41 / 1
حُرْمَةُ قَتلِ النَّفسِ
الکتاب
«مِنْ أَجْلِ ذلِکَ کَتَبْنا عَلى بَنِی إِسْرائِیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی اَلْأَرْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ اَلنّاسَ جَمِیعاً وَ مَنْ أَحْیاها فَکَأَنَّما أَحْیَا اَلنّاسَ جَمِیعاً وَ لَقَدْ جاءَتْهُمْ رُسُلُنا بِالْبَیِّناتِ ثُمَّ إِنَّ کَثِیراً مِنْهُمْ بَعْدَ ذلِکَ فِی اَلْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ».(1)
«وَ لا تَقْتُلُوا اَلنَّفْسَ اَلَّتِی حَرَّمَ اَللّهُ إِلاّ بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِیِّهِ سُلْطاناً فَلا یُسْرِفْ فِی اَلْقَتْلِ إِنَّهُ کانَ مَنْصُوراً».(2)
«وَ مَنْ یَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِیها وَ غَضِبَ اَللّهُ عَلَیْهِ وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذاباً عَظِیماً».(3)
الحدیث
6894 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: أعتَى الناسِ مَن قَتَلَ غیرَ قاتِلِهِ، أو ضَرَبَ غیرَ ضارِبِهِ.(4)
41 / 1
حرام بودنِ آدمکُشى
قرآن
«از این رو، بر فرزندان اسرائیل مقرّر داشتیم که هر کس، کسى را جز به قصاص قتل یا [به کیفر]فسادى در زمین بکُشد، چنان است که گویى همه ی مردم را کشته باشد. و هر کس کسى را زنده بدارد، چنان است که گویى تمام مردم را زنده داشته است. و قطعاً پیامبران ما، دلایل آشکار براى آنان آوردند [با این همه] پس از آن، بسیارى از ایشان، در زمین زیاده‌روى مى‌کنند» .
«و نفسى را که خداوند حرام کرده است، جز به حق مکشید؛ و هر کس مظلوم کشته شود، به سرپرست وى، قدرتى داده‌ایم پس [او] نباید در قتل زیاده‌روى کند؛ زیرا او [از طرف شرع] یارى شده است» .
«و هر کس عمداً مؤمنى را بکُشد، کیفرش دوزخ است که در آن، ماندگار خواهد بود؛ و خدا بر او خشم مى‌گیرد و لعنتش مى‌کند و عذابى بزرگ برایش آماده ساخته است».
حدیث
6894 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: سرکش‌ترینِ مردم، کسى است که بى‌گناهى را که قصد کشتن او را نداشته است، بکُشد یا غیر زننده ی خود را بزند.
6895 . عنه صلى الله علیه و آله: إنّ أعتَى الناسِ علَى اللّهِ تعالى مَن قَتَلَ غیرَ قاتِلِهِ، و مَن ضَرَبَ مَن لم یَضرِبهُ.(5)
6896 . عنه صلى الله علیه و آله: لا یَزالُ العَبدُ فی فُسحَةٍ مِن دِینِهِ ما لم یُصِبْ دَما حَراما.(6)
6897 . عنه صلى الله علیه و آله: لا یَزالُ قَلبُ العَبدِ یَقبَلُ الرَّغبَةَ و الرَّهبَةَ حتّى یَسفِکَ الدمَ الحَرامَ، فإذا سَفَکَهُ نُکِسَ قَلبُهُ، صارَ کأنَّهُ کِیرٌ مُحْمٍ أسوَدُ مِن الذَّنبِ، لا یَعرِفُ مَعروفا و لا یُنکِرُ مُنکَرا.(7)
6898 . عنه صلى الله علیه و آله: أوَّلُ ما یُقضى بینَ الناسِ یَومَ القِیامَةِ فی الدِّماءِ.(8)
