فِی النّارِ.(5)
3204 . الإمام علیّ علیه السلام لکمیل بن زیاد : یا کُمَیلُ، قالَ رَسولُ اللهِ صلى الله علیه و آله لی قَولاً والمُهاجِرونَ والأَنصارُ مُتَوافِرونَ یَومًا بَعدَ العَصرِ، یَومَ النِّصفِ مِن شَهرِ رَمَضانَ، قائِمًا عَلى قَدَمَیهِ فَوقَ مِنبَرِهِ: عَلِیٌّ وابنایَ مِنهُ الطَّیِّبونَ مِنّی وأنَا مِنهُم، وهُمُ الطَّیِّبونَ بَعدَ اُمِّهِم، وهُم سَفینَةٌ، مَن رَکِبَها نَجا، ومَن تَخَلَّفَ عَنها هَوى، النّاجی فِی الجَنَّةِ والهاوی فی لَظى.(6)
12 / 2
مَثَلُهُم مَثَلُ بابِ حِطَّةٍ
3205 . رسول الله صلى الله علیه و آله: إنَّما مَثَلُ أهلِ بَیتی فیکُم مَثَلُ بابِ حِطَّةٍ(7) فی بَنی إسرائیلَ، مَن دَخَلَهُ غُفِرَ لَهُ.(8)
3203 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: اهل بیت من در میان شما، همچون کشتى نوح هستند که هر که بدان در آمد، نجات یافت و هر که از آن باز مانْد، به آتش افکنده شد.
3204 . امام على علیه السلام به کمیل بن زیاد : اى کمیل! پیامبر خدا، روزى بعد از نماز عصر، در نیمه ماه رمضان در حالى که مهاجران و انصار، گِرد آمده بودند و ایشان با دو پا بر منبر ایستاده بود به من فرمود: «على و دو پسرم از او که پاکاند، از مناند و من از آنها هستم آنان پس از مادرشان، پاکاند. آنها کِشتىاند؛ هر که بر آن در آید، نجات مىیابد و هر که از آن باز مانَد، فرو مىافتد. رها یابنده، در بهشت است و فرو در افتنده، در آتش [جهنّم] خواهد بود» .
12 / 2
اهل بیت، به سان باب حِطّه
3205 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مَثَل اهل بیت من در میان شما، همچون باب حِطّه(9) است در میان بنى اسرائیل که هر کس از آن درآید، آمرزیده مىشود.
3206 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن دانَ بِدینی وسَلَکَ مِنهاجی واتَّبَعَ سُنَّتی، فَلیَدِن بِتَفضیلِ الأَئِمَّةِ مِن أهلِ بَیتی عَلى جَمیعِ اُمَّتی، فَإِنَّ مَثَلَهُم فی هذِهِ الاُمَّةِ مَثَلُ بابِ حِطَّةٍ فی بَنی إسرائیلَ.(10)
3207 . عنه صلى الله علیه و آله: الأَئِمَّةُ بَعدِی اثنا عَشَرَ، تِسعَةٌ مِن صُلبِ الحُسَینِ علیه السلام، تاسِعُهُم قائِمُهُم، ألا إنَّ مَثَلَهُم فیکُم مَثَلُ سَفینَةِ نوحٍ، مَن رَکِبَها نَجا ومَن تَخَلَّفَ عَنها هَلَکَ، ومَثَلُ بابِ حِطَّةٍ فی بَنی إسرائیلَ.(11)
3208 . کفایة الأثر عن أبی سعید الخُدرِیُّ: صَلّى بِنا رَسولُ اللهِ صلى الله علیه و آله الصَّلاةَ الاُولى، ثُمَّ أقبَلَ بِوَجهِهِ الکَریمِ عَلَینا فَقالَ: مَعاشِرَ أصحابی، إنَّ مَثَلَ أهلِ بَیتی فیکُم مَثَلُ سَفینَةِ نوحٍ وبابِ حِطَّةٍ فی بَنی إسرائیلَ، فَتَمَسَّکوا بِأَهلِ بَیتی بَعدی والأَئِمَّةِ الرّاشِدینَ مِن ذُرِّیَّتی، فَإِنَّکُم لَن تَضِلّوا أبَدًا.
