21 / 1
الاسترجاعُ عِندَ المُصِیبَةِ
الکتاب
» وَلَنَبْلُوَنَّکُم بِشَىْ ءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَ لِ وَ الْأَنفُسِ وَ الثَّمَرَ تِ وَبَشِّرِ الصَّـبِرِینَ – الَّذِینَ إِذَآ أَصَـبَتْهُم مُّصِیبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّـآ إِلَیْهِ رَ جِعُونَ » .(1)
الحدیث
11606.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إنَّ أهلَ المُصیبَةِ لَتَنزِلُ بِهِمُ المُصیبَةُ فَیَجزَعُونَ فَیَمُرُّ بهِم مارٌّ مِنَ الناسِ فَیَستَرجِعُ فیکونُ أعظَمَ أجرا مِن أهلِها .(2)
11607.عنه صلى الله علیه و آله : أربَعٌ مَن کُنَّ فیهِ کانَ فی نُورِ اللّه ِ الأعظَمِ : شهادَةُ أن لا إلهَ إلّا اللّه ُ وأنّی رسـولُ اللّه ِ ، ومَن إذا أصابَتهُ مُصیبَةٌ قالَ : إنّا للّه ِ وإنّا إلَیهِ راجِعونَ، ومَن إذا أصابَ خَیرا قالَ : الحَمـدُ للّه ِ رَبِّ العالَمِـینَ، ومَن إذا أصابَ خَطیئةً قالَ : أستَغفِرُ اللّه َ وأتُوبُ إلَیهِ .(3)
21 / 1
استرجاع در هنگام مصیبت(4)
قرآن
«و قطعاً شما را به چیزى از [قبیلِ]ترس و گرسنگى ، و کاهشى در اموال و جان ها و محصولات، مى آزماییم. و مژده ده شکیبایان را؛ [همان]کسانى که چون مصیبتى به آنان برسد، مى گویند: «إنّا للّه ِ وإنّا إلیه راجعون ؛ ما از خداییم و به سوى او برمى گردیم»» .
حدیث
11606.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : [گاه] مصیبتى بر خانواده اى وارد مى شود و بى تابى مى کنند و همان گاه، ره گذرى بر آنان مى گذرد و اِستِرجاع مى گوید. اجر این ره گذر، بیشتر از اجر آن مصیبت دیدگان است .
11607.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : چهار چیز است که هر کس آنها را داشته باشد، در نور اعظم خداوند [غرق] است : گواهى دادن به این که معبودى جز خدا نیست و این که من ، فرستاده خدا هستم ؛ و کسى که چون مصیبتى به او رسد ، بگوید : «انّا للّه و إنّا إلیه راجعون؛ ما از خداییم و به سوى او بر مى گردیم «؛ و کسى که هر گاه کار خیرى انجام دهد ، بگوید : «الحمد للّه ِ ربّ العالمین؛ ستایش ، خدا را که پروردگار جهانیان است » ؛ و کسى که هر گاه گناهى کند ، بگوید : «أستغفر اللّه َ وأتوب إلیه؛ از خداوند ، آمرزش مى خواهم و به درگاه او توبه مى کنم» .
