2 / 1
مَعرِفَةُ اللهِ
1724 . رسول الله صلى الله علیه و آله فی دُعاءِ الجَوشَنِ الکَبیرِ : یا مَن هُوَ غایَةُ مُرادِ المُریدینَ، یا مَن هُوَ مُنتَهى هِمَمِ العارِفینَ، یا مَن هُوَ مُنتَهى طَلَبِ الطّالِبینَ.(1)
2 / 2
ذِکرُ اللهِ
1725 . رسول الله صلى الله علیه و آله: مَن أکثَرَ ذِکرَ اللهِ أحبَّهُ.(2)
1726 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن أکثَرَ ذِکرَ اللهِ عز و جل أحَبَّهُ اللهُ، ومَن ذَکَرَ اللهَ کَثیرا کُتِبَت لَهُ بَراءَتانِ: بَراءَةٌ مِنَ النّارِ، وبَراءَةٌ مِنَ النِّفاقِ(3).
2 / 1
شناخت خدا
1724 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در دعاى «جوشن کبیر» : اى کسى که نهایت خواسته خواستاران است! اى کسى که منتهاى همّت عارفان است! و اى کسى که منتهاى جُستنِ جویندگان است!
2 / 2
یاد خدا
1725 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر که خداوند عز و جل را بسیار یاد کند، خداوند دوستش خواهد داشت
1726 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر که بسیار یاد خداوند عز و جل کند، خداوند دوستش خواهد داشت، و هر که بسیار یاد خدا کند، برایش دو برائتنامه نوشته خواهد شد: برائتى از دوزخ و برائتى از نفاق
1727 . عنه صلى الله علیه و آله: قالَ اللهُ عز و جل لی: یا مُحَمَّدُ، لَو أنَّ الخَلائِقَ نَظَروا إلى عَجائِبِ صُنعی ما عَبَدوا غَیری، ولَو أنَّهُم وَجَدوا حَلاوَةَ ذِکری فی قُلوبِهِم لَزِموا بابی، ولَو أنَّهُم نَظَروا إلى لَطائِفِ بِرّی مَا اشتَغَلوا بِشَیءٍ سِوایَ.(4)
1728 . عنه صلى الله علیه و آله: یَقولُ اللهُ عز و جل: إذا کانَ الغالِبُ عَلَى العَبدِ الاشتِغالَ بی جَعَلتُ بُغیَتَهُ ولَذَّتَهُ فی ذِکری، فَإِذا جَعَلتُ بُغیَتَهُ ولَذَّتَهُ فی ذِکری عَشِقَنی وعَشِقتُهُ، فَإِذا عَشِقَنی وعَشِقتُهُ رَفَعتُ الحِجابَ فیما بَینی وبَینَهُ، وصَیَّرتُ ذلِکَ تَغالُبا عَلَیهِ، لا یَسهو إذا سَهَا النّاسُ، اُولئِکَ کَلامُهُم کَلامُ الأَنبِیاءِ، اُولئِکَ الأبطالُ حَقّا.(5)
2 / 3
الطَّلَب
1729 . رسول الله صلى الله علیه و آله: اللهُمَّ إنّی أسأَلُکَ. . . الرِّضا بِالقَضاءِ، وبَرَکَةَ المَوتِ بَعدَ العَیشِ، وبَردَ العَیشِ بَعدَ المَوتِ، ولَذَّةَ المَنظَرِ إلى وَجهِکَ، وشَوقا إلى رُؤیَتِکَ ولِقائِکَ، مِن غَیرِ ضَرّاءَ مُضِرَّةٍ، ولا فِتنَةٍ مُضِلَّةٍ.(6)
1730 . عنه صلى الله علیه و آله: اللهُمَّ اجعَل حُبَّکَ أحَبَّ الأَشیاءِ إلَیَّ، وَاجعَل خَشیَتَکَ أخوَفَ الأَشیاءِ عِندی، وَاقطَع عَنّی حاجاتِ الدُّنیا بِالشَّوقِ إلى لِقائِکَ، وإذا أقرَرتَ أعیُنَ أهلِ الدُّنیا مِن دُنیاهُم فَأَقرِر عَینی مِن عِبادَتِکَ.(7)
1727 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند عز و جل به من فرمود: «اى محمّد! اگر آفریدگان به ساختههاى شگفت من مىنگریستند، جز مرا نمىپرستیدند، و اگر شیرینىِ یاد مرا در دلهایشان مىچشیدند، ملازم درگاه من مىشدند، و اگر به ظرایف نیکىهاى من مىنگریستند، به چیزى جز من نمىپرداختند» .
1728 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند عز و جل مىفرماید: «هر گاه اشتغال به من، بر بندهام چیره گردد، خواسته و لذّتش را در یاد کردن از من قرار خواهم داد پس چون خواسته و لذّتش را در یاد خود قرار دادم، عاشق من مىشود و من نیز عاشق او مىشوم پس چون عاشق من شد و من عاشق او شدم، پرده میان خود و او را بر خواهم داشت، و این حالت را بر او مسلّط خواهم کرد تا هرگاه مردم غافل شدند، او غافل نشود این کسان، سخنشان سخن پیامبران است آنان، قهرمانان حقیقىاند» .
