8 / 1
الحَثُّ عَلَى الرِّضا بِالقَضاءِ
1676 . رسول الله صلى الله علیه و آله: إنَّ اللهَ جَلَّ ثَناؤُهُ یَقولُ: وعِزَّتی وجَلالی، ما خَلَقتُ مِن خَلقی خَلقا أحَبَّ إلَیَّ مِن عَبدِیَ المُؤمِنِ، ولِذلِکَ سَمَّیتُهُ بِاسمی مُؤمِنا، لَأَحرِمُهُ ما بَینَ المَشرِقِ وَالمَغرِبِ وهِیَ خِیَرَةٌ لَهُ مِنّی، وإنّی لَاُمَلِّکُهُ ما بَینَ المَشرِقِ وَالمَغرِبِ وهِیَ خِیَرَةٌ لَهُ مِنّی، فَلیَرضَ بِقَضائی، وَلیَصبِر عَلى بَلائی، وَلیَشکُر نَعمائی، أکتُبهُ یا مُحَمَّدُ مِنَ الصِّدّیقینَ عِندی.(1)
1677 . عنه صلى الله علیه و آله: مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ رِضاهُ بِما قَضَى اللهُ لَهُ، ومِن شَقاوَةِ ابنِ آدَمَ تَرکُهُ استِخارَةَ اللهِ، ومِن شَقاوَةِ ابنِ آدَمَ سَخَطُهُ بِما قَضَى اللهُ لَهُ.(2)
1678 . عنه صلى الله علیه و آله: مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ رِضاهُ بِما قَسَمَ اللهُ لَهُ.(3)
1679 . معانی الأخبار عن أحمد بن أبی عبد الله عن أبیه رفعه: جاءَ جَبرَئیلُ علیه السلام إلَى النَّبِیِّ صلى الله علیه و آله فَقالَ: یا رَسولَ اللهِ إنَّ اللهَ تَبارَکَ وتَعالى أرسَلَنی إلَیکَ بِهَدِیَّةٍ لَم یُعطِها أحَدا قَبلَکَ.
قالَ رَسولُ اللهِ صلى الله علیه و آله: قُلتُ: وما هِیَ؟
قالَ: الصَّبرُ وأحسَنُ مِنهُ.
قُلتُ: وما هُوَ؟
قالَ: الرِّضا.(4)
8 / 1
تشویق به خشنودى از قضا
1676 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند که ثنایش والاست مى‌فرماید: «به عزّت و جلالم سوگند، از میان آفریدگانم آفریده‌اى که نزد من محبوب‌تر از بنده مؤمنم باشد، نیافریدم و بدین جهت، او را به اسم خودم، مؤمن، نام نهادم همانا او را از آنچه میان مشرق و مغرب است، محروم مى‌سازم و آن، انتخاب من براى اوست، و او را از آنچه میان مشرق و مغرب است، بهره‌مند مى‌سازم و آن، انتخاب من براى اوست پس باید به قضاى من، خشنود باشد و بر بلاى من، شکیبایى بورزد و نعمت‌هاى مرا سپاس بگزارد اى محمّد! او را در شمار صدّیقان نزد خود مى‌نویسم».
1677 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: از نیک‌بختى فرزند آدم، خشنودى اوست به آنچه خداوند براى او حکم نموده است، و از تیره‌بختى فرزند آدم، ترک طلب خیر از خداوند است، و [نیز] از تیره‌بختى فرزند آدم، ناخشنودى‌اش از حکم خداوند درباره اوست
1678 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: از خوش‌بختى فرزند آدم، خشنودى اوست به آنچه خداوند برایش قسمت نموده است
1679 . معانى الأخبار به نقل از احمد بن ابى عبد الله، از پدرش، در حدیثى که سند آن را به اهل‌بیت علیهم السلام رسانده است : جبرئیل علیه السلام نزد پیامبر صلى الله علیه و آله آمد و گفت: «اى پیامبر خدا! خداوند تبارک و تعالى مرا با هدیه‌اى پیش تو فرستاده که آن را پیش از تو به کسى عطا ننموده است» .
پیامبر خدا فرمود: گفتم: آن چیست؟
گفت: «شکیبایى و بهتر از آن» .