فَقیلَ: یا رَسولَ اللهِ، کَمِ الأَئِمَّةُ بَعدَکَ؟ فَقالَ: اِثنا عَشَرَ مِن أهلِ بَیتی أو قالَ: مِن عِترَتی.(12)
12 / 3
مَثَلُهُم مَثَلُ بَیتِ اللهِ
3209 . رسول الله صلى الله علیه و آله لِعَلِیٍّ علیه السلام : مَثَلُکُم یا عَلِیُّ مَثَلُ بَیتِ اللهِ الحَرامِ، مَن دَخَلَهُِ کانَ آمِناً، فَمَن أحَبَّکُم ووالاکُم کانَ آمِنًا مِن عَذابِ النّارِ، ومَن أبغَضَکُم اُلقِیَ فِی النّارِ یا عَلِیُّ «وَ لِلّهِ عَلَى اَلنّاسِ حِجُّ اَلْبَیْتِ مَنِ اِسْتَطاعَ إِلَیْهِ سَبِیلاً»(13) ومَن کانَ لَهُ عُذرٌ فَلَهُ عُذرُهُ، ومَن کانَ فَقیرًا فَلَهُ عُذرُهُ، ومَن کانَ مَریضًا فَلَهُ عُذرُهُ، وإنَّ اللهَ لا یَعذِرُ غَنِیًّا ولا فَقیرًا، ولا مَریضًا ولا صَحیحًا، ولا أعمى ولا بَصیرًا فی تَفریطِهِ فی مُوالاتِکُم ومَحَبَّتِکُم.(14)
3206 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر که دین مرا در پیش گرفت و روش مرا پیمود و از سنّت من پیروى کرد، باید به برترىِ امامان اهل بیت من بر همه امّت، باور داشته باشد. مَثَل آنها در میان این امّت، همچون باب حِطّه در میان بنى اسرائیل است.
3207 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: امامانِ پس از من، دوازده تن هستند که نُه تن [از آنان،] از پشتِ حسین هستند و نهمینِ آنها، قائم آنهاست. هان! مَثَل آنها در میان شما، همچون کشتى نوح است که هر کس بدان در آید، نجات مىیابد و هر که از آن باز مانَد، نابود مىشود آنها همچون باب حِطّه در میان بنى اسرائیل هستند.
3208 . کفایة الأثر به نقل از ابو سعید خُدرى : پیامبر خدا با ما نماز ظهر گزارْد و سپس چهره کریمش را به سوى ما گرداند و فرمود: «اى گروه یاران من! اهل بیت من در میان شما، همچون کشتى نوح و باب حِطّه در میان بنى اسرائیل هستند پس از من به اهل بیت من و امامان رهیافته از ذرّیه من، چنگ در زنید که هرگز گمراه نمىشوید» .
گفته شد: اى پیامبر خدا! شمارِ امامانِ پس از تو چند است؟
فرمود: «دوازده تن از اهل بیت من یا فرمود: «از عترت من» .
12 / 3
اهل بیت، مانند خانه خدا
3209 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله به على علیه السلام : اى على! شما همانند بیت الله الحرام هستید که هر کس بر آن در آید، ایمن مىشود پس هر که شما را دوست بدارد و از شما طرفدارى کند، از عذاب آتش، در امان خواهد بود و هر که به شما کینه ورزد، به آتش افکنده مىشود. اى على! «و براى خدا، حجّ آن خانه، بر عهده مردم است، [البتّه بر] کسى که بتواند به سوى آن راه یابد» . پس، هر که عذرى دارد که عذر دارد، و هر که کمتوشه است،
عذر او کمتوشگى است و هر که بیمار است، عذرش بیمارى اوست؛ ولى خداوند، در کوتاهى نسبت به طرفدارى و دوستى آنان نسبت به شما، نه عذر توانگر را مىپذیرد، نه عذر فقیر را، و نه [عذر] بیمار و تندرست را، و نه [عذر] کور و بینا را.
