جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

باب چهارم: روزه

زمان مطالعه: 2 دقیقه

باب چهارم، در ضمن پانزده فصل، از «روزه» سخن مى‌گوید. در فصل یکم، احادیث مرتبط با فضایل ماه رمضان و ویژگى‌ها و برکاتش آمده است و در پى این

همه، بحثى درباره مضمون روایاتى که نشانگر آن است که شیطان در ماه مبارک رمضان، در زنجیر است، آورده شده و در فصل دوم با عنوان «ضیافت خداوند» از شناخت و چگونگى آن سخن آورده شده و به مناسبت، این حدیث بسیار مهم نقل شده که:

الصَّومُ لى، و أنَا أجزى بِهِ.(1)

روزه، براى من است و خودم پاداش آن را مى‌دهم.

آن گاه، تحلیلى درباره این روایت و مفهوم دقیق آن، آمده است. ارج و منزلت روزه‌دار و برکات ضیافت الهى، مباحث بعدى است و آن گاه، پژوهشى درباره «مراتب روزه و روزه‌دارى» .

در فصل سوم، احادیث مرتبط با آمادگى مردمان و مؤمنان جهت «ضیافت الهى» عرضه شده است و همه نشانگر آن که پیامبر خدا، توجّهى بلیغ و تأکید بسیارى داشته که مؤمنان براى نشستن بر سرِ این سفره الهى و بهره‌ورى از آن، در خود، آمادگى و ظرفیت لازم را فراهم آورند.

فصل چهارم، گزارش دعاهاى آمادگى براى ضیافت الهى است و در فصل پنجم، از اسباب و زمینه‌هایى گفتگو شده است که آمادگى براى روزه‌دارى را بیان مى‌دارند.

فصل ششم، «آداب روزه‌دارى» را بیان و با آنچه روزه‌دار باید بدان قبل از فرا رسیدن ماه رمضان توجّه کند، ادامه مى‌یابد و پس از آن، شایستگى‌ها و بایستگى‌هاى روزه‌دار آمده است. نیز مستحبّات ماه مبارک رمضان، برشمرده شده

است، با بیانى دل‌نشین از عارف واصل، حاج میرزا جواد آقا ملکى تبریزى، که در ادامه آمده است. برخى از این مستحبّات، عبارت‌اند از: نماز گزاردنِ بسیار، قرآن خواندن فراوان، یاد خداى را بر زبان راندن و تلاش بر به جا آوردن عمره و. . . .

فصل هشتم، مخصوص «دعاهاى ماه رمضان» است که فصلى است درازْدامن و پس از آن، اعمال استحبابى ویژه دهه آخرینِ ماه با سخنى بیدارگر از عارف بزرگ شیعى سیّد بن طاووس.

در فصل دهم، «نوافل» رمضان، گزارش شده است با تحلیلى از «فضیلت نوافل ماه رمضان و ترغیب بدان» .

در فصل یازدهم از «لیلة القدر» ، ویژگى‌هاى آن و این که لیلة القدر، در تمام سال‌ها استمرار دارد، سخن به میان آمده است و این که لیلة القدر چیست و کدام است.

احادیث نبوى با مضامین مختلف در این باره، در فصل دوازدهم عرضه شده است. پس از روایات، بحثى آمده است درباره معناى «لیلة القدر» و ویژگى‌هاى آن، و این که لیلة القدر، ویژه «ولىّ اللّه» است. مفهوم «خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» ، همارگىِ لیلة القدر وتعیین آن، این که لیلة القدر با اختلاف افق در مکان‌ها و اقالیم مختلف، چگونه قابل تصوّر است و در آخر، بیان برترین عمل در شب‌هاى قدر و سیره امامان علیهم السلام در آن شب‌ها، نیز تأکید بر احیا و دعا با نکته‌اى لطیف از سیّد بن طاووس در ادامه آنچه گزارش شده، آمده است.

فصل چهاردهم، درباره وداع با رمضان است، با بحثى درباره آداب خروج از ماه رمضان.

فصل پانزدهم، ویژه «عید فطر» و مسائل مرتبط با آن است که فصل پایانى این باب نیز هست.


1) تهذیب الأحکام: ج 4 ص 152 ح 420، بحار الأنوار: ج 96 ص 255 ح 31؛ صحیح البخارى: ج 6 ص 2723 ح 7054 وص 2741 ح 7100 وص 13 ح 7177.