6899 . عنه صلى الله علیه و آله: أوَّلُ ما یَحکُمُ اللّهُ فیهِ یَومَ القِیامَةِ الدِّماءُ، فَیُوقِفُ ابنَی آدَمَ فَیَفصِلُ بینَهُما، ثُمّ الذینَ یَلونَهُما مِن أصحابِ الدِّماءِ حتّى لا یَبقى مِنهُم أحَدٌ، ثُمّ الناسُ بعدَ ذلکَ حتّى یَأتِیَ المَقتولُ بقاتِلِهِ، فَیَتَشَخَّبَ فی دَمِهِ وجهُهُ فیقولَ: هذا قَتَلَنی، فیَقولُ: أنتَ قَتَلتَهُ؟ فلا یَستَطیعُ أن یَکتُمَ اللّهَ حَدیثا.(9)
6900 . عنه صلى الله علیه و آله: لَزَوالُ الدنیا جَمیعا أهوَنُ علَى اللّهِ مِن دَمٍ سُفِکَ بغیرِ حَقٍّ.(10)
6901 . عنه صلى الله علیه و آله: یَجیءُ المقتولُ آخِذا قاتِلَهُ وأوداجُهُ تَشخَبُ دَما عندَ ذِی العِزَّةِ، فیقولُ: یا رَبِّ، سَلْ هذا فِیمَ قَتَلَنی؟ فیَقولُ: فِیمَ قَتَلتَهُ؟ قالَ: قَتَلتُهُ لِتَکونَ العِزَّةُ لفلانٍ، قیلَ: هِی للّهِ‌ِ.(11)
6902 . عنه صلى الله علیه و آله: یَجیءُ الرجلُ آخِذا بِیَدِ الرَّجُلِ فیَقولُ: یا رَبِّ هذا قَتَلَنی، فیقولُ اللّهُ لَهُ: لِمَ قَتَلتَهُ؟ فیقولُ: قَتَلتُهُ لِتَکونَ العِزّةُ لکَ، فیقولُ: فإنّها لی ویَجیءُ الرجُلُ آخِذا بیدِ الرجُلِ فیقولُ: أی رَبِّ إنَّ هذا قَتَلَنی، فیقولُ اللّهُ: لِمَ قَتَلتَهُ؟ فیقولُ: لِتَکونَ العِزّةُ
6895 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: سرکش‌ترینِ مردم بر خداوند متعال، کسى است که آن را که قصد کشتن او را نداشته است، بکُشد و آن را که او را نزده، بزند
6896 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بنده، تا زمانى که خون به ناحقى را نریزد، از گشایش دینى برخوردار است
6897 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: دل بنده، همیشه پذیراى بیم و امید است، تا آن گاه که خونى را به ناحق بریزد. پس چون خون ریخت، دلش واژگون مى‌شود و بر اثر گناه، مانند کوره ی آهنگرى تفتیده و سیاه مى‌شود و دیگر، نه کار خوب را خوب مى‌داند و نه کار بد را زشت مى‌شمارد.
6898 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: در روز قیامت، نخستین چیزى که درباره ی آن میان مردم داورى مى‌شود، خون است.
6899 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نخستین چیزى که خداوند در روز قیامت درباره ی آن به داورى مى‌پردازد، [ریختن]خون است. خدا، دو فرزند آدم علیه السلام (هابیل و قابیل) را نگه مى‌دارد و میان آنها داورى مى‌کند. سپس، میان کسانى که بعد از آنها آمده‌اند و دعواى خونى دارند، حکم مى‌شود، تا جایى که از آنها کسى باقى نمى‌مانَد و حساب دیگر مردمان، پس از آنهاست، تا جایى که مقتول با چهره‌اى خون‌آلود، قاتل خود را مى‌آورد و مى‌گوید: این، مرا کُشت.
خداوند مى‌فرماید: «تو او را کشتى؟» و او نمى‌تواند سخنى را از خدا کتمان کند.
6900 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: اگر همه ی دنیا نابود شوند، نزد خدا اهمّیتش کمتر از خونى است که به ناحق ریخته شود.
6901 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: [روز قیامت] مقتول، در حالى که از شاه‌رگ‌هاى گردنش خون فوران مى‌کند، قاتل خود را مى‌گیرد و به پیشگاه خداوند قدرتمند مى‌آورد ومى‌گوید: پروردگارا! از این بپرس که به چه جرمى مرا کُشت؟
خداوند مى‌فرماید: «به چه گناهى او را کشتى؟» .