گفتم: آن (بهتر از شکیبایى) چیست؟
گفت: «خُشنودى [به قضا]» .
1680 . رسول الله صلى الله علیه و آله: ناجى داوودُ رَبَّهُ، فَقالَ: إلهی لِکُلِّ مَلِکٍ خِزانَةٌ، فَأَینَ خِزانَتُکَ؟
فَقالَ جَلَّ جَلالُهُ: لی خِزانَةٌ أعظَمُ مِنَ العَرشِ، وأوسَعُ مِنَ الکُرسِیِّ، وأطیَبُ مِنَ الجَنَّةِ، وأزیَنُ مِنَ المَلَکوتِ: . . . لَها أربَعَةُ أبوابٍ: العِلمُ وَالحِلمُ وَالصَّبرُ وَالرِّضا؛ ألا وهِیَ القَلبُ.(5)
1681 . عنه صلى الله علیه و آله: الإِیمانُ فی عَشَرَةٍ: المَعرِفَةِ وَالطّاعَةِ، وَالعِلمِ وَالعَمَلِ، وَالوَرَعِ وَالاِجتِهادِ، وَالصَّبرِ وَالیَقینِ، وَالرِّضا وَالتَّسلیمِ، فَأَیَّها فَقَدَ صاحِبُهُ بَطَلَ نِظامُهُ.(6)
1682 . عنه صلى الله علیه و آله: یا عِبادَ اللهِ! أنتُم کالمَرضى، وَاللهُ رَبُّ العالَمِینَ کَالطَّبیبِ، فَصَلاحُ المَرضى فیما یَعلَمُهُ الطَّبیبُ ویُدَبِّرُهُ بِهِ، لا فیما یَشتَهیهِ المَریضُ ویَقتَرِحُهُ، ألا فَسَلِّمُوا للهِ‌ِ أمرَهُ تَکونوا مِنَ الفائِزینَ.(7)
1683 . الإمام الصادق علیه السلام: لَم یَکُن رَسولُ اللهِ صلى الله علیه و آله یَقولُ لِشَیءٍ قَد مَضى: لَو کانَ غَیرُهُ.(8)
8 / 2
التَّحذیرُ مِن عَدَمِ الرِّضا بِالقَضاءِ
1684 . رسول الله صلى الله علیه و آله: قالَ اللهُ جَلَّ جَلالُهُ: مَن لَم یَرضَ بِقَضائی ولَم یُؤمِن بِقَدَری، فَلیَلتَمِس
إلها غَیری.(9)
1680 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: داوود علیه السلام با پروردگارش مناجات کرد و گفت: بار الها! هر پادشاهى، خزانه‌اى دارد خزانه تو کجاست؟
خداوند عز و جل فرمود: «خزانه‌اى دارم که بزرگ‌تر از عرش، گسترده‌تر از کرسى، خوش‌بوتر از بهشت، و آراسته‌تر از ملکوت است. و چهار دروازه دارد: دانش، بردبارى، شکیبایى، خشنودى [به قضا] بدان که آن [خزانه]، قلب است» .
1681 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: ایمان، ده جزء دارد: شناخت، فرمانبرى، دانش، عمل، پارسایى، تلاش، شکیبایى، یقین، خشنودى [به قضا]، و تسلیم صاحب ایمان، هر کدام از اینها را نداشته باشد، ساختار ایمانش به هم مى‌ریزد
1682 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: اى بندگان خدا! شما مانند بیمارید و خداوند، پروردگار جهانیان، چون طبیب است صلاح بیمار، در آن چیزى است که طبیب مى‌داند و تشخیص مى‌دهد، نه در آنچه بیمار مى‌خواهد و پیشنهاد مى‌کند هان! پس کار خدا را به خود او بسپارید، تا از رستگاران باشید
1683 . امام صادق علیه السلام: هیچ گاه پیامبر خدا درباره چیزى که گذشته بود، نمى‌فرمود: کاش غیر این بود!
8 / 2
هشدار درباره از ناخشنودى از قضا
1684 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند عز و جل فرمود: «هر کس به قضاى من خشنود نباشد و به قَدَر
من ایمان نیاورد، باید در پى خدایى غیر از من باشد» .