21 / 2
المُصِیبَةُ بِالوَلَدِ
11608.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن ثَکِلَ ثَلاثَةً مِن صُلبِهِ فاحتَسَبَهُم على اللّه ِ عَزَّوجلَّ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ .(5)
11609.مسکّن الفؤاد عن قَبِیصَةَ بن برمة : کنتُ عندَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله جالسا ، إذ أتَتهُ امرَأةٌ فقالَت : یا رسولَ اللّه ِ ، ادعُ اللّه لی فإنَّهُ لیسَ یَعیشُ لی وَلَدٌ ، قالَ صلى الله علیه و آله : وکَم ماتَ لکِ [وَلَدٌ](6) ؟ قالَت : ثلاثةٌ، قالَ : لقد احتُظِرتِ مِن النارِ بحِظارٍ شَدیدٍ .(7)
21 / 3
أدَبُ المُصابِ
11610.الأمالی للطوسی عن عائشه : لَمّا ماتَ إبراهیمُ بَکَى النبیُّ صلى الله علیه و آله حتّى جَرَت دُموعُهُ على لِحیَتِهِ، فقیلَ لَهُ : یا رسولَ اللّه ِ، تَنهى عنِ البُکاءِ وأنتَ تَبکی ؟! فقالَ : لیسَ هذا بُکاءً، وإنّما هذهِ رَحمَةٌ، ومَن لا یَرحَمْ لا یُرحَمْ .(8)
11611.بحار الأنوار عن جابر بن عبداللّه : أخَذَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله بِیَدِ عبدِ الرحمنِ بنِ عَوفٍ فَأتى إبراهیمَ وهو یَجودُ بنفسِهِ ، فَوَضَعَهُ فی حِجرِهِ فقالَ : یا بُنَیَّ ، إنّی لا أملِکُ لکَ مِنَ اللّه ِ شَیئا ، وذَرَفَت عَیناهُ، فقالَ لَهُ عبدُ الرحمنِ : یا رسولَ اللّه ِ ، تَبکِی ؟ أوَلَم تَنهَ عنِ البُکاءِ؟ قالَ : إنّما نَهَیتُ عنِ النَّوحِ، عن صَوتَینِ أحمَقَینِ فاجِرَینِ : صوتٌ عِند نِعَمٍ : لَعِبٌ ولَهوٌ ومَزامیرُ شیطانٍ، وصوتٌ عندَ مُصیبَةٍ : خَمْشُ وُجوهٍ وشَقُّ جُیوبٍ ورَنَّـةُ شیطانٍ . إنّما هذهِ رحمَةٌ، مَن لا یَرحَمْ لا یُرحَمْ، لولا أنّهُ أمرٌ حَقٌّ، ووَعدٌ صِدْقٌ، وسَبیلٌ باللّه ِ وإنَّ آخِرَنا سَیَلحَقُ أوَّلَنا لَحَزَنّا علَیکَ حُزنا أشَدَّ مِن هذا، وإنّا بکَ لَمَحزُونُونَ ، تَبکِی العَینُ، ویَدمَعُ القَلبُ، ولا نَقولُ ما یُسخِطُ الرَّبَّ عَزَّوجلَّ .(9)
21 / 2
مصیبت مرگ فرزند
11608.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که در داغ سه فرزند خود ، سوگوار شود و [اجر] مرگ آنها را به حساب خداوند عز و جل بگذارد ، بهشت بر او واجب مى گردد .
11609.مسکّن الفؤاد ـ به نقل از قَبِیصَة بن برمه ـ: نزد پیامبر صلى الله علیه و آله نشسته بودم که زنى آمد و از مرگ فرزندانش شکوه کرد و گفت: اى پیامبر خدا! از خدا براى من ، طلبِ فرزند کن. پیامبر خدا به او فرمود : «چند فرزند از تو مُرده است؟». گفت : سه تا . فرمود : «تو در برابر آتش ، حصار محکمى بر گِرد خود کشیده اى» .
21 / 3
ادب مصیبتْ دیده
11610.الأمالى ، طوسى ـ به نقل از عایشه ـ: هنگامى که ابراهیم (پسر پیامبر خدا) در گذشت، پیامبر صلى الله علیه و آله چندان گریست که اشک هایش بر محاسنش جارى گشت . گفته شد : اى پیامبر خدا! شما از گریستن نهى مى کنى و خود مى گِریى؟! فرمود : «این، گریه نیست ؛ بلکه رحم است ، و هر که رحم نکند، به او رحم نمى شود» .
