7 / 1
فَضلُ أداءِ الزَّکاة
الکتاب
» خُذْ مِنْ أَمْوَ لِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَکِّیهِم بِهَا وَ صَلِّ عَلَیْهِمْ إِنَّ صَلَوتَکَ سَکَنٌ لَّهُمْ وَ اللهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ » .(1)
الحدیث
9935.الإمام الصّادق علیه السلام : لَمّا اُنزِلَت آیَةُ الزَّکاةِ «خُذْ مِنْ أمْوالِهِم صَدَقَةً تُطَهِّرُهم وتُزَکِّیهِم بِها» واُنزِلَت فی شَهرِ رَمَضانَ، فَأمَرَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله مُنادِیَهُ فَنادى فِی الناسِ : إنّ اللّه َ فَرَضَ علَیکُمُ الزَّکاةَ کَما فَرَضَ علَیکُمُ الصَّلاةَ .(2)
9936.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : الزَّکاةُ قَنطَرَةُ الإسلامِ، فَمَن أدّاها جازَ القَنطَرةَ ومَن مَنَعَها احتَبَسَ دُونَها ، وهِی تُطفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ .(3)
7 / 1
فضیلت پرداخت زکات
قرآن
«از اموال آنان ، صدقه اى بگیر تا به وسیله آن ، پاک و پاکیزه شان سازى، و برایشان دعا کن . همانا دعاى تو ، براى آنان آرامشى است ؛ و خدا ، شنواى داناست» .
حدیث
9935.امام صادق علیه السلام : چون آیه زکات «از اموال آنان صدقه اى بگیر تا بدان وسیله، آنها را پاک و پاکیزه گردانى» در ماه رمضان نازل شد ، پیامبر صلى الله علیه و آله به جارچىِ خود فرمود تا در میان مردم جار زند که : «خداوند ، زکات را نیز ، همچون نماز، بر شما واجب فرمود» .
9936.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : زکات، پُل اسلام است . کسى که آن را بپردازد، از پل مى گذرد و هرکه آن را نپردازد ، از عبور او جلوگیرى مى شود . زکات ، خشم پروردگار را فرو مى نشانَد .
7 / 2
دَورُ الزَّکاةِ فی نَماءِ المالِ
9937.رسول اللّه صلى الله علیه و آله : إذا أرَدتَ أن یُثرِیَ اللّه ُ مالَکَ فَزَکِّهِ .(4)
7 / 3
کفرُ مانِعِ الزَّکاةِ
الکتاب
» قُلْ إِنَّمَآ أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ یُوحَى إِلَىَّ أَنَّمَآ إِلَـهُکُمْ إِلَـهٌ وَ حِدٌ فَاسْتَقِیمُواْ إِلَیْهِ وَ اسْتَغْفِرُوهُ وَ وَیْلٌ لِّلْمُشْرِکِینَ – الَّذِینَ لَا یُؤْتُونَ الزَّکَوةَ وَ هُم بِالْأَخِرَةِ هُمْ کَـفِرُونَ » .(5)
الحدیث
9938.رسول اللّه صلى الله علیه و آله ـ لَمّا سُئل عَن قولِ اللّه ِ عزّوجلّ : «ووَی: لایُعاتِبُ اللّه ُ المُشرِکِینَ، أما سَمِعتَ قولَهُ: «فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ» إلى قوله «ویَمنَعُونَ الماعُونَ»(6) ؟! ألا إنّ الماعُونَ الزَّکاةُ . ثُمّ قالَ : والذی نَفسُ محمّدٍ بِیَدِهِ ، ماخانَ اللّه َ أحَدٌ شیئا مِن زکاةِ مالِهِ إلّا مُشرِکٌ .(7)
9939.عنه صلى الله علیه و آله ـ لِعَلیٍّ علیه السلام ـ: یا عَلِیٌّ ، کَفَرَ بِاللّه ِ العَظیمِ مِن هذِه الاُمّةِ عَشرَةٌ … ومانعُ الزَّکاةِ .(8)
9940.عنه صلى الله علیه و آله : مَن مَنَعَ قِیراطا مِن زکاةِ مالِهِ ، فَلَیسَ هُو بمُؤمِنٍ ولا مُسلِمٍ ولا کَرامَةَ لَه .(9)
7 / 2
نقش پرداخت زکات در رشد ثروت
9937.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : اگر مى خواهى که خداوند ، دارایى تو را افزون کند ، زکات آن را بپرداز .