1685 . عنه صلى الله علیه و آله مِمّا أوصى بِهِ عَلِیّا علیه السلام : یا عَلِیُّ، شَرُّ النّاسِ مَنِ اتَّهَمَ اللهَ فی قَضائِهِ.(10)
1686 . مسند ابن حنبل عن عبادة بن الصامت: إنَّ رَجُلاً أتَى النَّبِیَّ صلى الله علیه و آله، فَقالَ: یا نَبِیَّ اللهِ، أیُّ العَمَلِ أفضَلُ؟
قالَ: الإِیمانُ بِاللهِ، وتَصدیقٌ بِهِ، وجِهادٌ فی سَبیلِهِ.
قالَ: اُریدُ أهوَنَ مِن ذلِکَ یا رَسولَ اللهِ؟
قالَ: السَّماحَةُ وَالصَّبرُ.
قالَ: اُریدُ أهوَنَ مِن ذلِکَ یا رَسولَ اللهِ؟
قال: لاتَتَّهِمِ اللهَ تَبارَکَ وتَعالى فی شَیءٍ قَضى لَکَ بِهِ.(11)
8 / 3
مَبادِئُ الرِّضا بِالقَضاءِ
أ الیَقینُ
1687 . رسول الله صلى الله علیه و آله: لَمّا أهبَطَ اللهُ آدَمَ إلَى الأَرضِ قامَ وِجاهَ(12) الکَعبَةِ فَصَلّى رَکعَتَینِ، فَأَلهَمَهُ اللهُ هذَا الدُّعاءَ: . . اللهُمَّ إنّی أسأَلُکَ إیمانا یُباشِرُ قَلبی، ویَقینا صادِقا حَتّى أعلَمَ أنَّهُ لا یُصیبُنی إلّا ما کَتَبتَ لی، ورِضا بِما قَسَمتَ لی.(13)
1685 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله از جمله سفارش‌هایش به على علیه السلام : اى على! بدترینِ مردم، کسى است که خداوند را در قضایش متّهم کند
1686 . مسند ابن حنبل به نقل از عبادة بن صامت : مردى به حضور پیامبر صلى الله علیه و آله رسید و گفت: اى پیامبر خدا! کدام عمل، بهتر است؟
فرمود: «ایمان به خدا و تصدیق او و جهاد در راه او» .
گفت: اى پیامبر خدا! آسان‌تر از این را مى‌خواهم.
فرمود: «بزرگ منشى و شکیبایى» .
گفت: اى پیامبر خدا! آسان‌تر از این را مى‌خواهم.
فرمود: خداوند تبارک و تعالى را در قضایى که برایت مقدّر کرده، متّهم نکن» .
8 / 3
عوامل خشنودى به قضا
الف یقین
1687 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: وقتى خداوند، آدم را به زمین فرو فرستاد، آدم رو به روى کعبه ایستاد و دو رکعت نماز به جا آورد آن گاه خداوند، این دعا را به او الهام فرمود:
«. . خدایا! از تو ایمانى قلبى مى‌خواهم و یقینى صادقانه تا بدانم جز آنچه برایم مقرّر داشته‌اى، به من نمى‌رسد و [نیز] خشنودى به آنچه برایم تقسیم کرده‌اى» .
ب الدُّعاءُ
1688 . رسول الله صلى الله علیه و آله لِرَجُلٍ قالَ: إنَّ نَفسی لا تَشبَعُ ولا تَقنَعُ :
قُل: اللهُمَّ رَضِّنی بِقَضائِکَ، وصَبِّرنی عَلى بَلائِکَ، وبارِک لی فی أقدارِکَ، حَتّى لا اُحِبَّ تَعجیلَ شَیءٍ أخَّرتَهُ، ولا تَأخیرَ شَیءٍ عَجَّلتَهُ.(14)
1689 . الإمام علیّ علیه السلام: جَلَستُ مَعَ رَسولِ اللهِ صلى الله علیه و آله فَقالَ: یا أبا حَسَنٍ إنَّما أحَبُّ إلَیکَ خَمسُمِئَةِ شاةٍ ورُعاتُها أهَبُها لَکَ، أو خَمسُ کَلِماتٍ اُعَلِّمُکَهُنَّ تَدعو بِهِنَّ؟
فَقُلتُ لَهُ: بِأَبی أنتَ واُمّی، أمّا مَن یُریدُ الدُّنیا فَیُریدُ خَمسَمِئَةِ شاةٍ ورُعاتَها، وأمّا مَن یُریدُ الآخِرَةَ فَیُریدُ خَمسَ کَلِماتٍ، قالَ: فَأَیَّهُما تُریدُ؟
قُلتُ: الخَمسَ کَلِماتٍ.