مى‌گوید: او را کشتم تا فلانى به عزّت و قدرت برسد.
به او گفته شود: «عزّت و اقتدار، از آنِ خداست».
6902 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: [روز قیامت] مردى، در حالى که دست مردى را گرفته است، مى‌آید و مى‌گوید: اى پروردگار من! این، مرا کُشت.
خداوند به او مى‌فرماید: «چرا او را کشتى؟» .
پاسخ مى‌دهد: او را کشتم، تا عزّت و اقتدار، از آنِ تو باشد.
خداوند مى‌فرماید: «آن، از آنِ من است».
مرد دیگرى در حالى که دست مردى را گرفته است، مى‌آید و مى‌گوید: پروردگار من! این، مرا کُشت.
خداوند مى‌فرماید: «چرا او را کُشتى؟».
لفلانٍ، فیقولُ: فإنّها لَیسَت لفلانٍ، فَیَبُوءُ بِإثمِهِ.(12)
6903 . الإمام زین العابدین علیه السلام: قالَ رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: لا یَغُرَّنَّکُم رَحبُ الذِّراعَینِ بالدَّمِ، فإنَّ لَهُ عِندَ اللّهِ عزوجل قاتِلاً لا یَموتُ قالوا: یارسولَ اللّهِ، و ما قاتِلٌ لا یَموتُ؟ فقالَ: النارُ.(13)
6904 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله – مِن خُطبتِهِ فی حِجّةِ الوَداعِ -: إنّ دماءَکُم و أموالَکُم علَیکُم حَرامٌ کَحُرمَةِ یومِکُم هذا فی شَهرِکُم هذا فی بَلَدِکُم هذا إلى یَومِ تَلقَونَهُ فَیَسألُکُم عن أعمالِکُم.(14)
6905 . عنه صلى الله علیه و آله – فی قَتیلٍ وُجِدَ لا یُدرى مَن قَتَلَهُ -: یُقتَلُ رجُلٌ مِن المُسلمینَ لا یُدرى مَن قَتَلَهُ؟ ! و الذی نفسی بِیَدِهِ، لو أنَّ أهلَ السماواتِ و الأرضِ اجتَمَعوا على قَتلِ مؤمنٍ أو رَضُوا بهِ لَأدخَلَهُمُ اللّهُ فی النارِ، و الذی نفسِی بیَدِهِ، لا یَجلِدُ أحَدٌ أحَدا ظُلماً إلّا جُلِدَ غَدا فی نارِ جَهنَّمَ.(15)
6906 . عنه صلى الله علیه و آله – ایضا -: یا أیُّها الناسُ، أیُقتَلُ قَتیلٌ و أنا بَینَ أظهُرِکُم لا یُعلَمُ مَن قَتَلَهُ؟ ! لو أنّ أهلَ السماءِ و الأرضِ اجتَمَعُوا على قَتلِ رجُلٍ مُسلمٍ لَعَذَّبَهُم اللّهُ بلا عَددٍ و لا حِسابٍ.(16)
6907 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن أعانَ على قَتلِ مؤمنٍ بشَطرِ کَلِمَةٍ لَقِیَ اللّهَ یَومَ القِیامَةِ مَکتوبٌ بینَ عَینَیهِ: آیِسٌ مِن رَحمَةِ اللّهِ.(17)
پاسخ مى‌دهد: براى آن که فلانى به عزّت و اقتدار برسد.
خداوند مى‌فرماید: «عزّت و اقتدار، از آنِ او نیست». پس به انتقام خون او کشته مى‌شود.
6903 . امام زین العابدین علیه السلام: پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: «کسى که در ریختن خون، گستاخ و بى پرواست، شما را نفریبد؛ زیرا براى او نزد خداوند، قاتلى است که مرگ ندارد».
گفتند: اى پیامبر خدا! آن، چه قاتلى است که نمى‌میرد؟
فرمود: «آتش».
6904 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله – در خطبه ی حَجّة الوداع -: همانا خون‌ها و اموال شما بر شما حرام است، همچون حرمت این روزتان در این ماهتان در این شهرتان، تا روزى که خدا را دیدار کنید و از اعمال و کردارهایتان از شما بپرسد.