12 / 4
مَثَلُهُم مَثَلُ النُّجومِ
3210 . رسول الله صلى الله علیه و آله: النُّجومُ أمانٌ لِأَهلِ الأَرضِ مِنَ الغَرَقِ، وأهلُ بَیتی أمانٌ لِاُمَّتی مِنَ الِاختِلافِ، فَإِذا خالَفَتها قَبیلَةٌ مِنَ العَرَبِ، اختَلَفوا فَصاروا حِزبَ إبلیسَ.(15)
3211 . عنه صلى الله علیه و آله لِعَلِیٍّ علیه السلام : یا عَلِیُّ. . . مَثَلُکَ ومَثَلُ الأَئِمَّةِ مِن وُلدِکَ بَعدی مَثَلُ سَفینةِ نوحٍ، مَن رَکِبَها نَجا، ومَن تَخَلَّفَ عَنها غَرِقَ، ومَثَلُکُم مَثَلُ النُّجومِ، کُلَّما غابَ نَجمٌ طَلَعَ نَجمٌ، إلى یَومِ القِیامَةِ.(16)
3212 . عنه صلى الله علیه و آله حَولَ أهلِ بَیتِهِ علیهم السلام : مَثَلُهُم فی اُمَّتی کَمَثَلِ نُجومِ السَّماءِ، کُلَّما غابَ نَجمٌ طَلَعَ نَجمٌ، إنَّهُم أئِمَّةٌ هُداةٌ مَهدِیّونَ، لا یَضُرُّهُم کَیدُ مَن کادَهُم، ولا خِذلانُ مَن خَذَلَهُم، بَل یَضُرُّ اللهُ بِذلِکَ مَن کادَهُم وخَذَلَهُم، هُم حُجَجُ اللهِ فی أرضِهِ، وشُهَداؤُهُ عَلى خَلقِهِ، مَن أطاعَهُم أطاعَ اللهَ، ومَن عَصاهُم عَصَى اللهَ هُم مَعَ القُرآنِ والقُرآنُ مَعَهُم، لا یُفارِقُهُم ولا یُفارِقونَهُ حَتّى یَرِدوا عَلَیَّ حَوضی وأوَّلُ الأَئِمَّةِ أخی عَلِیٌّ خَیرُهُم، ثُمَّ ابنی حَسَنٌ، ثُمَّ ابنی حُسَینٌ، ثُمَّ تِسعَةٌ مِن وُلدِ الحُسَینِ.(17)
12 / 4
اهل بیت، همچون ستارگان
3210 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: ستارگان، موجب امنیت ساکنان زمین از غرق شدن هستند و اهل بیت من، موجب ایمنى امّت من از اختلاف هستند پس هر گاه قبیلهاى از عرب با آنها به مخالفت برخاستند و امّت، اختلاف کردند، دیگر حزب شیطان شدهاند.
3211 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله به على علیه السلام : اى على! . . . مَثَل تو و امامان از نسلِ تو پس از من، همچون کشتى نوح است که هر کس بر آن در آیَد، رهایى مىیابد و هر که از آن باز مانَد، غرق مىشود. مَثَل شما، همچون ستارگان است که هر گاه یکى ناپدید شود، دیگرى پیدا مىگردد تا به روز رستاخیز.
3212 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله درباره اهل بیتشان علیهم السلام : مَثَل ایشان در میان امّتم، همچون ستارگان آسمان است که هر گاه یکى از آنها ناپدید شود، دیگرى پیدا مىآید. آنها امامانى رهنما و رهیافتهاند کینه کسى که بدیشان کینه ورزد، و ترک یارى کسانى که از یارى ایشان دریغ ورزند، به آنها زیانى نمىرساند؛ بلکه خداوند به کسانى که کینه آنها را در دل دارند و از یارى به ایشان دریغ مىورزند، زیان مىرساند.