قالَ: فَقُلِ: اللهُمَّ اغفِرلی ذَنبی، وطَیِّب لی کَسبی، ووَسِّع لی فی خُلُقی، ومَتِّعنی بِما قَسَمتَ لی، ولا تَذهَب بِنَفسی إلى شَیءٍ قَد صَرَفتَهُ عَنّی.(15)
1690 . رسول الله صلى الله علیه و آله إذا فَرَغَ مِن صَلاتِهِ : اللهُمَّ. . . وأسأَلُکَ الرِّضا بِالقَضاءِ.(16)
ج فَضلُ اللهِ
1691 . رسول الله صلى الله علیه و آله: إذا أرادَ اللهُ عز و جل بِعَبدٍ خَیرا أرضاهُ بِما قَسَمَ لَهُ وبارَکَ لَهُ فیهِ، وإذا لَم یُرِد بِهِ خَیرا لَم یُرضِهِ بِما قَسَمَ لَهُ ولَم یُبارِک لَهُ فیهِ.(17)
ب دعا
1688 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله به مردى که حضور ایشان رسید و گفت: اى پیامبر خدا! جانم سیر وقانع نمى‌گردد : بگو: «خدایا! مرا به قضایت خشنود کن و بر بلایت، شکیبا ساز و تقدیرهایت را برایم مبارک گردان، تا جلو افتادن چیزى را که به تأخیر انداخته‌اى و تأخیر چیزى را که جلو انداخته‌اى، دوست نداشته باشم
1689 . امام على علیه السلام: با پیامبر خدا همنشین شدم فرمود: «اى ابو الحسن! همانا دوست دارم پانصد گوسفند را همراه با شبانشان به تو ببخشم، یا پنج سخن به تو بیاموزم که به وسیله آنها خدا را بخوانى» .
گفتم: پدر و مادرم، به فدایت! هر کس دنیا را بخواهد، پانصد گوسفند همراه با شبانشان را مى‌خواهد، و هر کس آخرت را بخواهد، پنج سخن را مى‌خواهد.
فرمود: «تو کدام را مى‌خواهى؟» .
گفتم: پنج سخن را.
فرمود: «پس بگو: خدایا! گناهم را بیامرز و کسبم را پاک گردان و در اخلاقم گشایش عطا کن و از آنچه قسمتم نموده‌اى، بهره‌مندم کن و جانم را در پى چیزى مبر که آن را از من، دور گردانیده‌اى» .
1690 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله هنگامى که از نمازش فراغت یافت : خدایا! . و خشنودى به قضا را از تو مى‌خواهم
ج فضل خدا
1691 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند عز و جل، هر گاه براى بنده‌اى نیکى بخواهد، او را به آنچه براى او قسمت نموده، خشنود مى‌سازد و برایش در آن برکت قرار مى‌دهد، و هنگامى که براى بنده‌اى نیکى نخواهد، او را به آنچه قسمتش نموده، خشنود نمى‌سازد و در آن برایش برکت قرار نمى‌دهد
8 / 4
آثارُ الرِّضا بِالقَضاءِ
أ التَّقَرُّبُ إلَى اللهِ ورِضوانُهُ
1692 . رسول الله صلى الله علیه و آله: أوحَى اللهُ تَعالى إلى موسى علیه السلام: إنَّکَ لَن تَتَقَرَّبَ إلَیَّ بِشَیءٍ أحَبَّ إلَیَّ مِنَ الرِّضا بِقَضائی، ولَن تَعمَلَ عَمَلاً أحبَطَ لِحَسَناتِکَ مِنَ الکِبرِ.(18)
1693 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن رَضِیَ عَنِ اللهِ، رَضِیَ اللهُ عَنهُ.(19)
1694 . عنه صلى الله علیه و آله: إنَّ اللهَ لَیَرضى عَنِ العَبدِ أن یَأکُلَ الأَکلَةَ فَیَحمَدَهُ عَلَیها، أو یَشرَبَ الشَّربَةَ فَیَحمَدَهُ عَلَیها.(20)
1695 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن رَضِیَ مِنَ اللهِ بِالیَسیرِ مِنَ الرِّزقِ، رَضِیَ اللهُ مِنهُ بِالیَسیرِ مِنَ العَمَلِ.(21)
ب ذَهابُ الحُزنِ
1696 . رسول الله صلى الله علیه و آله: الإِیمانُ بِالقَدَرِ یُذهِبُ الهَمَّ وَالحَزَنَ.(22)
1697 . عنه صلى الله علیه و آله: إنَّ اللهَ عز و جل بِحِکمَتِهِ وفَضلِهِ، جَعَلَ الرَّوحَ وَالفَرَحَ فِی الیَقینِ وَالرِّضا، وجَعَلَ الهَمَّ وَالحَزَنَ فِی الشَّکِّ وَالسَّخَطِ.(23)