6905 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله – درباره ی جنازه ی مقتولى که پیدا شده بود و قاتلش معلوم نبود -: مردى از مسلمانان کشته مى‌شود و معلوم نیست چه کسى او را کشته است؟ سوگند به آن که جانم در دست اوست، اگر همه ی اهل آسمان‌ها و زمین در کشتن مؤمنى هم‌داستان شوند یا به کشتن او رضایت دهند، خداوند، همه ی آنها را به آتش مى‌برد. سوگند به آن که جانم در دست اوست، هیچ کس از روى ستم به کسى تازیانه‌اى نمى‌زند، مگر این که فردا در آتش دوزخ، تازیانه مى‌خورَد.
6906 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله – درباره ی جنازه مقتولى که پیدا شده بود و قاتلش معلوم نبود -: اى مردم! من در میان شما باشم و جنازه ی مقتولى پیدا شود و قاتلش معلوم نباشد؟ ! اگر اهل آسمان و زمین در کشتن مرد مسلمانى هم‌داستان شوند، هر آینه، خداوند همه ی آنان را، بى‌شمار و بى‌حساب، عذاب مى‌دهد.
6907 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر کس با نیم کلمه حرف در کشتن مؤمنى کمک کند، روز قیامت، خدا را در حالى دیدار کند که بر پیشانى‌اش نوشته شده است: «نومید (محروم) از رحمت خدا».
6908 . عنه صلى الله علیه و آله: إنّ الرجُلَ لَیُدفَعُ عن بابِ الجَنّةِ أن یَنظُرَ إلَیها، بمِحجَمةٍ مِن دَمٍ یُریقُهُ مِن مُسلمٍ بغَیرِ حَقٍّ.(18)
6909 . عنه صلى الله علیه و آله: لَزَوالُ الدنیا أهوَنُ عِندَ اللّهِ مِن قَتلِ رجُلٍ مُسلمٍ.(19)
6910 . عنه صلى الله علیه و آله: قَتلُ المؤمنِ أعظَمُ عندَ اللّهِ مِن زَوالِ الدنیا.(20)
41 / 2
ما یَحِلُّ بهِ القتلُ
الکتاب
«مِنْ أَجْلِ ذلِکَ کَتَبْنا عَلى بَنِی إِسْرائِیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی اَلْأَرْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ اَلنّاسَ جَمِیعاً وَ مَنْ أَحْیاها فَکَأَنَّما أَحْیَا اَلنّاسَ جَمِیعاً وَ لَقَدْ جاءَتْهُمْ رُسُلُنا بِالْبَیِّناتِ ثُمَّ إِنَّ کَثِیراً مِنْهُمْ بَعْدَ ذلِکَ فِی اَلْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ».(1)
الحدیث
6911 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: لا یَحِلُّ دمُ امرِئٍ مسلمٍ یَشهَدُ أن لا إلهَ إلّا اللّهُ و أنّی رسولُ اللّهِ إلّا بِإحدَى ثلاثٍ: رجُلٌ زَنى بعدَ إحصانٍ فإنّهُ یُرجَمُ، و رجُلٌ خَرَجَ مُحارِبا للّهِ‌ِ و رسولِهِ فإنّهُ یُقتَلُ، أو یُصلَبُ، أو یُنفى مِن الأرضِ، أو یَقتُلُ نَفسا فیُقتَلُ بها.(21)
6912 . عنه صلى الله علیه و آله: و الذی لا إلَهَ غَیرُهُ لا یَحِلُّ دمُ أحَدٍ یَشهَدُ أن لا إلَهَ إلّا اللّهُ و أنّی رسولُ اللّهِ إلّا بِإحدى ثلاثٍ: التارِکُ للإسلامِ المُفارِقُ للجَماعَةِ، و الثَّیِّبُ الزانی، و النفسُ بالنفسِ.(22)
6908 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: اگر آدمى به اندازه ی شاخِ حجامت، خونى را از مسلمانى به ناحق بریزید، از جلو درِ بهشت رانده مى‌شود تا نگاهش به بهشت نیفتد.
6909 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: نابود شدن دنیا نزد خدا، سبُک‌تر از کُشتن مردى مسلمان است.