آنها حجّتهاى خدا بر زمین و گواهان اویند بر خلقش هر کس از آنها فرمان ببَرد، از خدا فرمان بُرده است و هر که از ایشان سر بپیچد، از خدا سر پیچیده است. آنها با قرآن هستند و قرآن با آنهاست نه قرآن از آنها جدایى مىپذیرد و نه آنان از قرآن، تا آن که در کنار حوض [کوثر] بر من وارد آیند. نخستین امام، برادر من، على است که بهترینِ آنهاست سپس فرزندم حسن و پس از او فرزندم حسین و در پىِ ایشان، نُه تن از فرزندان حسین.
12 / 5
مَثَلُهُم مَثَلُ العَینَینِ
3213 . رسول الله صلى الله علیه و آله: اِجعَلوا أهلَ بَیتی مِنکُم مَکانَ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ ومَکانَ العَینَینِ مِنَ الرَّأسِ، فَإِنَّ الجَسَدَ لا یَهتَدی إلّا بِالرَّأسِ ولا یَهتَدِی الرَّأسُ إلّا بِالعَینَینِ.(18)
12 / 6
مکانَتُهُم یَومَ القِیامَةِ
3214 . رسول الله صلى الله علیه و آله: أوَّلُ مَن یَرِدَ عَلَیَّ الحَوضَ أهلُ بَیتی ومَن أحَبَّنی مِن اُمَّتی.(19)
3215 . عنه صلى الله علیه و آله: أوَّلُکُم وارِدًا عَلَیَّ الحَوضَ، أوَّلُکُم إسلامًا: عَلِیُّ بنُ أبی طالِبٍ.(20)
3216 . الإمام علیّ علیه السلام: دَخَلَ عَلَیَّ رَسولُ اللهِ صلى الله علیه و آله وأنَا نائِمٌ عَلَى المَنامَةِ، فَاستَسقَى الحَسَنُ أوِ الحُسَینُ فَقامَ النَّبِیُّ صلى الله علیه و آله إلى شاةٍ لَنا بَکیءٍ(21) فَحَلَبَها فَدَرَّت، فَجاءَهُ الحَسَنُ فَنَحّاهُ النَّبِیُّ صلى الله علیه و آله، فَقالَت فاطِمَةُ: یا رَسولَ اللهِ، کَأَنَّهُ أحَبُّهُما إلَیکَ؟ قالَ: لا، ولکِنَّهُ استَسقى قَبلَهُ، ثُمَّ قالَ: إنّی وإیّاکِ وهذَینِ وهذَا الراقِدَ فی مَکانٍ واحِدٍ یَومَ القِیامَةِ.(22)
3217 . عنه علیه السلام: أخبَرَنی رَسولُ اللهِ صلى الله علیه و آله: أنَّ أوَّلَ مَن یَدخُلُ الجَنَّةَ أنَا وفاطِمَةُ والحَسَنُ والحُسَینُ، قُلتُ: یا رَسولَ اللهِ، فَمُحِبّونا؟ قالَ: مِن وَرائِکُم.(23)
12 / 5
اهل بیت، به منزله دو چشم
3213 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: اهل بیتِ مرا نسبت به خود، همچون سر براى پیکر، و دو چشم براى سر بدانید؛ چرا که پیکر، جز به سر ره نمىیابد و سر، جز به چشم، هدایت نمىشود.
12 / 6
منزلت اهل بیت در روز رستاخیز
3214 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نخستین کسانى که در کنار حوض [کوثر] بر من وارد مىشوند، اهل بیت من و کسانى از امّت من هستند که مرا دوست دارند.
3215 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نخستین کسى از شما که در کنار حوض [کوثر] بر من وارد مىشود، نخستین کسى از شماست که اسلام آورده است، یعنى على بن ابى طالب.