8 / 4
آثار خشنودى به قضا
الف نزدیکى به خدا و خشنودى او
1692 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداى متعال به موسى علیه السلام وحى فرمود: «تو هرگز با چیزى که محبوب‌تر از خشنودى به قضاى من باشد، به من نزدیک نمى‌شوى و هرگز عملى را انجام نمى‌دهى که براى نیکى‌هایت، نابود کننده‌تر از تکبّر باشد» .
1693 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر که از خدا خشنود باشد، خدا [نیز] از او خشنود است
1694 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: همانا خداوند از بنده خشنود مى‌گردد [آن گاه] که لقمه‌اى بخورد و او را به خاطر آن بستاید، یا جرعه‌اى بنوشید و او را به خاطر آن بستاید
1695 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: هر کس به روزىِ اندک از جانب خدا خشنود باشد، خداوند [نیز] به عمل اندکِ او خشنود مى‌شود
ب زدودن اندوه
1696 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: ایمان به قَدَر، غم و اندوه را برطرف مى‌سازد
1697 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند عز و جل به واسطه حکمت و فضلش، آسایش و خوشى را در یقین و خشنودى [به قضا]، و غم و اندوه را در تردید و خشم گرفتن [بر قضا]، قرار داده است
1698 . عنه صلى الله علیه و آله: کانَ تَحتَ الجِدارِ الَّذی ذَکَرَهُ اللهُ تَعالى فی کِتابِهِ: «وَ کانَ تَحْتَهُ کَنْزٌ لَهُما»(24) لَوحٌ مِن ذَهَبٍ، مَکتوبٌ فیهِ: بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ، عَجَبا لِمَن أیقَنَ بِالمَوتِ کَیفَ یَفرَحُ، وعَجَبا لِمَن أیقَنَ بِالقَدَرِ کَیفَ یَحزَنُ، وعَجَبا لِمَن أیقَنَ بِزَوالِ الدُّنیا وتَقَلُّبِها بِأَهلِها کَیفَ یَطمَئِنُّ قَلبُهُ إلَیها، لا إلهَ إلَا اللهُ.(25)
ج طیبُ العَیشِ
1699 . مسند ابن حنبل عن أبی العلاء بن الشخیر: حَدَّثَنی أحَدُ بَنی سُلَیمٍ، ولا أحسَبُهُ إلّا قَد رَأى رَسولَ اللهِ صلى الله علیه و آله: إنَّ اللهَ تَبارَکَ وتَعالى یَبتَلی عَبدَهُ بِما أعطاهُ، فَمَن رَضِیَ بِما قَسَمَ اللهُ عز و جللَهُ بارَکَ اللهُ لَهُ فیهِ ووَسَّعَهُ، ومَن لَم یَرضَ لَم یُبارِک لَهُ.(26)
د الرّاحَةُ
1700 . رسول الله صلى الله علیه و آله فی بَیانِ ما کانَ فی صَحیفَةِ موسى علیه السلام : فیها: عَجِبتُ. . . لِمَن یُؤمِنُ بِالقَدَرِ کَیفَ یَنصَبُ(27) ؟(28)
1701 . عنه صلى الله علیه و آله: الدُّنیا دُوَلٌ، فَما کانَ لَکَ مِنها أتاکَ عَلى ضَعفِکَ، وما کانَ مِنها عَلَیکَ لَم تَدفَعهُ بِقُوَّتِکَ، ومَنِ انقَطَعَ رَجاؤُهُ مِمّا فاتَ استَراحَ بَدَنُهُ، ومَن رَضِیَ بِما رَزَقَهُ اللهُ قَرَّت عَینُهُ.(29)
1698 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: زیر دیوارى که خداى متعال، آن را در کتابش ذکر کرده: «و زیر آن، گنجى براى آن دو است»، لوحى زرّین است که در آن، نوشته شده است: «به نام خداوند بخشنده مهربان شگفتا از کسى که به مرگْ باور دارد، چگونه شادى مى‌کند! و شگفتا از کسى که قدر را باور دارد، چگونه اندوهگین مى‌شود! و شگفتا از کسى که نابود شدنِ دنیا و دگرگونىِ (احوال) اهل آن را باور دارد، چگونه دلش به آن، آرام مى‌گیرد! هیچ معبودى جز خدا نیست» .