6910 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: کُشتن مؤمن در نظر خداوند، بزرگ‌تر (پُر اهمّیت‌تر) از نابودى دنیاست.
41 / 2
جاهایى که کشتن، رواست
قرآن
«از این رو، بر فرزندان اسرائیل مقرّر داشتیم که هر کس، کسى را، جز به قصاص قتل یا [به کیفر] فسادى در زمین بکُشد، چنان است که گویى همه ی مردم را کشته باشد. و هر کس کسى را زنده بدارد، چنان است که گویى تمام مردم را زنده داشته است. و قطعاً پیامبران ما، دلایل آشکار براى آنان آوردند [با این همه] پس از آن، بسیارى از ایشان در زمین، زیاده‌روى مى‌کنند».
حدیث
6911 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: ریختن خون مسلمانى که به یگانگى خدا و پیامبرى من گواهى مى‌دهد، روا نیست، مگر در سه جا: مردى که زناى مُحصنه کند که چنین کسى باید سنگسار شود؛ مردى که به جنگ خدا و فرستاده ی او برخیزد که چنین کسى یا کشته مى‌شود یا به دار آویخته مى‌گردد و یا تبعید مى‌شود؛ و مردى که کسى را بکُشد که باید او را کشت
6912 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: سوگند به آن که معبودى جز او نیست، ریختن خون هر کسى که به یگانگى خدا و رسالت من گواهى مى‌دهد، روا نیست، مگر در یکى از این سه مورد: کسى که از اسلام، دست بردارد و از امّت اسلامى جدا شود؛ مردى که زن داشته باشد و زنا کند؛ و کسى که مرتکب قتلِ نفْس شود.
6913 . عنه صلى الله علیه و آله: لا یَحِلُّ دمٌ إلّا فی ثلاثٍ: النفسِ بالنفسِ، و الثیِّبِ الزانی، و المُرتَدِّ عنِ الإیمانِ.(23)
6914 . عنه صلى الله علیه و آله: مَنِ ارتَدَّ عن دِینِهِ فاقتُلُوهُ.(24)
41 / 3
القاتِلُ و المقتولُ فی النّار
6915 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: إذا التَقَى المُسلِمانِ حَمَلَ أحَدُهُما على أخیهِ السِّلاحَ فَهُما على جُرُفِ جَهنَّمَ، فإذا قَتَلَ أحَدُهُما صاحِبَهُ دَخَلاها جَمیعا.(25)
6916 . عنه صلى الله علیه و آله: ما مِن مُسلِمَینِ التَقَیا بأسیافِهِما إلّا کانَ القاتِلُ و المَقتولُ فیالنارِ.(26)
6917 . تهذیب الأحکام عن زید بن علیّ عن آبائه علیهم السلام : قالَ رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: إذا التَقَى المُسلِمانِ بِسَیفَیهِما على غَیرِ سُنَّةٍ القاتِلُ و المَقتولُ فی النارِ فقیلَ: یا رسولَ اللّهِ، [هذا](27) القاتِلُ فما بالُ المَقتولِ؟ ! قالَ: لأنَّه أرادَ قَتلاً.(28)
41 / 4
تَحریمُ قَتلِ الإنسانِ نفسَهُ
الکتاب
«یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا لا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ إِلاّ أَنْ تَکُونَ تِجارَةً عَنْ تَراضٍ مِنْکُمْ
6913 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: ریختن هیچ خونى روا نیست، مگر در سه جا: قتل در برابر قتل؛ مردى که زن داشته باشد و زنا کند؛ و کسى که از ایمان برگردد (مرتد).
6914 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر که از دینش برگردد (مرتد شود) ، او را بکُشید.
41 / 3
قاتل و مقتولى که هر دو در دوزخ‌اند
6915 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هرگاه دو مسلمان، با هم درگیر شوند و یکى از آن دو با اسلحه بر برادرش حمله برَد، هر دو بر آبکَندِ(29) دوزخ باشند و هرگاه یکى دیگرى را بکُشد، هر دو به دوزخ مى‌روند.
6916 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هیچ دو مسلمانى شمشیر به روى هم نکشند، مگر این که قاتل و مقتول، هر دو در آتش باشند.