3216 . امام على علیه السلام: پیامبر صلى الله علیه و آله بر من وارد شد، در حالى که من در بستر، خوابیده بودم. حسن یا حسین آب خواست. پیامبر صلى الله علیه و آله به سوى گوسفندمان رفت که شیرش کم شده بود. آن را دوشید و شیر از پستانش جارى شد. حسن به سوى پیامبر صلى الله علیه و آله رفت؛ ولى ایشان، او را دور کرد. فاطمه گفت: اى پیامبر خدا! گویى آن یکى را بیشتر دوست مىدارى؟
فرمود: «چنین نیست؛ بلکه او (حسن یا حسین علیهماالسلام) زودتر آب خواسته بود» .
سپس فرمود: «من و تو و این دو و این که در بستر است، در روز رستاخیز، در یک جا خواهیم بود» .
3217 . امام على علیه السلام: پیامبر صلى الله علیه و آله مرا آگاهانید که نخستین کسانى که به بهشت در مىآیند، من هستم به همراه فاطمه، حسن و حسین.
گفتم: اى پیامبر خدا! دوستداران ما چه؟
فرمود: «پشت سرِ شما به بهشت در خواهند آمد» .
3218 . رسول الله صلى الله علیه و آله: أنَا وعَلِیٌّ وفاطِمَةُ والحَسَنُ والحُسَینُ یَومَ القِیامَةِ فی قُبَّةٍ تَحتَ العَرشِ.(24)
3219 . عنه صلى الله علیه و آله: الوَسیلَةُ دَرَجَةٌ عِندَ اللهِ لَیسَ فَوقَها دَرَجَةٌ، فَسَلُوا اللهَ أن یُؤتِیَنِی الوَسیلَةَ.(25)
3220 . الإمام علیّ علیه السلام عن رسول الله صلى الله علیه و آله: فِی الجَنَّةِ دَرَجَةٌ تُدعَى «الوَسیلَةَ» فَإِذا سَأَلتُمُ اللهَ فَسَلوا لِیَ الوَسیلَةَ، قالوا: یا رَسولَ اللهِ، مَن یَسکُنُ مَعَکَ فیها؟ قالَ: عَلِیٌّ وفاطِمَةُ والحَسَنُ والحُسَینُ.(26)
3221 . رسول الله صلى الله علیه و آله: وَسَطُ الجَنَّةِ لی ولِأَهلِ بَیتی.(27)
3222 . عنه صلى الله علیه و آله: أنَا الشَّجَرَةُ، وفاطِمَةُ فَرعُها، وعَلِیٌّ لَقاحُها، والحَسَنُ والحُسَینُ ثَمَرَتُها، وشیعَتُنا وَرَقُها، وأصلُ الشَّجَرَةِ فی جَنَّةِ عَدنٍ، وسائِرُ ذلِکَ فی سائِرِ الجَنَّةِ.(28)
3223 . مسند ابن حنبل عن حُذَیفَة: سَأَلَتنی اُمّی: مُنذُ مَتى عَهدُکَ بِالنَّبِیِّ صلى الله علیه و آله؟ فَقُلتُ لَها: مُنذُ کَذا وکَذا، فَنالَت مِنّی وسَبَّتنی، فَقُلتُ لَها: دَعینی، فَإِنّی آتِی النَّبِیَّ صلى الله علیه و آله فَاُصَلّی مَعَهُ المَغرِبَ، ثُمَّ لا أدَعُهُ حَتّى یَستَغفِرَ لی ولَکِ، قالَ: فَأَتَیتُ النَّبِیَّ صلى الله علیه و آله فَصَلَّیتُ مَعَهُ المَغرِبَ، فَصَلَّى النَّبِیُّ صلى الله علیه و آله العِشاءَ، ثُمَّ انفَتَلَ فَتَبِعتُهُ فَعَرَضَ لَهُ عارِضٌ فَناجاهُ، ثُمَّ ذَهَبَ، فَأَتبَعتُهُ فَسَمِعَ صَوتی، فَقالَ: مَن هذا؟ فَقُلتُ: حُذَیفَةُ، قالَ: ما لَکَ فَحَدَّثتُهُ بِالأَمرِ، فَقالَ: غَفَرَ اللهُ لَکَ ولِاُمِّکَ ثُمَّ قالَ: أما رَأَیتَالعارِضَ الَّذی عَرَضَ لی قُبَیلُ؟ قُلتُ: بَلى، قالَ: فَهُوَ مَلَکٌ مِنَ المَلائِکَةِ لَم یَهبِطِ الأَرضَ قَبلَ هذِهِ اللَّیلَةِ فَاستَأذَنَ رَبَّهُ أن یُسَلِّمَ عَلَیَّ ویُبَشِّرَنی أنَّ الحَسَنَ والحُسَینَ سَیِّدا شَبابَ أهلِ الجَنَّةِ، وأنَّ فاطِمَةَ سَیِّدَةُ نِساءِ أهلِ الجَنَّةِ رَضِیَ اللهُ عَنهُم.(29)
3218 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: من، على، فاطمه، حسن و حسین، روز رستاخیز در خانهاى گنبدى زیر عرش خواهیم بود.
