عمرو بن حمق بن کاهن خزاعى، از یاران بزرگوار پیامبر خدا و امیر مؤمنان و امام حسن علیهماالسلام بود. او بعد از صلح حدیبیه، اسلام آورد و از پیامبر صلى الله علیه و آله حدیث آموخت. او از آن جمله یاران با اخلاص بود که پس از پیامبر خدا، در کنار امیر مؤمنان ایستادند. وى در جنگ‌هاى امیر مؤمنان حضور داشت و در همه آنها با صلابت و پایدارى تمام، شرکت کرد. وفادارى او به امام على علیه السلام چندان بود که امام علیه السلام به او فرمود: «کاش در سپاه من، صد تن چون تو بودند!».
عمرو، از دوستان و همراهان حُجر بن عدى و از فریادگران بر ضدّ ستم اُمَویان بود، به طورى که معاویه، در صدد قتل او برآمد. عبد الرحمان بن حَکَم، در سال پنجاهم هجرى او را کُشت و سرش را براى معاویه فرستاد، و این، نخستین سر بُریده‌اى بود که در جهان اسلام، از شهرى به شهرى فرستاده مى‌شد. امام حسین علیه السلام از او با عبارت «بنده پاکى که عبادت، او را فرسود» ، یاد کرده است.
ر. ک: دانش‌نامه امیرالمؤمنین علیه السلام: ج 12 ص 259 266.