6917 . تهذیب الأحکام – به نقل از زید بن على از پدرانش -: پیامبر خدا فرمود: «هر گاه دو مسلمان، بدون دلیلى از سنّت، به روى هم شمشیر بکشند، قاتل و مقتول، هر دو در آتش‌اند».
گفته شد: اى پیامبر خدا! قاتل درست؛ امّا مقتول چرا؟
فرمود: «چون او هم قصد کشتن داشته است».
41 / 4
حرام بودنِ خودکشى
قرآن
«اى کسانى که ایمان آورده‌اید! اموال همدیگر را به ناروا مخورید، مگر آن که داد و ستدى با
وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ إِنَّ اَللّهَ کانَ بِکُمْ رَحِیماً».(30)
الحدیث
6918 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: الذی یَخنُقُ نفسَهُ یَخنُقُها فی النارِ، و الذی یَطعَنُها فی النارِ.(31)
6919 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن قَتَلَ نفسَهُ بشیءٍ فی الدنیا عُذِّبَ بهِ یَومَ القِیامَةِ.(32)
6920 . عنه صلى الله علیه و آله: کانَ فیمَن قبلَکُم رجُلٌ بهِ جُرحٌ فَجَزِعَ فَأخَذَ سِکِّینا فَحَزَّ بها یَدَهُ فما رَقَأ الدمُ حتّى ماتَ، فقالَ اللّهُ: بادَرَنی عَبدی بنفسِهِ؟ ! . . . قد حَرَّمتُ علَیهِ الجَنَّةَ.(33)
6921 . الخرائج و الجرائح عن أبی سعید الخُدریّ: کُنّا نَخرُجُ فی الغَزَواتِ مُتَرافِقینَ تِسعَةً و عَشرَةً، فَنُقَسِّمُ العَمَلَ، فیَقعُدُ بَعضُنا فی الرَّحلِ، و بَعضُنا یَعمَلُ لأصحابِهِ یَصنَعُ طَعامَهُم و یَسقِی رِکابَهُم، و طائفةٌ تَذهَبُ إلَى النبیِّ صلى الله علیه و آله، فاتَّفَقَ فی رِفقَتِنا رَجُلٌ یَعمَلُ عَمَلَ ثلاثَةِ نَفَرٍ: یَحتَطِبُ، و یَستَقی، و یَصنَعُ طَعامَنا فَذُکِرَ ذلکَ للنبیِّ صلى الله علیه و آله فقالَ: ذلکَ رَجُلٌ مِن أهلِ النارِ، فَلَقِینا العَدُوَّ فَقاتَلناهُم فَجُرِحَ فَأخَذَ الرجُلُ سَهما فَقَتَلَ بهِ نفسَهُ، فقالَ النبیُّ صلى الله علیه و آله: أشهَدُ أنّی رسولُ اللّهِ و عَبدُهُ.(34)
رضایت یکدیگر، از شما [انجام گرفته] باشد. و خودتان را مکُشید؛ زیرا خداوند، همواره با شما مهربان است».
حدیث
6918 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: کسى که خودش را خفه کند، خویشتن را در آتش، خفه کرده است و کسى که به خودش نیزه زند، در آتش باشد.
6919 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر کس خودش را در دنیا با هر وسیله‌اى بکشد، روز قیامت، با همان وسیله عذاب مى‌شود.
6920 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: در زمان‌هاى پیش از شما، مردى جراحتى برداشت و از شدّت درد و بى‌تابى، کاردى برداشت و با آن، دستش را قطع کرد و از شدّت خونریزى مُرد. پس خداوند فرمود: «بنده‌ام، در گرفتن جان خود بر من پیش‌دستى کرد. . . هر آینه، بهشت را بر او حرام کردم».
6921 . الخرائج و الجرائح – به نقل از ابو سعید خُدرى -: ما در غزوات به صورت گروه‌هاى نوزده نفرى بیرون مى‌رفتیم و کارها را میان خود، تقسیم مى‌کردیم. یکى در چادر مى‌نشست و یکى براى دوستانش کار مى‌کرد، غذایشان را درست مى‌کرد و شترانشان را آب مى‌داد و عدّه‌اى هم نزد پیامبر صلى الله علیه و آله مى‌رفتند. اتّفاقاً در گروه ما مردى بود که کار سه نفر را مى‌کرد: هیزم مى‌کشید، آب مى‌آورد و غذایمان را درست مى‌کرد. این موضوع، به گوش پیامبر صلى الله علیه و آله رسید. فرمود: «او مردى دوزخى است».