3219 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: «وسیله» ، درجهاى است نزد خدا که بالاتر از آن، درجهاى نیست از خدا بخواهید که به من، وسیله عطا نماید.
3220 . امام على علیه السلام: پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: «در بهشت، جایگاهى است که وسیله خوانده مىشود پس هر گاه از خدا چیزى خواستید، براى من هم وسیله بخواهید» .
گفتند: اى پیامبر خدا! چه کسى با تو در آن جا خواهد بود؟
فرمود: «على، فاطمه، حسن و حسین» .
3221 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مرکز بهشت، از آنِ من و اهل بیت من است.
3222 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: من، درخت [نبوّت] هستم و فاطمه، شاخه آن است و على، [مایه]بارورى آن است و حسن و حسین، میوه آناند و پیروان ما برگهاى آن هستند. ریشه این درخت، در فردوس برین قرار دارد و دیگر قسمتهاى آن در دیگر قسمتهاى بهشت است.
3223 . مسند ابن حنبل به نقل از حُذَیفه : مادرم از من پرسید: از چه هنگام، پیامبر صلى الله علیه و آله را ندیدهاى؟
به او گفتم: از فلان وقت.
او به من ناسزا گفت و دشنام داد. به او گفتم: رهایم کن. من نزد پیامبر صلى الله علیه و آله مىروم تا نماز مغرب را با او بگزارم و او را رها نخواهم کرد تا براى من و تو، طلب آمرزش کند.
خدمت پیامبر صلى الله علیه و آله رسیدم و نماز مغرب را با ایشان گزاردم و پیامبر صلى الله علیه و آله نماز عشا را هم خواند سپس باز گشت و کسى در سرِ راه، با ایشان بر خورد و با ایشان زمزمهاى کرد و رفت. من در پىِ ایشان رفتم. صداى مرا شنید و فرمود: «تو کیستى؟» .
گفتم: حذیفهام.
فرمود: «چه مىخواهى؟» .
من ماجرا را باز گفتم.
فرمود: «خداوند، تو و مادرت را بیامرزد!» .
سپس فرمود: «آیا کسى را که اندکى پیش بر سرِ راه من قرار گرفت، دیدى؟» .
گفتم: آرى.
فرمود: «او فرشتهاى از فرشتگان بود که پیش از امشب به زمین فرود نیامده بود و از پروردگار، اذن خواسته بود تا بر من سلامى بفرستد و مژدهام دهد که حسن و حسین، سَرور جوانان بهشتىاند و فاطمه، بانوى زنان بهشتى است. خداوند، از ایشان خشنود باد!» .
1) المستدرک على الصحیحین: ج 3 ص 163 ح 4720 وراجع: الأمالی للطوسی: ص60 ح88 و ص459 ح1026 و ص733 ح1532.
2) تاریخ بغداد: ج12 ص91 عن أنس بن مالک.