ج زندگى خوش
1699 . مسند ابن حنبل به نقل از ابو العلاء بن شخّیر: روایت کرد مرا کسى از قبیله بنى سُلَیم که تصوّر مى‌کنم پیامبر خدا را دیده بود [که ایشان فرمود:] «خداوند تبارک و تعالى بنده‌اش را با آنچه عطایش کرده، مى‌آزماید هر کس به آنچه خداوند عز و جلروزى‌اش نموده، خشنود باشد، خداوند براى او در آن، برکت و فراوانى قرار مى‌دهد، و هر که خشنود نباشد، آن را برایش مبارک نمى‌کند» .
د آسودگى
1700 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در بیان نکته‌اى که در صحیفه موسى علیه السلام بوده است : در آن چنین بود: «در شگفتم. از کسى که به قَدَر ایمان دارد، چگونه رنج مى‌برد!» .
1701 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: دنیا در گردش است (دست به دست مى‌گردد) آن مقدارى که براى توست، با وجود ناتوانى‌ات، به تو مى‌رسد، و آن مقدار که به زیان توست، نمى‌توانى آن را با توانت دور کنى هر کس امیدش به آنچه از دست داده، قطع شود، تنش آسوده مى‌گردد، و هر کس به آنچه خدا روزى‌اش نموده، خشنود باشد، چشمش روشن مى‌شود
1702 . عنه صلى الله علیه و آله: إنَّ اللهَ تَعالى جَعَلَ الرَّوحَ وَالرّاحَةَ فِی الیَقینِ وَالرِّضا، وجَعَلَ الهَمَّ وَالحَزَنَ فِی الشَّکِّ وَالسَّخَطِ.(30)
ه الغِنى
1703 . رسول الله صلى الله علیه و آله: اِرضَ بِقَسمِ اللهِ، تَکُن مِن أغنَى النّاسِ.(31)
1704 . عنه صلى الله علیه و آله: مَن رَضِیَ بِقَسمِ اللهِ کانَ غَنِیّا.(32)
1702 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداى متعال، آسایش و راحتى را در یقین و خشنودى، و غم و اندوه را در تردید و ناخشنودى، قرار داده است
ه بى‌نیازى
1703 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: به قسمت خدا خشنود باش تا از بى‌نیازترینِ مردم باشى
1704 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: کسى که به قسمت خدا خشنود باشد، بى‌نیاز است
1) مشکاة الأنوار: ص 73 ح 136 عن الإمام الباقر علیه السلام، بحار الأنوار: ج 71 ص 158 ح 75.
2) سنن الترمذی: ج 4 ص 455 ح 2151 عن سعد.
3) نثر الدرّ: ج 1 ص 168.
4) معانی الأخبار: ص 260 ح 1، بحار الأنوار: ج 69 ص 373 ح 19.
5) عوالی اللآلی: ج 1 ص 249 ح 6 عن أنس، بحار الأنوار: ج 70 ص 59 ح 37.