11611.بحار الأنوار ـ به نقل از جابر بن عبد اللّه ـ: پیامبر خدا ، دست عبد الرحمان بن عوف را گرفت و نزد ابراهیم آمد که در حال جان دادن بود . پس او را در دامن خود گذاشت و فرمود : «فرزند عزیزم! در برابر خواست خدا، کارى از من ساخته نیست» و از چشمانش ، اشک سرازیر شد . عبد الرحمان گفت : اى پیامبر خدا! گریه مى کنى؟ مگر شما خود از گریستن نهى نفرمودى؟ پیامبر خدا فرمود : «من ، از نوحه کردن نهى کردم ؛ از دو صداى احمقانه و زشت : صدایى به هنگام خوشى ـ یعنى لهو و لعب و ساز و آواز شیطانى ـ ، و صدایى به هنگام مصیبت ـ یعنى خراشیدن چهره و دریدن گریبان و فریاد شیطانى ـ ؛ امّا این گریه من، از سرِ رحم و دلسوزى است و کسى که رحم نکند، به او رحم نمى شود . اگر نبود که مرگ، حقّ است و وعده اى است تخلّف ناپذیر و راه خداست که باید رفت و [به ناچار] بازماندگانِ ما به رفتگانمان مى پیوندند ، هر آینه ، بیش از این، براى تو اندوهگین مى شدیم . ما براى تو غمگینیم . چشم مى گِرید و دلْ اشک مى ریزد ؛ امّا سخنى که خداوند عز و جل را ناخشنود سازد ، بر زبان نمى آوریم» .
21 / 4
البُکاءُ عَلى مَوتِ المؤمنِ
11612.سنن النسائی عن أبی هریرة : ماتَ مَیِّتٌ مِن آلِ رسولِ اللّه ِ صلى الله علیه و آله فاجتَمَعَ النِّساءُ یَبکِینَ علَیهِ فقامَ عمرُ یَنهاهُنَّ ویَطرُدُهُنَّ ، فقالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : دَعهُنَّ یا عمرُ ، فإنّ العَینَ دامِعةٌ والقَلبَ مُصابٌ والعَهدَ قریبٌ .(10)
21 / 5
النِّیاحةُ عَلى المَیِّتِ
11613.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : النِّیاحَةُ عملُ الجاهِلیَّةِ .(11)
11614.عنه صلى الله علیه و آله ـ لَمّا بَکى عندَ مَوتِ بعضِ وُلدِهِ ، فقیلَ لَهُ: لَم أنهَکُم عنِ البُکاءِ، وإنّما نَهَیتُکُم عنِ النَّوحِ والعَوِیلِ .(12)
21 / 6
الجَزَعُ عِندَ المُصِیبَةِ
11615.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن یَعرِفِ البلاءَ یَصْبِرْ علَیهِ،ومَن لا یَعرِفْهُ یُنْکِرْهُ .(13)
21 / 4
گریستن بر مرگ مؤمن
11612.سنن النسائى ـ به نقل از ابو هُرَیره ـ: یکى از افراد خاندان پیامبر خدا در گذشت . زن ها جمع شده بودند و بر او مى گریستند ، که عمر برخاست و آنان را از گریستن ، نهى کرد و شروع به متفرّق کردن آنها نمود . پیامبر خدا فرمود : «اى عمر! رهایشان کن ؛ چرا که چشم، اشکبار است و دل، مصیبت دیده و داغشان تازه است».
21 / 5
نوحه کردن براى مُرده
11613.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : شیون کردن ، کار جاهلیت است .
11614.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله ـ وقتى که در مرگ یکى از فرزندانش گریست و به ایشان: من ، شما را از گریستن نهى نکردم؛ بلکه از نوحه کردن ، منع کردم .
21 / 6
بى تابى هنگام مصیبت
11615.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : کسى که [حکمتِ] بلا را بشناسد، بر آن شکیبایى مى ورزد؛ ولى کسى که آن را نشناسد، از آنْ بدش مى آید.
