2 / 1 أفضَلُ النّاسِ
2945 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: ما مِن أحَدٍ أفضَلُ مَنزِلَةً مِن إمامٍ، إن قالَ صَدَقَ، وإِن حَکَمَ عَدَلَ، وإِنِ استُرحِمَ رَحِمَ.(1)
2946 . عنه صلى الله علیه و آله: وَالَّذی نَفسُ مُحَمَّدٍ بِیَدِهِ، إنَّ الوِالیَ العَدلَ لَیُرفَعُ عَمَلُهُ فی کُلِّ یَومٍ مِثلَ عَمَلِ رَعِیَّتِهِ مِنَ المُؤمِنینَ، وصَلاتُهُ تَعدِلُ سَبعینَ ألفَ صَلاةٍ.(2)
2947 . عنه صلى الله علیه و آله: یُرفَعُ لِلوالِی العادِلِ المُتَواضِعِ فی کُلِّ یَومٍ ولَیلَةٍ کَعَمَلِ سِتّینَ صِدِّیقا، کُلُّهُم عامِلٌ مُجتَهِدٌ فی نَفسِهِ.(3)
2948 . عنه صلى الله علیه و آله: یَومٌ من إِمامٍ عادِلٍ، أفضَلُ مِن عِبادَةِ سِتّینَ سَنَةً.(4)
2949 . عنه صلى الله علیه و آله: ساعَةٌ مِن إمامِ عَدلٍ، أفضَلُ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَةً.(5)
فصل دوم: فضیلت امام
2 / 1
برترینِ مردم
2945 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هیچ کس ارجمندتر از امام نیست. اگر سخن بگوید، راست مىگوید و اگر داورى کند، به داد، داورى مىکند و اگر از او رحم طلبیده شود، رحم مىآورد.
2946 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: سوگند به آن که جان محمّد در دست اوست، عمل زمامدار دادگر در هر روز، به مانند عمل شهروندان با ایمانش [به درگاه الهى] بالا مىرود و نمازش با هفتاد هزار نماز، برابرى مىکند.
2947 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: [عمل] زمامدار دادگرِ فروتن، در هر شبانه روز، به مانند عمل شصت صدّیق، که همگىشان عامل و مجاهد با نفس باشند، [به درگاه خدا] بالا مىرود.
2948 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: یک روزِ پیشواى دادگر، از شصت سال عبادت، برتر است.
2949 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: یک ساعتِ پیشواى دادگر، از هفتاد سال عبادت، برتر است.
2950 . عنه صلى الله علیه و آله: قالَ اللّهُ تَبارَکَ وتَعالى: . . . لَو لَم یَکُن مِن(6) خَلقی فِی الأَرضِ بَینَ المَشرِقِ وَالمَغرِبِ إلَا مُؤمِنٌ واحِدٌ مَعَ إمامٍ عادِلٍ، لاَستَغنَیتُ بِعِبادَتِهِما عَن جَمیعِ ما خَلَقتُ فی أرضی، ولَقامَت سَبعُ أرَضینَ وسَبعُ سَماواتٍ بِهِما، ولَجَعَلتُ لَهُما مِن إیمانِهِما اُنسا لا یَحتاجانِ إلى اُنسِ سِواهُما.(7)
2 / 2 أرفَعُ النّاسِ دَرَجَةً یَومَ القِیامَةِ
2951 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: إنَّ أرفَعَ النّاسِ دَرَجَةً یَومَ القِیامَةِ، الإِمامُ العادِلُ.(8)
2952 . عنه صلى الله علیه و آله: إنَّ المُقسِطینَ(9) عِندَ اللّهِ عَلى مَنابِرَ مِن نورٍ عَن یَمینِ الرَّحمنِ عز و جل، وکِلتا یَدَیهِ یَمینٌ، الَّذینَ یَعدِلونَ فی حُکمِهِم، وأَهلیهِم، وما وَلوا.(10)
2953 . عنه صلى الله علیه و آله: إنَّ فِی الجَنَّةِ دَرَجَةً لا یَنالُها إلّا إمامٌ عادِلٌ.(11)
2954 . عنه صلى الله علیه و آله: إنَّ فِی الجَنَّةِ قَصرا یُقالُ لَهُ: عَدنٌ، حَولَهُ البُروجُ وَالمُروجُ، لَهُ خَمسَةُ آلافِ بابٍ، عِندَ کُلِّ بابٍ خَمسَةُ آلافِ حِبَرَةٍ(12) ، لا یَدخُلُهُ أو لا یَسکُنُهُ إلّا نَبِیٌّ، أو صِدِّیقٌ، أو شَهیدٌ، أو إمامُ عَدلٍ.(13)
2950 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند تبارک و تعالى مىفرماید: «. . . اگر در میان آفریدگانم از شرق تا غرب زمین، جز یک مؤمن با یک پیشواىِ دادگر نبود. بىگمان، با عبادت همان دو، از همه آنچه در زمینم آفریدهام، بى نیاز مىشدم، و هفت زمین و هفت آسمان به واسطه وجود آن دو برپا مىشد و از ایمان آنها بر ایشان، مایه اُنسى قرار مىدادم که به اُنس به غیر خود، نیاز نداشتند» .