2 / 3
درخواست
1729 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بار الها! . من از تو خشنودى به قضایت، برکت مرگ پس از زندگى، خوشىِ زندگى پس از مرگ، لذّت نگریستن به رخسارت، شوق دیدار و دیدنت بىتنگنایى زیانبار و یا فتنهاى گمراه کننده را خواستارم
1730 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بار الها! دوستىات را محبوبترینِ چیزها نزدم گردان ترس از خودت را ترسبارترینِ چیزها برایم قرار ده و با شوق دیدارت، نیازهاى دنیا را از من ببُر و هر گاه چشمان اهل دنیا را با دنیایشان روشن کردى، چشم مرا با عبادتت روشن کن
1731 . عنه صلى الله علیه و آله: اِجعَل فی دُعائِکَ: اللهُمَّ ارزُقنی لَذَّةَ النَّظَرِ إلى وَجهِکَ، وَالشَّوقَ إلى لِقائِکَ.(8)
1732 . عنه صلى الله علیه و آله: کانَ مِن دُعاءِ داوودَ یَقولُ: اللهُمَّ إنّی أسأَلُکَ حُبَّکَ، وحُبَّ مَن یُحِبُّکَ، وَالعَمَلَ الَّذی یُبَلِّغُنی حُبَّکَ اللهُمَّ اجعَل حُبَّکَ أحَبَّ إلَیَّ مِن نَفسی وأهلی ومِنَ الماءِ البارِدِ.(9)
1733 . عنه صلى الله علیه و آله فی دُعائِهِ : اللهُمَّ اجعَلنا مَشغولینَ بِأَمرِکَ، آمِنینَ بِوَعدِکَ، آیِسینَ مِن خَلقِکَ، آنِسینَ بِکَ، مُستَوحِشینَ مِن غَیرِکَ، راضینَ بِقَضائِکَ، صابِرینَ عَلى بَلائِکَ، شاکِرینَ عَلى نَعمائِکَ، مُتَلَذِّذینَ بِذِکرِکَ، فَرِحینَ بِکِتابِکَ، مُناجینَ إیّاکَ آناءَ اللَّیلِ وأطرافَ النَّهارِ، مُستَعِدّینَ لِلمَوتِ، مُشتاقینَ إلى لِقائِکَ.(10)
1731 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: در دعایت این جمله را قرار ده: «بار الها! لذّتِ نگریستن به رخسارت و شوق دیدارت را روزىام گردان» .
1732 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: داوود علیه السلام در دعاهاى خود مىگفت: «بار الها! من، دوستىِ تو را و دوستىِ کسى را که دوستت دارد و کردارى را که مرا به دوستىات مىرساند، از تو درخواست مىکنم بار الها! دوستىات را نزدم محبوبتر از خودم و خانوادهام و آب خُنَک، قرار ده» .
1733 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در دعا : بار الها! ما را به فرمانت مشغول، به وعدهات مطمئن، از آفریدهات نومید، به خود مأنوس، از غیر خودت ترسان، به قضایت خشنود، در بلایت شکیبا، بر نعمتت سپاسگزار، به یادت کامروا، به کتابت شادمان، با خودت در شبانهروز رازگو، براى مرگْ آماده، و به دیدارت مشتاق ساز
1) البلد الأمین: ص 411، بحارالأنوار: ج 94 ص 397.
2) الزهد للحسین بن سعید: ص 55 ح 148 عن عبدالرحمن بن الحجاج عن الإمام الصادق علیه السلام، بحار الأنوار: ج 93 ص 160 ح 39.
3) الکافی: ج 2 ص 500 ح 3 عن داوود بن سرحان عن الإمام الصادق علیه السلام، بحار الأنوار: ج 93 ص 160 ح 39؛ کنز العمّال: ج 1 ص 425 ح 1828 نقلاً عن سنن الدارقطنی عن عائشة.
4) مصابیح القلوب: ص 559.
5) کنز العمّال: ج 1 ص 433 ح 1872 نقلاً عن حلیة الأولیاء.
6) الکافی: ج 2 ص 548 ح 6 عن محمّد بن الفرج عن الإمام الجواد علیه السلام، بحار الأنوار: ج 86 ص 2 ح 2؛ سنن النسائی: ج 3 ص 55 عن عمّار بن یاسر.
7) کنز العمّال: ج 2 ص 182 ح 3648 نقلاً عن حلیة الأولیاء عن الهیثم بن مالک الطائی وراجع: مصباح الزائر: ص 529.
8) کنز العمّال: ج 2 ص 191 ح 3701 نقلاً عن الحکیم عن زید بن ثابت.
9) سنن الترمذی: ج 5 ص 522 ح 3490 عن أبی الدرداء.
10) جامع الأخبار: ص 364 ح 1013، بحار الأنوار: ج 95 ص 360 ح 16.