11616.عنه صلى الله علیه و آله : صَوتانِ یُبغِضُهما اللّه ُ : إعْوالٌ عند مُصیبَةٍ ، ومِزْمارٌ عند نِعمَةٍ .(14)
11617.عنه صلى الله علیه و آله : لیسَ مِنّا مَن ضَرَبَ الخُدودَ وشَقَّ الجُیوبَ .(15)
21 / 7
النِّیاحةُ المَمدوحَةُ
11618.کتاب من لا یحضره الفقیه : لَمَّا انصَرَفَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله مِن وَقعَةِ اُحُدٍ إلى المَدینةِ سَمِعَ مِن کُلِّ دارٍ قُتِلَ مِن أهلِها قَتِیلٌ نَوحا وبُکاءً، ولَم یَسمَعْ مِن دارِ حَمزَةَ عَمِّهِ فقالَ صلى الله علیه و آله : لکنْ حمزةُ لا بَواکِیَ لَهُ، فَآلَى أهلُ المَدینةِ أن لا یَنُوحُوا على مَیِّتٍ ولا یَبکُوهُ حتّى یَبدَؤوا بحمزةَ فَیَنُوحُوا علَیهِ ویَبکُوهُ .(16)
11619.بحار الأنوار : إنَّ فاطمةَ علیهاالسلام ناحَت على أبیها، وأنّهُ صلى الله علیه و آله أمَرَ بِالنَّوحِ على حمزةَ .(17)
21 / 8
کِتمانُ المُصِیبَةِ
11620.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مِن کُنُوزِ البِرِّ : کِتمانُ المَصائب والأمراضِ والصَّدَقةِ .(18)
21 / 9
ما یُهَوِّنُ المَصائِبَ
11621.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن زَهِدَ فی الدنیا هانَت علَیهِ المُصیباتُ .(19)
11616.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : دو صدایند که خداوند ، از آنها نفرت دارد : فغان کردن به هنگام مصیبت ، و صداهاى هنگام خوشى و شادى [یعنى نوحه گرى و آوازه خوانى] .
11617.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : از ما نیست کسى که [در مصیبت] به صورت [خود] سیلى زند و گریبان بدَرَد .
21 / 7
نوحه گرىِ ستوده
11618.کتاب من لا یحضره الفقیه : هنگامى که پیامبر خدا از جنگ اُحد به مدینه برگشت ، از هر خانه اى که عضوى از اعضاى آن کشته شده بود ، صداى نوحه و گریه شنید؛ امّا از خانه عموى خود ، حمزه، صدایى نشنید . پس فرمود : «حمزه ، گریه کننده ندارد!» . مردم مدینه ، سوگند یاد کردند که از آن پس، پیش از نوحه و گریه براى هر مُرده اى، بر حمزه نوحه سرایى و گریه کنند .
11619.بحار الأنوار : فاطمه علیهاالسلام براى پدر خود ، نوحه کرد. پیامبر خدا نیز دستور داد براى حمزه ، نوحه گرى کنند .
21 / 8
پوشیده داشتن مصیبت
11620.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : پوشیده داشتن مصیبت ها و بیمارى ها و صدقه ، از گنج هاى نیکى است .
21 / 9
آنچه مصیبت ها را آسان مى کند
11621.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : کسى که از دنیا دل بر کنَد ، مصیبت ها بر او آسان مى شوند .