2 / 2
بلند پایهترینِ مردم در روز قیامت
2951 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بلند پایهترین مردم در روز رستاخیز، پیشواى دادگر است.
2952 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: دادگران در نزد خداوند، [در قیامت] بر منبرهایى از نور، در سمتِ راست [خداى] مهربان جاى دارند والبته هر دو دست او راست است؛ آنان که در داورى (حکومت) خود و درباره بستگانشان، و آنچه سرپرستىاش را بر عهده دارند، عدالت به خرج مىدهند.
2953 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: در بهشت، درجهاى است که کسى جز پیشواى دادگر به آن دست نمىیابد.
2954 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: در بهشت، قصرى است که به آن «عَدن» گویند. پیرامونش برجها و مرغزارهاست، و پنج هزار در دارد. بر هر درى، پنج هزار پرده یمانى آویخته است و به این قصر در نمىآید یا در آن، ساکن نمىشود مگر پیامبر یا صدّیق یا شهید و یا پیشواى دادگر
2955 . عنه صلى الله علیه و آله: إنَّ أحَبَّ النّاسِ إلَى اللّهِ یَومَ القِیامَةِ، وأَقرَبَهُم مِنّی مَجلِسا، إمامٌ عادِلٌ.(14)
2956 . عنه صلى الله علیه و آله: یُقالُ لِلإِمامِ العادِلِ یَومَ القِیامَةِ فی قَبرِهِ: أبشِر فَإِنَّکَ رَفیقُ مُحَمَّدٍ صلى الله علیه و آله. (15)
2957 . عنه صلى الله علیه و آله: سَبعَةٌ یُظِلُّهُمُ اللّهُ تَعالى فِی ظِلِّهِ یَومَ لا ضِلَّ إلّا ظِلُّهُ: إمامٌ عَدلٌ، وشابٌّ نَشَأَ فی عِبادَةِ اللّهِ، ورَجُلٌ قَلبُهُ مُعَلَّقٌ فِی المَساجِدِ، ورَجُلانِ تَحابّا فِی اللّهِ اجتَمَعا عَلَیهِ وتَفَرَّقا عَلَیهِ، ورَجُلٌ دَعَتهُ امرَأةٌ ذاتُ مَنصِبٍ وجَمالٍ، فَقالَ: إنّی أخافُ اللّهَ، ورَجُلٌ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ فَأَخفاها حَتّى لا تَعلَمَ شِمالُهُ ما تُنفِقُ یَمینُهُ، ورَجُلٌ ذَکَرَ اللّهَ خالِیا فَفاضَت عَیناهُ.(16)
2958 . عنه صلى الله علیه و آله: سَبعَةٌ فی ظِلِّ العَرشِ یَومَ لا ظِلَّ إلّا ظلُّهُ: رَجُلٌ ذَکَرَ اللّهَ فَفاضَت عَیناهُ. وإِمامٌ مُقسِطٌ فی رَعِیَّتِهِ. .(17)
2 / 3 لا تُرَدُّ دَعوَتُهُ
2959 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: الإِمامُ العادِلُ لا تُرَدُّ دَعوَتُهُ.(18)
2960 . عنه صلى الله علیه و آله: ثَلاثَةٌ لا یَرُدُّ اللّهُ دُعاءَهُم: الذّاکِرُ اللّهَ کَثیرا، ودَعوَةُ المَظلومِ، وَالإِمامُ المُقسِطُ.(19)
2955 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: محبوبترینِ مردم نزد خداوند در روز رستاخیز، و کسى که از همه به من نزدیکتر مىنشیند، پیشواى دادگر است.
2956 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: روز رستاخیز به پیشواى دادگر در قبرش گفته مىشود: «شاد باش که تو همراه محمّد هستى!» .
