8 / 1 ذَمُّ البِطالَة
الکتاب
«فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ- وَ إِلى رَبِّکَ فَارْغَبْ» (1)
الحدیث
6492 . رسول اللّه صلى الله علیه و آله: إنَّ اللّهَ یُبغِضُ الصَّحیحَ الفارِغَ، لا فی شُغلِ الدنیا ولا فی شُغلِ الآخِرَةِ(2)
6493 . عنه صلى الله علیه و آله: خَلَّتانِ کثیرٌ مِن الناسِ فیهِما مَفتونٌ: الصِّحَّةُ والفَراغُ(3)
8 / 2 خَطَرُ البِطالَة
6494 . جامع الأخبار عن ابن عبّاس: کانَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله إذا نَظَرَ إلَى الرَّجُلِ فَأَعجَبَهُ، قالَ: هَل لَهُ
حِرفَةٌ؟
فَإِن قالوا: لا.
قالَ: سَقَطَ مِن عَینی.
قیلَ: وکَیفَ ذلِکَ یا رَسولَ اللّهِ؟ !
قالَ: لِأَنَّ المُؤمِنَ إذا لَم یَکُن لَهُ حِرفَةٌ یَعیشُ بِدینِهِ(4)
8 / 1
نکوهش بیکارى
قرآن
«پس چون فراغت یافتى، به طاعت در کوش و با اشتیاق، به سوى پروردگارت روى آور» .
حدیث
6492 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند از شخص تن‌درستِ بیکاره که نه سرگرم کارِ دنیاست و نه سرگرمِ کار آخرت، نفرت دارد.
6493 . پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: دو چیز است که مایه فتنه بسیارى از مردم است: تن‌درستى و فراغت (بیکارى)
8 / 2
خطر بیکارى
6494 . جامع الأخبار به نقل از ابن عبّاس : پیامبر خدا، هر گاه به کسى مى‌نگریست و او در
چشمش خوش مى‌افتاد، مى‌فرمود: «آیا کار و پیشه‌اى دارد؟» .
اگر مى‌گفتند: «نه» ، مى‌فرمود: «از چشمم افتاد» .
گفته شد: اى پیامبر خدا! چگونه چنین است؟
فرمود: «زیرا مؤمن، اگر کار و پیشه‌اى نداشته باشد، با دینش زندگى مى‌گذراند» .
1) الشرح:7 و 8.
2) شرح نهج البلاغة: ج 17 ص 146.
3) الکافی: ج 8 ص 152 ح 136 عن السکونی عن الإمام الصادق علیه السلام، بحارالأنوار: ج 77 ص 140 ح 17.
4) جامع الأخبار: ص 390 ح 1084.