3) المناقب لابن المغازلی: ص 132 ح 173 عن ابن عبّاس.
4) فرائد السمطین: ج1 ص37 عن أبی هریرة؛ إحقاق الحقّ: ج9 ص203 نقلاً عن أرجح المطالب.
5) عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج 2 ص 27 ح 10 عن داوود بن سلیمان الفرّاء عن الإمام الرضا عن آبائه علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 107 ص 190.
6) بشارة المصطفى: ص30 عن بصیر بن زید بن أرطاة، بحارالأنوار: ج 77 ص 276.
7) هی فِعلة من حَطَّ الشیء یَحُطّه إذا أنزله وألقاه ومنه الحدیث فی ذکر حطّة بنی إسرائیل، وهو قوله تعالى: «وَ قُولُوا حِطَّةٌ نَغْفِرْ لَکُمْ خَطایاکُمْ» البقرة:58، أی قولوا: حُطَّ عَنّا ذنوبنا، وارتَفَعت على معنى: مَسأَلتُنا حِطَّة، أو أمرُنا حِطَّة (النهایة: ج1 ص 402) . أقول: قوله صلى الله علیه و آله: «مَثَل أهل بیتی فیکم مَثَل بابِ حِطّة فی بنی إسرائیل» إشارة إلى قوله تعالى خطابًا لبنی إسرائیل: «اُدْخُلُوا اَلْبابَ سُجَّداً وَ قُولُوا حِطَّةٌ نَغْفِرْ لَکُمْ خَطایاکُمْ» البقرة:58. توضیح ذلک أنّ «باب حطّة» من أبواب بیت المقدس کما عن أبی حیّان الأندلسیّ، أو باب بلدة «أریحا» أو أوّل البلد کما احتملهما فی تفسیر المیزان وتشبیه أهل البیت فی الاُمّة الإسلامیّة بباب حطّة فی بنی إسرائیل وتعریفهم بأنّهم أبواب مغفرة الله، دلیل على أنّ التمسّک بهم له دور أساسیّ فی إزالة الأدناس الفردیّة والاجتماعیّة فی المجتمع الإسلامیّ.
8) المعجم الأوسط: ج 6 ص 85 ح 5870 عن أبی سعید؛ الغیبة للنعمانی: ص44 وفیه «غفرت ذنوبه، واستحقّ الرحمة والزیادة من خالقه».
9) دروازه آمرزش حِطّه، کلمهاى عِبرى و به معناى «خدایا! ببخش (اللهمّ اغفِر)» است و بنى اسرائیل، یکى از دروازههاى حرم قُدس را بِدان نامیده بودند که مخصوص توبه بود م. حِطّه: مصدر است بر وزن «فِعله» از «حطّ الشىء» ، به معناى «آن را فرو فرستاد» . و از همین لفظ است حدیثى که درباره حطّه بنى اسرائیل نقل شده و آن، همان سخن خداوند است: «بگویید: حِطَّةٌ ما نیز خطاهاى شما را مىبخشیم» (بقره: آیه 58) یعنى بگویید: «گناهان ما را بریز» و اصطلاح شده است براى معناى: «خواسته ما آمرزش است» یا «کار ما، آمرزشخواهى است» . به نظر مىرسد که حدیث نبوى: «مَثَل اهل بیت من در میان شما، همچون باب حِطّه در بنى اسرائیل است» ، اشاره به فرموده خداوند عز و جل خطاب به بنى اسرائیل است که: «سجدهکنان، وارد باب شوید و بگویید: «حِطّه» تا خطاهاى شما را بیامرزم» (بقره: آیه 58) . در توضیح، باید اشاره کرد که «باب حِطّه» همان گونه که ابو حیّان اندلسى گفته درى از درهاى بیت المقدّس یا درِ شهر أریحا یا ورودى سرزمین مقدّس (فلسطین) همانگونه که در تفسیر المیزان احتمال داده شد بوده است تشبیه جایگاه اهل بیت در میان امّت اسلامى، به باب حطه در بنى اسرائیل و معرّفی آنها به عنوان درهاى آمرزش خداوند، دلیلى است بر این که تمسّک به آنان، نقش اساسى در پاک شدن از پلیدىهاى فردى و جمعى در جامعه اسلامى دارد.