2957 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هفت گروهاند که خداى متعال، آنان را در آن روزى که سایهاى [و پناهى]جز سایه او نیست، در سایه خود، جاى مىدهد: پیشواى دادگر؛ جوانى که در عبادت خداوند، رشد و پرورش یافته باشد؛ مردى که دلش به مسجدها [دل] بسته باشد؛ دو نفرى که به خاطر خدا دوستى ورزند و بر این دوستى گِرد آیند و بر آن از هم جدا شوند؛ شخصى که زنى صاحب جاه و جمال، او را به خود خواند و به او بگوید: من از خدا مىترسم؛ و شخصى که صدقه پنهانى دهد، آن سان که دستِ چپ او از آنچه دست راستش انفاق مىکند، آگاه نشود؛ و شخصى که در خلوت، یاد خدا کند و چشمانش اشکبار شود.
2958 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هفت نفرند که در آن روز که سایهاى جز سایه عرش نیست، در سایه عرش قرار دارند: شخصى که چون ذکر خدا کند، چشمانش اشکبار شود. . . و پیشوایى که با مردمش دادگر باشد. . . .
2 / 3
دعایش رد نمىشود
2959 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: پیشواى دادگر، دعایش رد نمىشود
2960 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: سه کساند که خداوند، دعایشان را رد نمى کند: آن که بسیار یاد خدا
کند؛ دعاى ستمدیده؛ و پیشواى دادگر.
2 / 4 النَّظَرُ إلَیهِ عِبادَةٌ
2961 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: النَّظَرُ إلَى الإِمامِ المُقسِطِ عِبادَةٌ.(20)
2 / 4
نگریستن به او عبادت است
2961 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نگریستن به پیشواى دادگر، عبادت است.
1) نثر الدرّ: ج 1 ص 257؛ کنز العمّال: ج 6 ص 7 ح 14593 نقلاً عن ابن النجّار عن أنس.
2) الفردوس: ج 4 ص 363 ح 7045 عن ابن عبّاس.
3) درر الأحادیث النبویّة: ص 48؛ کنز العمّال: ج 6 ص 11 ح 14615 نقلاً عن أبی الشیخ عن أبی بکر.
4) السنن الکبرى: ج 8 ص 281 ح 16649 عن ابن عبّاس.
5) الکافی: ج 7 ص 175 ح 8.
6) فی المصدر: «فی» ، والتصویب من بحار الأنوار.
7) عدّة الداعی: ص 182 عن الإمام الصادق علیه السلام، بحار الأنوار: ج 67 ص 149 ح 9.
8) مسند أبی یعلى: ج 1 ص 468 ح 999 عن أبی سعید الخدری.
9) القِسْطُ: العَدْلُ، أقْسَطَ الرجُلُ فهو مُقْسِطٌ، ومنه قوله تعالى: «إِنَّ اَللّهَ یُحِبُّ اَلْمُقْسِطِینَ» (الصحاح: ج 3 ص 1153 «قسط»).
10) صحیح مسلم: ج 3 ص 1458 ح 18 عن عبد اللّه بن عمرو.
11) الخصال: ص 93 ح 39 عن أبی بصیر عن الإمام الصادق علیه السلام، بحار الأنوار: ج 74 ص 90 ح 9؛ الفردوس: ج 1 ص 219 ح 842 عن أبی هریرة.
12) الحِبَرَةُ: وزان عِنَبَة، ثوب یمانیّ من قُطْن أو کَتّان، مخطّط (المصباح المنیر: ص 118 «حبر»).
13) تفسیر ابن کثیر: ج 7 ص 68 عن عبد اللّه بن عمرو.
14) السنن الکبرى: ج 10 ص 152 ح 20169 عن أبی سعید الخدری؛ روضة الواعظین: ص 512 وفیه «من اللّه» بدل «منّی» ، بحار الأنوار: ج 75 ص 351 ح 59.
15) درر الأحادیث النبویّة: ص 48 عن الإمام زین العابدین عن آبائه علیهم السلام.
16) صحیح البخاری: ج 2 ص 517 ح 1357 و ج 1 ص 234 ح 629؛ الخصال: ص 343 ح 7 نحوه وکلّها عن أبی هریرة، بحار الأنوار: ج 26 ص 261 ح 41.
17) تاریخ دمشق: ج 66 ص 234 عن أبی هریرة.
18) مسند ابن حنبل: ج 3 ص 449 ح 9731 عن أبی هریرة؛ الإرشاد: ج 1 ص 304 عن الإمام علیّ علیه السلام نحوه، بحار الأنوار: ج 77 ص 421 ح 40.
19) شعب الإیمان: ج 6 ص 11 ح 7358 عن أبی هریرة.
20) الأمالی للطوسی: ص 454 ح 1015 عن محمّد بن مسلم عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، بحار الأنوار: ج 38 ص 196 ح 2443.