7 / 3
کافر بودن کسى که زکات ندهد
قرآن
«بگو: «من، بشرى چون شمایم، جز این که به من وحى مى شود که خداى شما ، خدایى یگانه است» . پس مستقیماً به سوى او بشتابید و از او آمرزش بخواهید. و واى بر مشرکان ؛ همان کسانى که زکات نمى دهند و آنان که به آخرت ، باور ندارند!» .
حدیث
9938.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله ـ وقتى از ایشان درباره آیه : «و واى بر مشرکان: خداوند ، مشرکان را مورد عتاب قرار نمى دهد . مگر نشنیده اى این سخن او را : «واى بر نمازگزاران!» تا [آن جا که] فرمود «و به ماعون نمى پردازند» ؟ بدانید که «ماعون» ، همان زکات است . سوگند به آن که جان محمّد در دست اوست، هیچ کس در چیزى از زکات مال خود ، به خدا خیانت نکرد ، مگر مشرک .
9939.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله ـ به على علیه السلام ـ: اى على! از میان این امّت ، ده کس به خداوند بزرگ ، کافرند : . . . و کسى که زکات ندهد .
9940.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : هر کس قیراطى از زکات مال خود را نپردازد ، نه مؤمن است ، نه مسلمان ، و نه حرمتى دارد .
7 / 4
عِقابُ مانِعِ الزَّکاةِ
9941.الإمام الرضا عن آبائه عن الإمام علیّ علیهم السلام قالَ رَسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : مانِعُ الزَّکاةِ یُجَرُّ قَصَبُهُ فی النارِ ـ یَعنِی أمعاءَهُ فِی النارِ ـ ویُمثَّلَ لَهُ مالُهُ فی صُورةِ شُجاعٍ أقرَعَ لَهُ زَبِیبانِ(10) ـ أو زَبِیبَتانِ ـ یَفِرُّ الإنسانُ مِنهُ ، وهُو یَتبَعُهُ حَتّى یَقضِمَهُ کما یُقْضَمُ الفُجْلُ ویقولُ : أنا مالُکَ الذی بَخِلتَ بِهِ .(11)
7 / 4
کیفر کسى که زکات نپردازد
9941.امام رضا علیه السلام ـ از پدرانش ، از امام على علیهم السلام ـ: پیامبر خدا فرمود : «کسى که زکات نپردازد ، روده هایش در آتش کشیده مى شوند و دارایى او به صورت افعىِ اقرعِ(12) دو نیشه ) / داراى دو خال سیاه بر بالاى چشمانش) ، در مى آید و او از آن مى گریزد و افعى ، او را دنبال مى کند تا آن که وى را مانند تُرُبچه خرد مى کند و مى گوید : من ، همان ثروت تو هستم که به آن ، بخل مى ورزیدى .
1) التوبة : 103.
2) الکافی : ج 3 ص 497 ح 2 عن عبداللّه بن سنان.
3) الأمالی للطوسی : ص 522 ح 1157 عن هارون بن عمرو المجاشعی عن الإمام الرضا عن آبائه علیهم السلام ، بحارالأنوار : ج 77 ص 405 ح 36.
4) أعلام الدین : ص 268 عن الإمام علیّ علیه السلام ، بحار الأنوار : ج 96 ص 23 ح 54.
5) فصّلت : 6 ـ 7.
6) الماعون : 4 ـ 7.
7) دعائم الإسلام : ج 1 ص 247 ، بحار الأنوار : ج 96 ص 29 ح 57.
8) الخصال : ص 451 ح 56 عن أنس بن محمّد عن أبیه عن الإمام الصادق عن أبیه عن جدّه عن الإمام علیّ علیهم السلام ، بحارالأنوار : ج 96 ص 13 ح 20.
9) مکارم الأخلاق : ج 2 ص 331 ح 2656 عن الإمام الصادق عن أبیه عن جدّه عن الإمام علیّ علیهم السلام ، بحارالأنوار : ج 77 ص 58 ح 3.
10) فی المصدر : «زنمتان» ، وما أثبتناه من بحارالأنوار.
11) الأمالی للطوسی : ص 519 ح 1143 عن هارون بن عمرو المجاشعی ، بحار الأنوار: ج 96 ص 15 ح 29.
12) اقرع : مارى که بر اثر شدّت زهرش، کرک هاى سرش ریخته است . م.