6) کنز الفوائد: ج 2 ص 11، بحار الأنوار: ج 69 ص 175 ح 28.
7) الإحتجاج: ج 1 ص 85 عن الإمام العسکریّ علیه السلام، بحارالأنوار: ج 84 ص 61 ح 12.
8) الکافی: ج 2 ص 63 ح 13 عن ابن أبی یعفور، بحار الأنوار: ج 71 ص 157 ح 75.
9) التوحید: ص 371 ح 11 عن الحسین بن خالد عن الإمام الرضا عن آبائه علیهم السلام، بحار الأنوار: ج 71 ص 139 ح 25؛ المعجم الکبیر: ج 22 ص 321 ح 807 عن أبی هند الداری وفیه «لم یصبر على بلائی» بدل «لم یؤمن بقدری» .
10) کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 4 ص 363 ح 5762 عن حمّاد بن عمرو وأنس بن محمّد عن أبیه عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، بحار الأنوار: ج 77 ص 54 ح 3.
11) مسند ابن حنبل: ج 8 ص 403 ح 22780.
12) الوِجاهُ: التّجاهُ یقال: داری وِجاهَ دارِکِ: حِذاءَها مِن تلقاءِ وجهها (المعجم الوسیط: ج 2 ص 1015 «وجه»).
13) المعجم الأوسط: ج 6 ص 117 ح 5974 عن عائشة.
14) الجعفریات: ص 220 عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام عن الإمام علیّ علیه السلام.
15) تاریخ دمشق: ج 42 ص 370 ح 8966 عن سهل بن سعد الساعدی.
16) الکافی: ج 2 ص 548 ح 6 عن محمّد بن الفرج عن الإمام الجواد علیه السلام، بحار الأنوار: ج 86 ص 87 ح 11؛ سنن النسائی: ج 3 ص 55 عن عمّار بن یاسر.
17) الرضا عن الله بقضائه لابن أبی الدنیا: ص 89 ح 55.
18) حلیة الأولیاء: ج 7 ص 127 و ج 5 ص 45 وفیه «الکبریاء» بدل «الکبر» کلاهما عن ابن عبّاس.
19) تاریخ دمشق: ج 33 ص 360 ح 6890 عن عائشة.
20) صحیح مسلم: ج 4 ص 2095 ح 89 عن أنس بن مالک.
21) تحف العقول: ص 57، بحار الأنوار: ج 69 ص 406 ح 114.
22) مسند الشهاب: ج 1 ص 187 ح 277 عن أبی هریرة.
23) التوحید: ص 375 ح 20 عن وهب بن وهب أبی البختری عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، بحار الأنوار: ج 77 ص 61 ح 4.
24) الکهف:82.
25) کنز الفوائد: ج 1 ص 380 عن أنس بن مالک، بحار الأنوار: ج 13 ص 295 ح 12.
26) مسند ابن حنبل: ج 7 ص 282 ح 20301، اُسد الغابة: ج 5 ص 464 الرقم 5581، الإصابة: ج 6 ص 562 الرقم 9465 کلاهما عن یزید بن عبد الله بن الشخیر.
27) النَّصَبُ: التَّعَبُ (النهایة: ج 5 ص 62 «نصب»).
28) الخصال: ص 525 ح 13، بحار الأنوار: ج 12 ص 71 ح 14؛ صحیح ابن حبّان: ج 2 ص 78 ح 361 عن أبی ذر وفیه «أیقن» بدل «یؤمن» .
29) التمحیص: ص 54 ح 106 عن الإمام الباقر علیه السلام، بحار الأنوار: ج 103 ص 36 ح 74؛ الفردوس: ج 2 ص 231 ح 3113 عن الإمام علیّ علیه السلام عنه صلى الله علیه و آله.
30) مشکاة الأنوار: ص 44 ح 23 عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام، بحار الأنوار: ج 70 ص 143 ح 7.
31) الأمالی للمفید: ص 350 ح 1 عن إسماعیل بن مسلم السکونی عن الإمام الصادق عن أبیه عن جدّه علیهم السلام، بحار الأنوار: ج 69 ص 368 ح 4.
32) کنز الفوائد: ج 2 ص 162، بحار الأنوار: ج 77 ص 171 ح 7.