11622.عنه صلى الله علیه و آله : مَن عَظُمَت عِندَهُ مُصیبَةٌ فَلیَذکُرْ مُصیبَتَهُ بی؛ فإنّها سَتَهُونُ علَیهِ .(20)
11623.عنه صلى الله علیه و آله : مَن اُصِیبَ بمُصیبَةٍ فَلیَذکُرْ مُصیبَتَهُ بی؛ فإنّها أعظَمُ المَصائبِ .(21)
11624.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : إذا اُصِبتَ بمُصیبَةٍ فاذکُرْ مَصابَکَ برسولِ اللّه ِ صلى الله علیه و آله ؛ فإنَّ الناسَ لَم یُصابُوا بمِثلِهِ أبدا ، ولن یُصابُوا بِمِثلِهِ أبدا .(22)
21 / 10
تَعزِیَةُ المُصابِ
11625.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : مَن عَزّى مُصابا کانَ لَهُ مِثلُ أجرِهِ .(23)
11626.عنه صلى الله علیه و آله : مَن عَزّى أخاهُ المُؤمِنَ فی (مِن) مُصیبَةٍ کَساهُ اللّه ُ عَزَّوجلَّ حُلَّةً خَضراءَ یُحبَرُ بِها یَومَ القِیامَةِ .(24)
11627.الإمامُ علیٌّ علیه السلام : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله إذا عَزّى قالَ : آجَرَکُمُ اللّه ُ ورَحِمَکُم ، وإذا هَنَّأ قالَ : بارَکَ اللّه ُ لَکُم وبارَکَ عَلَیکُم .(25)
11628.مسکّن الفؤاد : لَمّا قُبِضَ رَسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله أحدَقَ بِهِ أصحابُهُ فبَکَوا حَولَهُ ، وَاجتَمَعوا ، فدَخَلَ رَجُلٌ أشهَبُ اللِّحیَةِ ، جَسیمٌ صَبیحٌ ، فتَخَطّى رِقابَهُم فبَکى ، ثُمّ التَفَتَ إلى أصحابِ رَسولِ اللّه ِ صلى الله علیه و آله فقالَ : إنَّ فی اللّه ِ عَزاءً مِن کُلِّ مُصیبَةٍ ، وعِوَضا مِن کُلِّ فائتٍ ، وخَلَفا مِن کُلِّ هالِکٍ ، فإلَى اللّه ِ فأنِیبوا ، وإلَیهِ فارغَبوا ، ونَظَرَهُ إلَیکُم فیالبَلاءِ فَانظُروا ؛ فإنَّ المُصابَ مَن لَم یُؤجَرْ ، وانصَرَفَ . فقالَ بَعضُهُم لِبَعضٍ : تَعرِفونَ الرَّجُلَ ؟ فقالَ عَلِیٌّ علیه السلام : نَعَم ، هذا أخو رَسولِ اللّه ِ صلى الله علیه و آله الخَضِرُ علیه السلام .(26)
11622.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که برایش مصیبتى بزرگ پیش آید و او مصیبتِ درگذشت مرا یاد کند ، مصیبتش بر وى آسان خواهد شد .
11623.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : به هر که مصیبتى رسد ، مصیبت [درگذشتِ] مرا به یاد آورد ؛ زیرا آن، بزرگ ترین مصیبت است .
11624.امام صادق علیه السلام : هر گاه مصیبتى به تو رسید ، مصیبت [رحلت] پیامبر خدا را به یاد بیاور ؛ زیرا مردم ، هرگز مصیبتى چون مصیبت [رحلت] پیامبر خدا به خود ندیده اند و هیچ گاه هم چنان مصیبتى نخواهند دید .
21 / 10
تسلیت دادن به سوگوار
11625.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که سوگوارى را تسلیت دهد، اجرى همانند اجر او دارد.
11626.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر که برادر مؤمن خود را در سوگى تسلّا دهد، خداوند عز و جل در روز قیامت، تن پوشى سبز رنگ و شادى آور، بر او مى پوشانَد.
11627.امام على علیه السلام : پیامبر صلى الله علیه و آله هر گاه تسلیت مى داد، مى فرمود: «خداوند ، پاداشتان دهد و شما را مشمولِ رحمت خویش گردانَد!». و هر گاه تبریک مى گفت، مى فرمود: «خداوند به شما برکت دهد و مبارک گرداند!».
11628.مسکّن الفؤاد: وقتى پیامبر صلى الله علیه و آله درگذشت، اصحاب ، بر گِردش حلقه زدند و پیرامونش گریستند و همگى جمع شدند. مردى که محاسنى جوگندمى داشت و تنومند و خوش سیما بود، وارد شد و جمعیت را شکافت و جلو آمد و گریست. آن گاه، رو به اصحاب پیامبر خدا کرد و گفت: «خداى را در هر سوگى، تسلیتى است و براى هر از دست رفته اى، عوض مى دهد و براى هر رفته اى، جاى گزینى قرار مى دهد. پس به خداوند ، روى کنید و به او بگرایید. و در هنگام بلا، به شما مى نگرد [که آیا بى تابى مى کنید یا شکیبایى] . پس مواظب باشید؛ زیرا مصیبت دیده[ى واقعى]، کسى است که [در برابر اندوهش] اجرى نصیبش نشود». اصحاب از یکدیگر پرسیدند: این مرد را مى شناسید؟ على علیه السلام فرمود: «آرى . این، برادر پیامبر خدا، خضر علیه السلام است».