سپس با دشمن رو به رو شدیم و به جنگ پرداختیم آن مرد، مجروح شد تیرى برداشت و خودش را با آن کُشت پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: «گواهى مى‌دهم که من، پیامبر خدا و بنده او هستم».
1) المائدة:32.
2) الإسراء:33.
3) النساء:93.
4) معانی الأخبار: ص 195 ح 1 عن أبی حمزة الثمالی عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 77 ص 112 ح 2.
5) ثواب الأعمال: ص 327 ح 7 عن الحلبى عن الإمام الصادق علیه السلام، بحارالأنوار: ج 75 ص 149 ح 9.
6) کنز العمّال: ج 15 ص 24 ح 39907 عن ابن عمر.
7) کنز العمّال: ج 15 ص 33 ح 39951 نقلاً عن الدیلمی عن معاذ.
8) کنز العمّال: ج 15 ص 20 ح 39887 عن ابن مسعود.
9) الکافی: ج 7 ص 271 ح 2 عن جابر بن یزید عن الإمام الباقر علیه السلام، بحارالأنوار: ج 104 ص 376 ح 35.
10) الترغیب و الترهیب: ج 3 ص 293 ح 6.
11) المعجم الأوسط: ج 1 ص 234 عن عبداللّه بن مسعود.
12) کنز العمّال: ج 15 ص 25 ح 39909 عن ابن مسعود.
13) الکافی: ج 7 ص 272 ح 4 عن أبی حمزة الثمالی، بحارالأنوار: ج 104 ص 373 ح 20.
14) الکافی: ج 7 ص 273 ح 12 عن أبی اُسامة زید الشحام عن الإمام الصادق علیه السلام، بحارالأنوار: ج 37 ص 113 ح 6.
15) الأمالی للمفید: ص 216 ح 3 عن أبی سعید الخدری، بحارالأنوار: ج 75 ص 150 ح 12.
16) کنز العمّال: ج 15 ص 33 ح 39952 عن ابن عبّاس.
17) کنز العمّال: ج 15 ص22 ح 39895 عن أبی هریرة.
18) کنز العمّال: ج 15 ص 27 ح 39921 عن بریدة.
19) سنن النسائی: ج 7 ص 82 عن عبداللّه بن عمرو.
20) کنز العمّال: ج 15 ص 19 ح 39880 عن بریدة.
21) کنز العمّال: ج 1 ص 87 ح 367 عن عائشة.
22) کنز العمّال: ج 1 ص 89 ح 380 نقلاً عن ابن النجّار عن ابن مسعود.
23) کنز العمّال: ج 1 ص 90 ح 382 نقلاً عن الطبرانی عن عمار.
24) کنز العمّال: ج 1 ص 90 ح 386 عن عصمة بن مالک.
25) کنز العمّال: ج 15 ص 23 ح 39899 عن أبی بکرة.
26) کنز العمّال: ج 15 ص 23 ح 39904 عن أنس.
27) ما بین المعقوفین أثبتناه من وسائل الشیعة: ج 11 ص 113.
28) تهذیب الأحکام: ج 6 ص 174 ح 347 عن زید بن علیّ عن آبائه علیهم السلام، بحارالأنوار: ج 100 ص 21 ح 10.
29) کناره ی دریا که آب، زیر آن را کنده و تهى کرده است کنایه از سقوط قریب الوقوع است.
30) النساء:29.
31) کنز العمّال: ج 15 ص 35 ح 39961 عن أبی هریرة.
32) کنز العمّال: ج 15 ص 36 ح 39965 عن ثابت بن الضحاک.
33) الترغیب و الترهیب: ج 3 ص 301 ح 4.
34) الخرائج و الجرائح: ج 1 ص 61 ح 104، بحارالأنوار: ج 18 ص 111 ح 16.