10) الأمالی للصدوق: ص69 ح6 عن ابن عبّاس، بحارالأنوار: ج 23 ص 119 ح 39.
11) المناقب لابن شهرآشوب: ج1 ص295 عن أبی ذرّ، بحارالأنوار: ج 36 ص 293 ح 123.
12) کفایة الأثر: ص33، بحارالأنوار: ج 36 ص 293 ح 120.
13) آل عمران:97.
14) خصائص الأئمّة علیهم السلام: ص 77 عن عیسى بن المنصور عن الإمام العسکریّ عن آبائه علیهم السلام.
15) المستدرک على الصحیحین: ج 3 ص 162 ح 4715 عن ابن عبّاس.
16) الأمالی للصدوق: ص 222 ح 18 عن ابن عبّاس، بحارالأنوار: ج 23 ص 126 ح 53؛ فرائد السمطین: ج 2 ص 243 ح 517 عن ابن عبّاس.
17) الغیبة للنعمانی: ص84 ح12 عن سُلیم بن قیس عن الإمام علیّ علیه السلام، بحارالأنوار: ج 36 ص 278 ح 98.
18) الأمالی للطوسی: ص 482 ح 1053 عن أبی ذرّ، بحارالأنوار: ج 23 ص 121 ح 43.
19) السنّة لابن أبی عاصم: ص 334 ح 748 عن سفیان بن اللیل عن الحسن عن الإمام علیّ علیه السلام.
20) المستدرک على الصحیحین: ج 3 ص 147 ح 4662 عن سلمان.
21) بَکَأَتِ الناقَةُ والشّاةُ تبکأُ بَکْأً. . . وهی بَکیٌ و بَکیئَةٌ: قلّ لبنها، وقیل: انقطع (لسان العرب: ج1 ص34).
22) مسند ابن حنبل: ج 1 ص 217 ح 792 عن عبد الرحمن الأزرق؛ کتاب سلیم بن قیس: ج 2 ص 732 ح 21 عن الإمام علیّ علیه السلام وسلمان وأبی ذرّ والمقداد نحوه، بحارالأنوار: ج 37 ص 72 ح 39.
23) المستدرک على الصحیحین: ج 3 ص 164 ح 4723؛ بشارة المصطفى: ص 46 کلاهما عن عاصم بن ضمرة، بحارالأنوار: ج 68 ص 127 ح 56.
24) کنز العمّال: ج 12 ص 100 ح 34177 نقلاً عن الطبرانی فی معجمه؛ شرح الأخبار: ج 3 ص 4 ح 914 کلاهما عن أبی موسى الأشعریّ.
25) مسند ابن حنبل: ج 4 ص 165 ح 11783 عن أبی سعید الخدریّ، و ج 3 ص 86 ح 7601، و ص 292 ح 8778 نحوه وکلاهما عن أبی هریرة، و ج 2 ص 571 ح 6579 عن عبدالله بن عمرو بن العاصی نحوه.
26) کنز العمّال: ج 12 ص 103 ح 34195 و ج 13 ص 639 ح 37616 کلاهما نقلاً عن ابن مردویه؛ بشارة المصطفى: ص 270 عن الحارث نحوه.
27) عیون أخبار الرضا علیه السلام: ج 2 ص 68 ح 314 عن الحسن بن عبدالله التمیمیّ عن أبیه عن الإمام الرضا عن آبائه عن الإمام علیّ علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 8 ص 178 ح 131.
28) المستدرک على الصحیحین: ج 3 ص 174 ح 4755 عن عبد الرحمن بن عوف.
29) مسند ابن حنبل: ج 9 ص 91 ح 23389 وراجع: الأمالی للمفید: ص23 ح4.