21 / 11
النَّهیُ عن الشَّماتَةِ بِالمُصابِ
11629.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : لا تُظهِرِ الشَّماتَةَ بأخیکَ فَیَرحَمَهُ اللّه ُ ویَبتَلیَکَ .(27)
21 / 11
نهى از شادى کردن در مصیبت دیگران
11629.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : از مصیبت (گرفتارى) برادرت اظهار شادى مکن ؛ که خداوند به او رحم مى کند و تو را گرفتار مى سازد .
1) البقرة : 155 و 156.
2) الدعوات : ص 286 ح 13 ، بحار الأنوار : ج 82 ص 132 ح 16.
3) مشکاة الأنوار : ص 260 ح 767 عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحارالأنوار : ج 77 ص 144 ح 37.
4) به زبان آوردنِ «إنّا للّه ِ و إنّا إلیه راجعون؛ ما از خداییم و به سوى او باز مى گردیم».
5) الخصال : ص 180 ح 245 عن عقبة بن عامر.
6) ما بین المعقوفین أثبتناه من بحارالأنوار.
7) مسکن الفوائد : ص 39 ، بحار الأنوار : ج 82 ص 121 ح 13.
8) الأمالی للطوسی : ص 388 ح 850 ، بحارالأنوار : ج 22 ص 151 ح 1.
9) بحار الأنوار : ج 82 ص 90 ح 43.
10) سنن النسائی : ج 4 ص 19.
11) بحار الأنوار : ج 82 ص 103 ح 50 نقلاً عن شهاب الأخبار.
12) دعائم الإسلام : ج 1 ص 225 عن الإمام علیّ علیه السلام ، بحارالأنوار : ج 82 ص 101 ح 48.
13) الأمالی للصدوق : ص 577 ح 788 عن أبی الصباح الکنانی عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحارالأنوار : ج 77 ص 115 ح 8.
14) تحف العقول : ص 40 ، بحارالأنوار : ج 77 ص 143 ح 35.
15) مسکن الفؤاد : ص 99 عن إبن مسعود ، بحار الأنوار : ج 82 ص 93 ح 45.
16) کتاب من لا یحضره الفقیه : ج 1 ص 183 ح 553 ، بحارالأنوار : ج 82 ص 104 ح 53.
17) بحار الأنوار : ج 82 ص 84 ح 26 نقلاً عن مسکن الفؤاد.
18) الدعوات : ص 167 ح 462 ، بحار الأنوار : ج 82 ص 103 ح 50.
19) کنز الفوائد : ج 2 ص 163 ، بحارالأنوار : ج 77 ص 171 ح 7.
20) مسکن الفؤاد : ص 110 ، بحار الأنوار : ج 82 ص 84 ح 26.
21) قرب الإسناد : ص 94 ح 319 عن الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام ، بحارالأنوار : ج 82 ص 73 ح 3.
22) الأمالی للطوسی : ص 681 ح 1448 عن عمرو بن سعید بن هلال ، بحارالأنوار : ج 22 ص 545 ح 60.
23) الکافی : ج 3 ص 205 ح 2 عن وهب عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحار الأنوار : ج 82 ص 94 ح 46.
24) مسکّن الفؤاد : ص 106 عن محمّد بن عمر بن حزم ، بحارالأنوار : ج 82 ص 94 ح 46.
25) مسکّن الفؤاد : ص 108 ، بحارالأنوار : ج 104 ص 126 ح 85.
26) مسکّن الفؤاد : ص 109 ، بحارالأنوار : ج 82 ص 97 ح 47.
27) الأمالی للصدوق : ص 297 ح 331 عن واثلة بن الأسقع ، بحارالأنوار : ج 75 ص 213 ح 5.